Konut almanın tam zamanı

Kamu bankalarının öncülüğünde alınan konut satışlarında kredi faizlerindeki indirim kararı, gayrimenkul satışlarına da olumlu yansıdı. Sektörün önemli isimleri Haziran ayında konut satışlarında önemli bir artış beklerken, firmaların sektördeki canlanmayla birlikte, yeni ve bekleyen projelerindeki çalışmalarına hız verdiklerini dile getirdiler.

AKCAN YAPI GENEL MÜDÜRÜ PAŞAALİ SEFEROĞLU:

2001 yılında kurulan Akcan Yapı, malzeme kalitesi, özgün mimarisi, teknolojik alt yapısı ve hizmetleri ile faaliyet göstermektedir. Bugüne kadar 1000’e yakın daire ve işyeri teslimi yaptık. Kayapa bölgesinde projelerimiz devam ediyor.

Pandemi sürecinde en çok etkilendiğimiz husus kamu kurumlarının tutum ve enek çalışma sürecine girmiş olmalarından kaynaklanan gecikmeler oldu. Satış konusunda ciddi sıkıntılar yaşanmıştır. Faiz indiriminin inşaat sektörüne ciddi katkısı olacağını düşünmekteyiz. Olumlu yönde satışa katkısı olmaktadır. Şirket olarak bu dönemde 2019 fiyatları ile projelerimizin satışına devam etmekteyiz.

Son 1 -1,5 sene içerisinde inşaat malzemelerine kontrolsüz bir şekilde zam gelmektedir. Netice itibariyle de bu konut maliyetlerine %30 ile %45 oranında etkisi olacaktır.

Yabancıların Bursa’ya olan ilgisi çok iyi bir şekilde devam etmektedir. Sadece profesyonel olmayan aracı kurumların bu müşterileri yanlış yönlendirmesi yabancı yatırımcı piyasasına ciddi zararlar vermektedir.

Şu aşamada yeterli konut stokunun olduğunu düşünmemekteyim. Pandemi sonrası yoğunluğu düşük inşaat alanına sahip projeler daha da çok rağbet görecektir.

Yeni konut projelerinin 2 etabına Nisan 2020 tarihinde start verdik. Bazı kurumlardaki pandemi sürecinden kaynaklı gecikmelerden dolayı biraz gecikme yaşandı, fakat işlemler tam hızında devam etmektedir. Projelerimiz Bursa’nın yeni gelişen yüzü Kayapa bölgesinde yer almaktadır.

Bursa’da kentsel dönüşüm düğüm halinde içerisinde sıkıntıları barındıran bir sektör olarak kalmaya devam etmektedir. Yanlış uygulamalar sonucunda birçok insan mağdur durumdadır. Yeni çıkan müteahhitlik yasası ile de bu sorun çözülecektir diye düşünmekteyim. Yaşanan kriz süreçleri ve pandemi süreçleri bizleri çok yormuş olsa da kısa sürede eski günlerimize döneceğimiz düşünmekteyim.

ATIŞ İNŞAAT CEO'SU AHMET ATIŞ:

2006 yılında Bursa’da kurulan firmamız, ilk projelerini Nilüfer ilçesinde hayata geçirdikten sonra ilerleyen yıllarda Bursa genelinde projeler üretmeye başladı. Tabi zor bir süreç geçirdik. Pandemi süreci sadece inşaat sektörünü değil tüm sektörleri derinden etkiledi. Genel olarak inşaat sektöründe tedarik zincirinde yaşanan olumsuzluklar nedeniyle süreçlerde aksamalar meydana geldi. Yeni normalleşme ile birlikte hükümetimizin aldığı ekonomik önlem paketleri arasında bulunan konut faizlerinin 0.64 oranına düşürülmesi tüketiciler nezdinde ciddi bir karşılık buldu. Bu imkânı, bir fırsat olarak gören tüketiciler ciddi alımlar gerçekleştirdi. Firma olarak bu dönemde özellikle bitmiş ve teslime hazır olan Mevsim Mudanya, Arya Mudanya ve Maviden City projelerinde kısa zamanda tüm stoklarımızı erittik.

