Bursa’nın asansörleri BURSAD’a emanet
Konut, ticarethane ve sanayi yapılarının vazgeçilmez parçası olan asansörleri ve asansör sanayisinin inşaat sektöründeki yerini ele aldığımız Sektörün Kilit Taşları sayfamızda, Bursa Asansör Sanayicileri Derneği (BURSAD) Başkanı ve Yönetim Kurulu üyeleri konuğumuz oldu.
Asansör güvenliği ve asansör sanayicilerinin sorunlarına değindiğimiz röportajımızda, BURSAD’ı mercek altına alarak faaliyetlerine ve eğitimdeki katkılarına da eğildik. BURSAD Yönetim Kurulu üyelerinin ayrıca, kent yöneticileri, inşaat sektörü ve vatandaşlara da mesajları var.
Ali Gültekin Baki
BURSAD YK Başkanı
“1978’de mesleğe başladım. Bursalıyım. Diamant Asansör firmasında çalışmalarımı sürdürüyorum.”
Asansör Sanayicileri Derneği (BURSAD) ne zaman kuruldu ve kaç üyeniz bulunuyor?
1994 yılında 12 ile kurulan derneğimizin şu anki üye sayısı 43’tür. BURSAD, asansör sanayicilerini bir çatı altında toplamak amacıyla kuruldu. Ben de 1994 yılından bugüne yönetimde görev alıyorum.
Salih Uçak
BURSAD YK Üyesi
“Tokatlıyım. Bursa’ya 1987’de geldim. Uçak Asansör Yönetim Kurulu Başkanıyım. One Lift diye de bir asansör firmamız var. Aynı zamanda İstanbul’da da İnovasyon Asansör adında bir firmamız var. 1988 yılında başladığım sektörde 4 kardeş olarak çalışmalarımızı sürdürüyoruz.”
Faaliyet alanlarınız nelerdir ve yönetim kadronuz kimlerden oluşuyor?
Özellikle sektörümüze nitelikli personel yetiştirmek istediğimiz için 10’a yakın okul ile görüşüp yeterli olanları firmalara yönlendiriyoruz. Firmalar da, aileler de bu uygulamadan çok memnun. Bu konuyu ileriye taşımak istiyoruz. Bakanlıklarla sektörümüzü temsilen görüşmelerde bulunuyoruz. Sorunlarımızı ve önerilerimizi iletiyoruz. Örneğin, Sanayi Bakanlığına TOKİ’lerde kullanılan asansörlerin kaplarının ve kabinlerinin ‘paslanmaz üretim’ olması için şartnamede yer alan maddenin değişikliği için talepte bulunduk. Ayrıca üyelerimizle yemekli toplantılar yaparak sorunlarımızı tartışıyoruz.
Bursa’nın konutlarında, sanayi ve ticarethanelerinde asansörlerin güvenliği hakkında ne tür çalışmalarınız oldu?
Belediyelerin her yıl asansörleri denetleme zorunluluğu var. Akredite olmuş firmalar bu denetimi üstleniyor. Asansörler yüzde 80 oranında iyileşmeye gitti. Yeşil etiket alan asansörlerin güvenirliliği yüzde 90 oranında. Bizim çalışmalarımız bu konuda oldukça yoğundu. Sarı etiket alan asansörler ortalama güvenirliliğe sahipken kırmızı etiket ‘riskli asansör’ anlamına geliyor. Kullanılamaz demektir ve belediye bu asansörü kullanıma kapatıyor.
Bu bakımdan sektör paydaşlarına ya da kent yöneticilerine bir mesajınız var mı?
Belediyeler ve sanayi il müdürlükleriyle temas halindeyiz. Çok sıkmadan bu kurumların firmaların denetlemeleri gerekiyor. Böylece merdiven altı üretim de denetlenebilir. Bir diğer mesajım, müteahhitler ve apartman yöneticilerine. Asansör de bir otomobil gibi can taşıyor. Bu nedenle inşaat firmaları ve apartman yöneticileri asansör ile ilgili faaliyetlerini yetkili firmalara vermeliler.
