Emlak Danışmanlığı'nda Eğitimin Yeri

Emlak sektörü gerek dünyada gerekse ülkemiz ekonomisinin lokomotifi konumundadır. Gün geçtikçe sektördeki faaliyetler çeşitlenmekte ve iş hacmi artmaktadır. Her geçen büyüyen bir sektörde profesyonel olarak çalışan kişilerin mesleğin gerektirdiği bilgi ve donanıma sahip olmaları, hem ülke ekonomisine katkı sağlayacak hem de sektörde faaliyet gösteren iş sahipleri azami fayda sağlayacak iş bağlantıları geliştirecektir.

Emlak danışmanlığı mesleği gelişmiş ülkelerde seçkin ve tercih edilen meslekler arasındadır. Bu ülkelerde bir emlağın satışı sadece bir emlak danışmanı aracılığıyla olabilmektedir. Emlak danışmanlığını meslek olarak yapabilmek yasal mevzuat çerçevesinde mümkündür ve bu meslek lisansa sahip kişilerce yapılmaktadır. Bu durumun temel gerekçesi, o ülkelerde emlak danışmanlığının kurumsal kimliğine verilen önem ve o kurumlara ilişkin kamuoyunda oluşmuş ortak güven duygusudur.

Türkiye’de mevcut durum nedir?

Türk Borçlar Kanunu tarafından ‘taşınmaz tellalı’ olarak tanımlanan emlak danışmanları,  ülkemizde kentleşme sürecinin hızlanmasıyla sektörün temel aktörleri haline gelmişlerdir. Emlak sektörünün genişlemesiyle sektördeki iş hacmi artmakta dolayısıyla sektörel gelir de artmaktadır. Türkiye’de emlak sektörünün işleyişi, aracıların iş tanımları, aracıların hangi eğitim sürecinden geçecekleri, sorumlulukları, ticari ilişkilerinin hangi şekillerde gerçekleşeceği, vb. hususlarda halen ciddi sorunlar bulunmaktadır. Bunun temel nedeni emlak sektörüne ilişkin kapsamlı bir hukuki düzenlemenin bulunmamasıdır. Emlak sektörüne ilişkin Türk Borçlar Kanunu ve Türk Ticaret Kanunu hükümleri kısmi olarak yol göstermekte, yetersiz kalmaktadır.

2003 yılında sektöre düzen getirmek için Sanayi ve Ticaret Bakanlığı tarafından Mecburi Standartlar Tebliği yayınlanmıştır. Bu tebliğ meslek odaları için yol gösterici niteliktedir fakat yeterli değildir. Bu nedenle sektörde faaliyet gösteren aracılara ilişkin olarak 2012 yılında TBMM’ye Lisanslı Emlak Müşavirliği, Emlak Müşavirliği Şirketleri ve Emlak Komisyonculuğu Hakkında Kanun Teklifi sunulmuştur.

Üniversiteli Emlakçılar

Türkiye’de emlak sektöründe profesyonel olarak çalışanların mesleklerinin gerektirdiği bilgi ve donanıma sahip olabilmeleri amacıyla ilk defa 2000 yılında İstanbul Üniversitesi’nde, 2002 yılında da Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu bünyesinde “Emlak ve Emlak Yönetimi Programı” adı altında ön lisans programı açılmıştır. Şu an Türkiye’de yirmiden fazla üniversitede ön lisans düzeyinde emlak danışmanlığı ile ilgili olarak mesleki eğitim verilmektedir. Bununla beraber 2 üniversitede lisans düzeyinde 9 üniversitede ise yüksek lisans düzeyinde emlak başlığı altında eğitim programları bulunmaktadır. Söz konusu eğitim programlarından mezun olarak sektörde hizmet veren kalifiye emlak danışmanlarının sayısı arttıkça, sektördeki kayıt dışılık oranı düşecek, iş sahipleri ile meslek mensupları arasındaki anlaşmazlıklar ve hak kayıpları azalacaktır.

Gerek üniversiteler bünyesinde eğitim alan gerek meslek odaları tarafından verilen eğitimlere katılan emlak danışmanlarının sektörde sayılarının artması ülkemizde de mesleğin diğer gelişmiş ülkelerde olduğu gibi saygın ve tercih edilen bir meslek haline gelmesine büyük katkı sağlayacaktır.

Doç. Dr. Elif KARAKURT TOSUN

Uludağ Üniversitesi

Emlak ve Emlak Yönetimi Program Başkanı 

- - - -