Taleplerin yoğun bir şekilde artması arzı da etkiledi. Bu noktada konut fiyatlarının belli oranda arttığı bilgileri tarafımıza da ulaştı. Ancak bu noktada tüketici eğilimi, nitelikli konut üreten firmalara karşı oldukça iyiydi. Özellikle 2019 yılında yaşanan ekonomik sıkıntılar ve 2020 ilk çeyreğinde başlayan pandemi süreci üretim maliyetlerinin artmasında ciddi rol oynadı. Üreticiler, artan maliyet oranlarını piyasada bir karşılığı olmadığı için fiyatlarına yansıtamadı. Şu an konut alımı için en uygun iklimin oluştuğu kanaatindeyim. Konut fiyatlarının kademeleri olarak önümüzdeki zaman içerisinde ciddi bir artış eğilimi göstereceği düşüncesindeyim.

Özellikle başta Kuveyt, Suudi Arabistan, Irak olmak üzere Körfez Ülkeleri’nin Bursa’ya olan ilgisi, ciddi bir konut talebi doğurmaktadır. Atış Yapı olarak son iki yıldır Kuveyt ve Katar’da satış ofisimiz var. Körfez ülkeleri vatandaşları ile kurulan samimi bağların karşılığında ciddi adette satışlar yaptık. Bursa’da nitelikli konut stoğu, İstanbul ortalamasının çok altında. Özellikle pandemi sonrası başlatılan konut kredisi, Bursa’da var olan konut stoğunun azalmasını sağladı. Yeni dönemde nitelikli yatırım değeri taşıyan, rantabl, günümüz ekonomik gerçeklerine uygun olan konut tipleri ciddi bir şekilde talep toplayacaktır.

Yeni dönemde de projelerimiz devam etmektedir. Şu anda üretimi devam eden 2 adet projemiz bulunmaktadır. Bunların ilki İzmir Yolu üzerinde Küçük Sanayi Metro İstasyonu karşısında bulunan Westpoint karma projesidir. Projemizi 2021 Mart sonunda teslim edeceğiz. İkinci projemiz ise, Bursa ve Güney Marmara’nın en kapsamlı ve en büyük projesi olan Downtown Bursa karma projesidir. 100 dönüm üzerinde konumlanan projemizde; konut, residance, marka konut, ofis, hotel, müze, 70 bin m2 kiralanabilir açık ve kapalı alışveriş merkezi, Avrupa’nın en büyük gösteri havuzu, kreş, özel, Üniversite yerleşkesi, yurt binası ve Selçuklu mimarisinde yapılacak olan çok özel bir camimiz bulunacaktır. Bursa’da kentsel dönüşüm projesi kapsamında Nilüfer İlçemizde FSM Bulvarı’nda üretimini tamamladığımız Bulvar Deluxe projemizi Haziran ayı sonu itibariyle hak sahiplerine teslim etmenin mutluluğunu yaşayacağız.

Atış Yapı olarak şehrimize, ülkemize değer katacak ve yatırımcısına kazandıracak projeler geliştirmeye; işimizi her zamankinden daha fazla sevgi ve bağlılıkla yapmaya devam edeceğiz.

BEMO YÖNETİM KURULU BAŞKANI ERDAL ÇELEBİ:

Geçtiğimiz yılın Mayıs ayı rakamlarına baktığınızda, 2020 Mayıs ayında yüzde 44 oranında bir düşüş oldu. Pandemiden dolayı yaklaşık 3 aydır tüm Türkiye’de ekonomik bir durgunluk yaşandı ve bu da direkt olarak gayrimenkul sektörünü etkiledi. Haziranla birlikte normalleşme başlayınca Sayın Cumhurbaşkanımız ile Hazine ve Maliye Bakanlığımızın açıklamaları çerçevesinde, üç kamu bankası ortak karar alarak konut kredi faizlerini 0,64’e çekti. Böyle olunca konut almak için bekleyen ve bu talebi çeşitli nedenlerle erteleyen vatandaşlarımız, konut almaya yöneldiler. Bu doğrultuda haziranda konuta ciddi bir yoğunlaşma olduğunu gözlemliyoruz. Bursa’da bu talebi karşılayacak konut stoku var. Sektörün canlanmasıyla bekleyen ve yeni projelerde hayata geçmeye başladı. Bu olumlu yöndeki ivmelenmenin gelecek dönemde de devam etmesini ve faizlerin daha da aşağı çekilmesini bekliyoruz. Çünkü çok ciddi tedbirler alındı. Türkiye ekonomisine doğrudan yüzde 11.1 katkı koyan sektör olarak, daha fazla destek bekliyoruz.

