Ve bilmek tercihleri doğurur
Eski Yunan felsefesinde mutluluk hayatın temel amacıdır. İnsan mutluluk için çabalar, mutluluğu kazanmak için her şeyden soyutlanıp kendisiyle bütünleşir. Farabi ise insanın toplumsal bir varlık olduğunu söyleyerek insanın ancak sosyal-politik oluşumların içinde ilimlere yönelerek mutlu olabileceğini söyler. Kısaca Farabi, ‘bilmek ve öğrenmek insanın mutlu olmasını sağlar’ der.
Ve bilmek insanın tercihlerini iyi yapabilmesini sağlar.
Biz tasarımcılar şehir plancıları, mimarlar, peyzaj mimarları, şehrin yapılanmasında önemli görev üstlenen uzmanlar, tasarladıklarımızla insanlar üzerinde bir duygu uyandırırız.
Bu duygunun insan üzerinde mutlu bir duygu olması için güvenlilik, yeterlilik, işlevsellik, estetik, doğa ile bütünleşen bir yaklaşımla gerçekleşmesi gerekir.
Yaşadığımız kentler hepimiz üzerinde mekânsal anlamlarla hatıralarımızda yer alır. Ve her dönemin kendine has özellikler taşıdığı aşikârdır. Dönemler toplumun sosyolojik yapısı, teknolojik gelişimler, nüfusun dinamikleri, yönetici düşünceleri, ekonomik yapıya göre değişiklik gösterir. Hatta mekânlar, birkaç kuşak insan yaşamından daha fazla varlıklarını sürdürürler. Yaşayanlar için bina inşa etme isteğimizin temelinde arzu yatar; Hatırlanma arzusu.
Bugün yaratılan mekânlar geleceğe taşınır dolayısıyla içinde sorumluluk bulunduran bir durum doğar. O yüzdendir ki mekanların tasarlanmasında geniş açılardan bugünden geleceğe düşünülerek hareket edilmelidir.
İyi, kaliteli bir yapının, insan yaşamından daha uzun varlığını sürdürdüğü, kentin, yaşamın imgeleri olduğu, hatıraların bir olgusu olduğu düşünüldüğünde mekânların geçmiş bugün ve gelecek kaygıları taşıması kaçınılmazdır.
Kentli konforu için, yaşanabilir tasarım sürecini geniş kitlelere yaymak temelli çalışmalar önemlidir. Yaşadığımız sıra dışı günlerde kamusal mekanların yeni gerçeklerle hareket edilmesi gerekliliği ortaya çıktı. Kentli konforu için, bu alanlardan bir tanesi de mahalle kültürünün yeniden geliştirilmesi olmalıdır. Yeni konut projelerinde bu gereklilikle tanımlar ortaya konmalıdır.
Bugün artık kentler, küresel projeleri olmak arzusunda, bu arzusunda bu unsurlarda bir tanesi kentlerin çok büyümesi. Bu durumda son yıllarda belirginleşen kentlerin ülkelerin önüne geçmesi söylemi belirginleşince ki pandemi zamanında da bunu yaşadık, yerel yönetimlerin önemini gösterdi, metropol kentler çok etkin önlemler gerçekleştirdi.
Yeni kavramlar için geçmiş deneyimlerinden örnek alınmalı, yüzyıllar değişse de teknoloji, şartlar dünya değişse de insanın mutlu olma isteği hiç değişmedi, insan duyguları değişmedi ve mutluluk Farabi’nin dediği gibi tek başına yaşanan bir olgu değildir.
- - - -
