Ahşap Bina Yönetmeliği yayımlandı
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından düzenlenen, Ahşap Binaların Tasarım, Hesap ve Yapım Esaslarına Dair Yönetmelik, 24 Mart 2024 tarihli Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girdi.
Uzun süredir eksikliği hissedilen ve yapılan yerinde bir çalışma için, emeği geçenleri kutluyorum. Deprem sonrası ülkemizin bu konudaki makus talihini değiştirecek Ahşap Binaların yapılabilmesine katkı oluşturacak, böyle bir yönetmeliğe -her ne kadar çeviri de olsa- ihtiyacın büyük olduğu yadsınamaz bir gerçekti. İlerleyen zamanda eksiklikleri düzeltilerek daha işler hale getirilmesi ve doğru şekilde düzenlenmesi mümkün olacaktır.
Yönetmelik, yazılı olduğu haliyle, 1/1/2025 Tarihinde yürürlüğe girecek ve Yönetmelik hükümlerini Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı yürütecektir.
Yönetmeliğe göre, ahşap yüksek binaların tasarımı, mevcut ahşap binaların performans analizi ve performans değerlendirmesi, tarihi ve/veya anıt niteliğindeki ahşap yapıların onarım ve güçlendirilmesi, aktif ve/veya pasif davranış kontrolü uygulanmış ahşap binaların tasarımı, ahşap binalarda morötesi (UV) yalıtımı konusu, uzun süreli 60 derece sıcaklık üzerindeki ortamlarda bulunan ahşap binaların tasarımı, sürekli suyla temas halindeki ahşap yapıların tasarımı ve ahşap kuleler gibi özellik arz eden yapıların tasarımı ve ahşap oturtma çatılar bu esaslar kapsamı dışında olacak ve bu binaların statik hesaplarını İnşaat Mühendisleri yapacaktır.
Yönetmelik bu haliyle biraz kadük hazırlansa da, ilk olması sebebiyle bir başlangıçtır diyelim. Yürürlüğe girene kadar 8 ay kadar bir süre olması, en azından yürürlüğe girmeden müdahale edilmesini sağlayabilir. Halbuki böyle bir yönetmelik hazırlanıyor ise konunun mühendisleri ve akademik odaları nasıl işin içine katılmadan ve görüş alınmadan yayımlandığı ise ayrı bir muamma.
5531 Sayılı Kanuna göre; “Ahşap yapılar ve elemanların, prefabrik ev, karavan, evlerin ahşap bölümlerinin üretim faaliyetlerini yapmak” hak ve görevinin Ağaç İşleri Endüstri Mühendisleri ve Orman Endüstri Mühendislerinde olduğu, Yönetmelikte bu konudaki “Hak, Yetki ve Sorumluluklar” konusunun “araştırma-geliştirme çalışmaları yapmaya, keşif yapmaya, zarar ziyan belirlemeye, maliyet hesaplamaya, fizibilite raporu hazırlamaya, tasarım faaliyetleri yapmaya, plân ve projeler hazırlamaya ve uygulamaya, standardizasyon çalışmaları yapmaya, sertifikalandırmaya, kalite kontrolü yapmaya, denetim yapmaya, muayene yapmaya, hakemlik yapmaya, eksperlik yapmaya, teknik müşavirlik yapmaya, danışmanlık yapmaya, yeminli danışmanlık ve bilirkişilik yapmaya, raporlar hazırlamaya, laboratuvarlar açmaya, özel müesseseler ile işletmeler kurmaya, bunları yönetmeye ve bunların sorumlu müdürlüğünü yapmaya, ortak faaliyet alanları içinde ise mevzuatta yetkilendirilmiş diğer meslek mensuplarıyla beraber yapmaya ve yürütmeye yetkilidir. “ Kanundan da görüleceği üzere, hazırlanan yönetmelik hiç araştırılmadan hazırlanmış. Ahşap bilgisi olmayan inşaat mühendislerine statik yapma yetkisi vermiştir. Kanun, bilindiği üzere yönetmeliğin üstünde erke sahiptir. Umarım yetkililer daha ayrıntılı araştırmalar yaparak konunun ayaklarını yere bastıracak hale getirirler.
Yetki, yeterlilikle birlikte değerlendirilip, betonarmede yaşanılan sıkıntıların ahşapta da yaşanmaması için, önlemlerin şimdiden alınması ve hazırlanan yönetmeliklerin sürekli değişikliğe uğrayarak, kuş mu deve mi halinden çıkarılması gerekmektedir.
Ahşabın, geleceğin malzemesi olduğunun bir kez daha ortaya çıkartılması adına yapılan çalışmaları destekliyor, depremde hasar almayan binalara bir an önce kavuşmamız dileğiyle seçimde başarılı olan belediye başkan adaylarımızı da kutluyor ve yeni dönemlerinde şehirlerine ahşap yapılar kazandırmalarını umuyorum.