Pandemi ne yazık ki yurtdışı satışlarımızı etkiledi. Geçen yıla göre yabancıya satışlarımız yüzde 90 oranında düşmüş durumda. Bu süreci atlattığımızda, Türkiye her zaman olduğu gibi Orta Doğu’nun gözdesi olmaya devam edecek ve tekrar geçmiş yıllardaki rakamlar yakalanacaktır. Bursa özeline baktığımızda Suudi Arabistan, Kuveyt, Katar gibi ülkelerden hızlı bir talep alıyoruz. Kısmen İran, Afganistan ve Iraklı müşterilerimizde oluyor.

İnsanlar bu süreçten sonra doğal olarak bahçeli yapılara geçmek istiyorlar. Yüksek katlı yapılar yavaş yavaş cazibesini kaybediyor. Az katlı, bahçesi ve sosyal donatı alanı olan yapılar tercih ediliyor.

BURSA REFERANS YAPI YÖNETİM KURULU BAŞKANI MURAT DEMİR:

15 yıllık deneyimimiz ile teslim edilmiş 300 konut ve hastane projesiyle inşaat sektöründe yer almaktayız. Pandemi süreci, her sektörü olduğu gibi bizleri de etkiledi. Pandeminin özellikle ilk zamanlarda oluşturduğu belirsizlik ortamı, gerek insanlar gerekse de sektörler bazında flu bir ortam oluşturdu. Ancak konut kredisi faizlerinin 0,64’e düşürülmesi sektöre ciddi bir canlılık kazandırdı. 1 Haziran’dan itibaren yeni normale geçişle birlikte piyasa hareketlendi.

Tabi bu süreçte faiz indirimiyle birlikte konut fiyatlarının arttığı iddiaları da ortaya çıktı. Referans yapı adına geçerli bir durum değil bu. Ancak bu fiyat artışı yine de satışları büyük ölçüde etkilemez. Yeni başlayacak projeler için fiyat artışı ön görmekteyiz. Fiyat artışını destekleyen düşük konut faiz oranlarının devam edeceğini ümit etmekteyiz.

Yabancıların Bursa’ya olan ilgisine değinecek olursak, bu ilginin devam ettiğini söylemek mümkün. Gurbetçi vatandaşlarımız ile Kuveyt, Katar gibi ülkelerin vatandaşları konut talep etmeye devam ediyorlar. Şu an Bursa’da talepleri karşılayacak düzeyde konut stoku yok. Oluşan göçlerle ve nüfus artışı ile konut talebi daha da artacaktır diye düşünüyoruz. Pandemi sonrası geniş metrekareli kendi içerisinde bahçesi ve sosyal donatıları olan konutlara talep daha da fazla olacaktır. Önümüzdeki süreçte Referans Yapı olarak yeni konut projelerimiz de olacak. Bu projeler, bölge olarak Nilüfer ağırlıklı diyebiliriz.

İMSİAD YÖNETİM KURULU BAŞKANI MUSTAFA ANDIÇ

Yüzyılımızın en büyük felaketlerinden biri olarak tanımlanan ve şuan dünyanın neredeyse tamamına yayılmış olan Covid-19 salgınından birçok sektör gibi inşaat sektörü olarak bizler de etkilenmiş durumdayız. Ocak ayı itibariyle işlerimiz biraz olsun toparlanma eğilimine girmiş, yeni projeler başlıyordu ki bu salgın ile karşılaştık.