Rıfat Özgür
BURSAD Genel Sekreteri
“1984, Burgaz, Bulgaristan doğumluyum. Endüstiri mühendisiyim. Yüksek Lisansımı makine üzerine yaptım. Uludağ Asansör’de çalışmalarımı sürdürüyorum. Kurucumuz Şaban Özgür, 1989 yılında Bulgaristan’dan Türkiye’ye geldi ve 1976 yılından beri sürdürdüğü asansörcülük mesleğini Bursa’da sürdürmeye başladı. O günden bugüne de aile şirketimiz devam ediyor.
Dernek çatısı altında bugüne kadar nelere imza attınız, hangi çalışmalarda bulunuyorsunuz?
Dernek olarak üyelerimize yemek organizasyonları yapıyoruz. İftarlarda üyelerimizin aileleri ile birlikte yaklaşık 1000 kişiye varan dernek içi buluşmalar gerçekleşiyoruz. Toplantılarda gündeme gelen sorunlarımızı bugün sektördeki farklı 17 derneğin çatısı altında toplandığı Türkiye Asansör Sanayicileri Federasyonu (TASFED)’na bildiriyoruz. Onlar da bakanlıklara iletiyor. Dr. Ayten Bozkaya Spastik Çocuklar Hastanesi Ve Rehabilitasyon Merkezi’ne birleşerek engelli asansörü hibe ettik. MESYEB’e işçilik, bakım ve malzeme olarak asansörcülük desteğimiz oldu.
Asansör sektöründe haksız rekabete yol açan, merdiven altı üretim var mı?
Bursa’da yaklaşık 200-250 arası asansör firması var. Bunların 108’i hizmet yeterlilik Belgesi sahibi. Her şeyi devletten bekliyoruz ama apartman yöneticilerinin Hizmet Yeterlilik Belgesi sorulmalı. Vergi kaybı oluşuyor. Fatura kesilmiyor. Ya da apartmanlarda faturasız yapılması isteniyor. Vatandaşın da duyarlı olması gerekiyor.
Cem Bozdağ
BURSAD Eski YK Başkanı
“1975, Almanya doğumluyum. Evliyim, üç çocuğum var. 25 yıllık makine mühendisiyim. 20 yıldır da asansör sektöründe faaliyet gösteriyorum. CE Mühendislik firması sahibiyim. TASFED Başkan Vekiliyim. BTSO 35. Komite Meclis Üyesiyim.”
Yerli üretim asansörlerin ithal / yabancı markalar karşısındaki durumu nedir?
50 yıl önce yerli asansör üretimi yoktu. Zamanla firmalarımız kendilerini geliştirdiler. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının asansörlerle ilgili 2021 verilerine bakıldığı zaman 150 milyon Dolar ithalat olmasına rağmen 300 milyon Dolar da ihracat mevcut. Yani dış ticaret fazlası veren ender sektörlerden biri de asansör sanayisi diyebiliriz. Sektörün nereye ulaştığını düşünürsek bu bağlamda inşaat firmalarının da artık yerli asansör firmalarına güvenmesi gerekiyor. Yabancı firmalara iş vermek artık mantıklı değil diye düşünüyorum. Mart ayında İstanbul Asansör Fuarı’nda gördük ki biz, sektörümüz gayet iyi durumda.
İnşaatlarda yerli markaların daha çok tercih edilmesi için neler yapılmalı?
Montaj firmalarımızın markalaşmayı, reklam ve tanıtımı güçlendirmesi gerekiyor. İnşaat sektörü en çok ekonomik büyümeyi tetikleyen sektörlerden birisi. Burada yerli ürün kullanmak, yerli istihdama da destek olacaktır. Yerli ürün tercihi, ülke ekonomisine destek sağlayacaktır.
Deprem başlığı altında asansörlerin güvenliliği konusunda neler söylersiniz?
