Yaşayan Kent: Osmangazi

Tarihi Bursa’ya ev sahipliği yapan ve bugünlerde ülke gündemine paralel olarak kentsel dönüşümü kendi gündeminde sıcak tutan Osmangazi’yi belediye başkanı Mustafa Dündar’dan dinledik. Osmangazi’de kentsel dönüşüm, tarihi Bursa’nın yeniden canlandırılması, yeni dönüşüm planları, park projeleri ve yeni büyükşehir yasasına dair konularda Osmangazi Belediye Başkanı Mustafa Dündar’ın görüşlerini aldık.

-Kentsel Dönüşüm hakkında ne düşünüyorsunuz?

Kentsel döşümde herkesin kendine göre bir düşüncesi olur ama önemli olan bunu reel düşünceye çekmek. Yani mülk sahibi kendi gözüyle bakar, müteahhit kendi gözüyle bakar, devlet kendi gözüyle bakar. Fakat bu işin gerçek bakış açısını ortaya koymak lazım.

Kentsel dönüşüm, Türkiye’nin gündeminde; Bursa bu gündemin daha da önündedir. Çünkü Bursa, deprem kuşağı üzerinde yer alıyor. Haliyle şehrin kendini yenilemesi gerekiyor. Hem çarpık yapılaşmanın ortadan kalkması, hem eski binaların yenilenerek daha sağlam konutlara geçilmesi gerekiyor.

-Osmangazi kentsel dönüşümün neresindedir?

Bursa Osmangazi Belediyesi, kentsel dönüşüm konusunda tecrübeli bir belediye. Doğanbey ve Kanberler var. Bunlar ciddi, büyük ve mahallî projeler. Mesela Doğanbey’e yüksek deniliyor, yükseğe karşı çıkılıyor. Ama Bursa’da kamu arazisi yok, belediyenin yerleri yok, yeşil alan yok, her yer bina ile dolu. Biz, kentsel dönüşüm master planı diyerek Osmangazi’nin fotoğrafını çektik. Bu çerçevede kentsel dönüşüm çalışması yapıyoruz.

-Bu fotoğrafı çekerken nelere dikkat ettiniz? Nasıl bir yol izlendi?

Bölgeyi tarayarak müdahale edilmesi gereken alanları analiz ettik. Birebir görüşmeler yaptık. Mahalleler gezilerek anket çalışmaları yapıldı. Zemin ve bina etütleri yapıldı. Bunların sonucunda Osmangazi dört bölgeye ayrıldı. Dört bölge de kendi içinde alt bölgelere ayrılıyor. 4 bölgede bir tarihi bölge var. Tarihi bölge, aslını kaybetmeden restorasyonlarla yapılacak bir dönüşüm gerçekleştirilecek. Bunun dışında demiryolu olarak kabul ettiğimiz başka bir bölge var. Buna benzer olarak Panayır ve Emek bölgeleri var. Buralar da çarpık yapılaşmanın olduğu ve eskimiş olan bölgeler. Yine dağ yamaçları var. Buralar toprak kaymasının olduğu eski ve plansız yapılaşmanın olduğu bölgeler. Aynı zamanda dağ olduğu için sit bölgesi ki bu da farklı bir bölge oluyor.

-Kentsel dönüşümde ulaşım sorunu ne kadar ele alınıyor?

Kentsel dönüşümü yaparken asıl çözülecek olan sorun ulaşım sorunudur. Bunun yanında yeşil alanların ortaya çıkmasında katkı sağlayacak. Soğanlıdan başlayarak yeni Yalova yoluna kadar, diğer taraftan da Paşaçiftliği’ne kadar olan bölge hedef dönüşüm sahasıdır. Orada açılacak olan 70 metrelik paralel yol buradaki trafiği de rahatlatacak. BUSKİ’nin oradan itibaren yollar kitleniyor. Mehmet Akif mahallesinden karşıya geçecek, Yunuseli’ne bağlanacak bir bağlantı yolu üstüne çalışıyoruz. Esas mesele ulaşımdır. Bu ulaşımla ilgili olarak Büyük Şehrin T1 tramvay hattı var. Yine Çekirge’ye, Demirtaş tarafına doğru çalışmalar var. Bu çerçevede yeni Yalova yolu bir gelişim gösterecek. Yeni Yalova yolu, aslında şuan Bursa’nın şehir içi bir caddesidir.

-Kentsel dönüşüm için yapılacak kamulaştırmalarda daireler nasıl fiyatlandırılacak ve mevcut durumda iki katı ruhsatlı iki katı ruhsatsız olana binalar var bu durumlarda nasıl bir uygulama yapılacak?

Psikolojik bir kırılma noktasıdır bu. İki dairesi var diye iki daire isteniyor ancak dairenin ederiyle yeni yapılacak olan dairenin ederi nedir ilk önce bunu ortaya koymak lazım. Önemli olan dairenin gerçek fiyatının ortaya çıkması yani, vatandaşın mağdur olmamasıdır. Aynı zamanda kimseyi rant sahibi yapmamaktır.

-Kentsel dönüşüm master planında depreme yönelik çalışmalar yapılıyor mu? Ortak çalışma yapılan kurumlar var mı?

Mastır planında biz, riskli bölgeleri belirledik. O bölgedeki zemin yapısını analiz ettik. Bazı bölgede zemin sıvılaşması vardır, bazı bölgede zemin kayganlığı vardır bunlar belirlendi. Bunun dışında Osmangazi Belediyesi olarak 5 farklı bölgeye deprem kayıt istasyonu kurduk. Bu istasyonlarla Bursa’nın zemin hareketleri an ve an takip ediliyor, ulusal veri alanına aktarılıyor. Bu çalışmaları Ankara Üniversite ile birlikte yaptık. Tabi bu işin ulusal veri tabanı var. TÜBİTAK ve Kandilli Rasathanesi ile bağlantılı. Yani bu işin uzmanları da bunu takip etmiş oluyor. Belediye olarak şehircilik bakanı ile birlikte çalışıyoruz. Şuan iki noktada başlatmış olduğumuz kentsel dönüşüm çalışmaları Bakanlar Kurulu tarafından onaylandı.

-Bursa’nın merkezinin batıya doğru kaydığı söyleniyor. Bu konuda ne düşünüyorsunuz? Ayrıca yeni büyükşehir yasasını nasıl değerlendiriyorsunuz?

Bursa’nın merkezi Osmangazi’dir, hiçbir yere kaydırılamaz çünkü tarihi Bursa buradadır. Osmangazi Bursa’nın cazibe merkezidir. Burası tarihi aynı zamanda ticaretin ve ekonominin merkezi olan bir bölgedir. Başlatacağımız kentsel dönüşüm ile de buranın cazibesi bir kat daha artacaktır. Ayrıca bu kent yaşayan bir kenttir. Sürekli hareketliliğin olduğu canlılığın devam ettiği bir kenttir.

Yeni büyükşehir yasası ile bizim için değişen bir şey olmuyor. Altyapı, ana caddeler, su, kanalizasyon ve mezarlıklar gibi işleri de ilçeler yapıyordu artık Büyükşehir Belediyesi yapacak. Bizim Osmangazi olarak zaten böyle bir sıkıntımız yoktu, bizde bunları Büyükşehir yapıyordu, yine Büyükşehir yapacak. Bu kanun, hizmetlerin yerinden ve hızlı bir şekilde yapılmasına katkı sağmamış olur.