İnşaat sektörü, ekonomik açıdan en kırılgan kesimlerden biri. Bizler, gerek arsa sahipleriyle yatığımız sözleşmeler; gerekse de, bizlerden daire alan vatandaşlarımıza verdiğimiz sözlerimiz nedeniyle, önlemlerimizi almaya çalışarak şantiyelerimizi durdurmadık ve durdurmuyoruz da. Covid-19’dan koruyucu ekipman kullanımını, sosyal mesafeyi sağlamayı ve ilave hijyen kurallarını şantiye ortamında hayata geçirmeye çalışıyoruz.

Gayrimenkul yatırımcılarına kamu bankalarının şuan açıklamış oldukları, sıfır konutlara verilecek olan kredilerdeki faizin -hem de bir yıl ertelemeli olabilecek şekilde- aylık yüzde 0,64, yıllık yüzde 10’un altındaki bir orana indirmelerinin ne kadar ender rastlanabilecek bir büyük gayrimenkul alım fırsatıdır.

Birkaç aya kadar bu fiyatlara bir daha yeni daire bulunamayacaktır. Artan ev fiyatları da düşmez. Bu yüzden, hem konut kredi faizlerinin hem de konut fiyatlarının bu denli düşük olduğu bu ortamı, ev almayı düşünen yurttaşlarımızın kaçırmayacaklarına inanıyorum.

Yabancılara satışa baktığımızdaysa, son yıllarda yabancıların talebinin arttığı Türkiye emlak pazarında pandemi belirsizliğe yol açtı. Ancak inşaat sektörü için yabancıya satış önemli. Yabancıya satış, tüm satışlar içerisinde toplamda yüzde 4'lük paya sahip. Pandemi sonrasında, üzerinde özellikle durmamız gereken bir konu.

Koronavirüsün ardından konut tercihleri de değişti. Artık yatay mimari, bahçe ve balkonlar, doğru havalandırma, kaliteli malzeme ve çalışma odalı evler bundan sonra ana kriterler olacak

Pandemiden sonra insanlar lüksten uzaklaşabilirler. Bu da insanların ihtiyaçları kadar metrekarede ev satın almaya yönelmelerini getirecektir.

Ülkemizin taşıyıcı sektörlerinden biri olan inşaat sektörünün Bursa ve ülkemizde yeni projelerle katma değer sağlayacağından kimsenin şüphesi olmasın. 0,79 konut kredisiyle birlikte sektörde tekrar hareketlenme başlamıştı. Önümüzdeki süreçte, bir arz eksiğinden söz etmemiz mümkündür. Bilindiği üzere de, arz eksikliğinin olduğu her sektör gibi, bunun fiyat artışlarına sebep olması da kaçınılmazdır.

Geçtiğimiz günlerde Sayın Valimizle kapsamlı bir toplantı yaptık. Bu toplantıda Covid-19 ile mücadelede Bilim Kurulu’nun sağladığı başarının, depremle mücadelede Kentsel Dönüşüm Kurulu kurulması ile de sağlanabileceğini, Bursa’daki kentsel dönüşüm çalışmalarının yerelde ve hızlı şekilde çözüme kavuşturulması adına Kentsel Dönüşüm Kurulu fikrini dile getirdik.

ARSLANLAR GRUBU YK ÜYESİ İÇ MİMAR NUR GÜL ARSLAN:

Arslanlar Grubu, inşaat alanındaki faaliyetlerine 1979 yılında babam Mimar Mehmet Ziya Arslan’ın öncülüğünde başladı. Binlerce konut, onlarca iş merkezini tamamlayıp teslim ettik. Ülkemizde; Eskişehir, Bodrum, Mudanya ve Bursa’da, Yurtdışında 2007-2008 yıllarında da Romanya’da, konut inşaatları, otel inşaatları, ortağı olduğumuz Endülüs Park Alış-Veriş Merkezi’ni, Bozüyük’te yol üzeri dinlenme tesislerini inşa ettik.

Sektörde ödemelerde ciddi sıkıntılar yaşanmakta. Ülkemiz ekonomisinin lokomotifi olarak anılan inşaat sektörü, yurtdışına ithalata bağlı olmayan ve döviz çıkışı olmayan, tamamıyla yerli kaynaklarla, kendi gücümüzle yaptığımız, ilerlettiğimiz bir sektördür. Bu alanda dünyada bir numarayız.