Yürürlükte olan standarta göre, asansörlerin 0,1,2,3 olarak sismik asansör standartının belirlenmesi gerekiyor ama uygulanmıyor. İnşaat ruhsatı aşamasında, asansörün uygulama projesi sırasında, firmalardan sismik kategorisinin istenmesi gerekiyor. Buna göre de TS EN 81-77 standartının gerekliliklerini yerine getirmek lazım. Biz, Türkiye Asansör Sanayicileri Federasyonu olarak deprem bölgesini ziyaret ederek incelemelerde ve taziyelerde bulunduk. TS EN 81-77 uygun yapılmayan asansörlerdeki kazaları tespit edip bir rapor ve sunum hazırladık. Karşı ağırlığın kılavuz raylardan ayrıldığını ve bunla beraber karşı ağırlık içindeki demirlerin, ağırlıkların kabinin üstüne düştüğünü gördük. Türkiye genelinde TS EN 81-77 sismik asansörlerle ilgili standartın uygulanması gerekiyor. Belediyelerin de ruhsat verirken bu standartı araması gerekiyor.
Ahmet Hilmi Kaşlıoğlu
BURSAD YK Bşk. Yrd.
“1978, Ankara doğumluyum. Elektrik mühendisiyim. Asansör sektörüne bir yabancı firmada mühendis olarak başladım. Ardından montaj üzerine kendi firmam, ApexLift - Apeks Asansör’ü açarak 17 yıldır çalışmalarıma devam ediyorum.”
Üyelerinizin gerçekleştirdiği projelerden söz eder misiniz?
Üyelerimiz; Bursa ve yakın illerde, Türkiye genelinde, Türki Cumhuriyetlerde, Ortadoğu’da ve Arap Yarımadası’nda, Avrupa’da ve Kuzey Afrika’da, Rusya, Ukrayna ve Balkanlar’da çok ciddi projelere imza attılar. Başarılı süreçler sayesinde Türk asansörleri denince, özellikle Kuzey Afrika ve Ortadoğu’da, büyük övgü alıyoruz. Teknik ve kalite olarak dünya firmalarından bir eksiğimiz yok.
Asansör sanayisinin yerini ve önemini inşaat sektörü bakımından değerlendirir misiniz?
Doğru projelendirilmiş bir asansör, doğru montaj teknikleriyle yapılırsa inşaat firmasının işini kolaylaştırır. İnşaat firmalarının yetkin ve tecrübeli firmalarla çalışması oldukça önemlidir. Asansör tescili olmadan binayı teslim edemezsiniz. Şantiye vasfını bitiremezsiniz. Mülkiyet tapusu bile alamazsınız. Bu nedenle asansör, inşaat sektörü için önemlidir.
Belli başlı sorunlarınız ve çözüm önerileriniz nelerdir?
Üyelerimizin yaşadığı sorunları her zaman dile getirip yerel yönetimlere ya da TASFED kanalıyla bakanlıklara iletiyoruz. Bu, sesimizi duyurmamızı sağlıyor. Merdiven altı üretimden kaynaklı haksız rekabet ve yüksek sermayeli uluslararası firmaların da güçlerini kullanarak aldıkları büyük projelerden dolayı oluşan haksız rekabet sorunlarımız var. Bunun için eşit şartlarda rekabet ile çözüm sağlanabilir. Burada da iş devlete düşüyor. Bu konularda sesimizi duyurmaya çalışıyoruz.
Bu yılı kapsayan projeleriniz arasında neler var?
Eğitime çok önem veriyoruz. Türkiye’de bir ilk olan Hacivat’taki Has Asansör Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi’nin mezunlarına staj ve istihdam konusunda yardımcı oluyoruz, buna devam edeceğiz. Bu liselerin yaygınlaştırılması için de girişimlerde bulunuyoruz. Yemekli toplantılarımız devam edecek. Diğer taraftan, sektördeki yenilikleri üyelerimize bildiriyoruz. Üyelerimizi bilgilendirmek ve eğitme destek vermek öncelikli hedefimiz.