Ülkemizdeki üretim ve çalışma ordusu inşaat sektöründe, devlet tarafından da desteklenirse, her dönem canlı olabilecek, tüm dünyada üretecek, çalışacak, dünyanın her yerine malzeme gönderilebilecek, insan ve beyin gücüne sahiptir. Bu faizlerle beraber görüldü ki, krizlerde bile ülke ekonomisini harekete geçiren yegâne sektör inşaattır. Piyasa hemen hareketlendi ve bu hareketlilik güzel bir ivme yakaladı.

Artan fiyatlar peyderpey bir yıl gibi bir süreçte konut fiyatlarına yansır. Üretim fiyatları ve satış fiyatları olarak düzenlenir. Önemli olan döviz fiyatlarının artmaması ve insanımızın boş durmaması, üretim yapması, çalışmasıdır.

Bursa, ülke içinde Türk insanına cazip gelen bir kenttir. Yabancıların Bursa’ya yaşamak anlamında ilgisi çok cüzidir. Ancak, başka ülkelerin vatandaşları olan kendi soydaşlarımız, Bursa’yı birinci derecede tutarlar.

Bursa, sanayi şehri olması sebebiyle mütemadiyen göç alan bir şehirdir. Sürekli artan nüfus ve göç ile ihtiyaç sürekli artmaktadır. En son deprem yönetmeliğine göre yenilenmesi gereken pek çok yapının da olduğu düşünülürse, konut stoğu yeterli değildir. Pandemi sonrası, ekonomik gelir düzeyine bağlı olarak, bahçeli veya balkonlu evler tercih edilecektir. Bizim gördüğümüz ilk tercih edilen konut plan tipleri ise önce 2+1 konutlar olmaktadır. Sonrasında ise ailenin birey sayısına bağlı olarak 3+1 ve daha çok odalı konutlar gelmektedir.

Şu anda Ataevler bölgesinde, İhsaniye’de ve İzmir Yolu üzerinde yaklaşık 1000 dairelik inşaatlarımız devam etmektedir. Yeni projelerimiz de her zaman olacaktır. Türkiye bir deprem bölgesidir. 2000 yılından önce yapılan konutlar, 2000 yılı sonrasında yapılanlar gibi kontrollü ve sağlam değildir. Bu sebeple, 2000 yılı öncesi yapılmış konutlar ivedi olarak yeniden inşa edilmelidir. Deprem gerçeği unutulmamalı ve acilen bu yapılara müdahale edilmeli, kentsel dönüşümlere hızlıca başlanmalıdır.

ÖMER KUMOVA İNŞAAT YÖNETİM KURULU BAŞKANI ÖMER KUMOVA:

1987 yılından bugüne İnşaat sektöründe faaliyet gösteren Ömer Kumova İnşaat olarak, bugüne kadar 60’nin üzerinde proje hayata geçirerek, konut, villa, işyeri olarak toplamda 2 bin 500’ün üzerinde bağımsız bölüm teslim ettik.

İnşaat ruhsat sayılarında son iki yılda gözlemlenen yüzde 90’lara varan düşüş, maalesef Covid-19 kaynaklı olarak mevcut süreçte de devam etmektedir. Konut faiz oranlarının düşmesine paralel yılın ilk çeyreğinde gerçekleşen konut satışları, mevcut konut stokunun önemli bir kısmının tüketilmesine vesile oldu.

Konut kredisi faizlerinin 0,64’e düşürülmesinin tamamlanmış olan projelere ciddi bir talep oldu. Hatta bu durum kredi kullanmayarak konut alan müşterilerimizin de karar verme sürecini hızlandırdı. Bursa’mızın tamamlanmış konut stokunun erimesine ciddi katkı sağladığını, devamında yeni proje üretiminin bu vesileyle tekrar hızlanacağını düşünüyoruz.

Stok erime hızına paralel bir kısım fiyatlarda yukarı yönlü hareket etmesi olağandır. Esas fiyat artışları; eski maliyetlerle hayata geçirilmiş olan konutların satışının tamamlanıp, yeni maliyetlerle yapılan konutların satışı tabana yayıldığında gerçekleşecektir.

Stok miktarının tamamen bitmesi ve sektörün yeniden üretmeye başlaması ile mevcut fiyatlarda yüzde 25-30 bandında kısa vadede fiyat farklılıkları olacaktır. Bu çerçevede en doğru yatırım aracı her zaman gayrimenkuldür. Gayrimenkul bir yandan kira getirir, diğer yandan değerine değer katar.

Ortadoğu ülke vatandaşları ve Arap’lar Bursa’mıza daha çok ilgi gösteriyorlar. Bursa’da özellikle tamamlanmış projelerdeki konut stokunun ciddi anlamda azaldığını düşünüyorum. İnşaat aşamasında olup yüzde 50 seviyesine gelmemiş kısımda ki konut stokunda ciddi bir azalma yok. Kayapa bölgesinde toplamda 8 projemiz var. Bunlarda 3’ü tamamlandı. 3’ü devam ediyor, 2’si ise hafriyat aşamasında. Bursa’nın yatırım değeri en yüksek bölgesi Kayapa’ya çok güveniyoruz.

Kentler yatay büyümeli. Kentsel dönüşümü bir fırsat olarak değerlendirip, şehirlerin nüfus yoğunluğunu barındıran alanları bu vesileyle daha yaşanabilir bir alana çevirerek şehirleri yaymak ve m2 başına düşen insan sayısını aşağıya çekmemiz şeklindeydi. Kentsel dönüşüm projelerini layıkıyla gerçekleştiren bir kısım meslektaşlarımı kutluyorum.

TAHAM YAPI SATIŞ SORUMLUSU ÇAĞDAŞ ÖZKAN:

Taham Yapı, Almanya kökenli 33 yıllık uluslararası deneyimi ve değerleri olan bir şirkettir. Bugüne kadar Yurt Dışında Toplam 256 Daire ve 36 Adet Villa yapımı gerçekleştirdik. Yurt içinde ise ağırlık Mudanya ve Kayapa bölgesi olmak üzere 4 Villa ve 125 dairemizin teslimatını gerçekleştirdik. Yapımı devam eden projelerimiz de ise toplam 186 dairemiz daha bulunmaktadır. Güncel olarak projelerimiz Kayapa bölgesinde yer almaktadır.

Pandemi süreci her sektörde olduğu gibi inşaat sektörünü de olumsuz yönde etkiledi tabi ki. Önce sağlık ilkesini her zaman benimseyen bir şirket olarak bu sıkıntılı süreçte hep birlikte birbirimize destek olarak üstesinden gelmeyi başardık ve başarmaya devam ediyoruz.

Konut kredisi faizlerinin 0,64’e düşürülmesinin ardından müthiş bir yoğunluk yaşandı. Bazen talepleri karşılama konusunda geride bile kaldık. Çünkü bir anda beklemediğimiz bir yoğunluk söz konusu oldu. Faiz indirimi sayesinde pandemi sonrasında satışlarda patlama yaşandı diyebilirim.

Aslına bakarsanız fiyatların yükselmesi yeni yıla girilmesiyle birlikte belli bir şeydi. Mayıs ayı itibari ile de fiyatlarda artışlar görülmeye başlanmıştı. Konutlara olan talebin azalmayacağını düşünüyoruz. Özellikle faiz oranları bu durumdayken herkes daire sahibi olmak istiyor. Çünkü bu durum yaklaşık 7-8 yılda bir gelen fırsat.

Yabancıların Bursa’ya olan ilgisi her geçen gün artmakta. Pandemi sürecinden dolayı biraz yavaşlama olsa da İnternet üzerinden Online geziler ile birlikte hep takipteler.

Diğer büyükşehirler ile karşılaştırma yaptığımız zaman Bursa’da konut stokunun alt seviyelerde olduğunu düşünüyorum. Talene göre üretim yapıldığını düşünüyorum.

Kentsel dönüşüm demek insanların oturduğu evlerin yenilenmesi demek bizce. Bizim düşüncemiz kentsel dönüşümlerde her iki tarafında taşın altına eline sokarak birbirlerine destek olarak şehrin güzelleşmesidir.