Ahşap yapılar yeniden revaçta

Ahşap yapıların dünyada yaygın olarak kullanıldığını belirten uzmanlar, “ABD’de ve Kanada’da bulunan konutların yüzde 90’ı ahşap olarak inşa ediliyor. Deprem gibi afetlerde can kayıplarının önüne geçmenin yolu ahşap yapıların yaygınlaşmasıdır” görüşünde birleştiler.

Erkan KALAFAT (Ahşap Derneği Yönetim Kurulu Başkanı)

Ahşap yapı için, işini iyi bilen bir marangoz ile kendi binanızı kendinizin yapma imkanı vardır. Aslında insanların temel ihtiyaçlarının başında gelen barınma ihtiyacı da buradan başlar. İlk insanlar gibi kendi evini yapmak kulağa hoş geliyor aslında. Tabii mutlaka mühendislik danışmanlığı veya hizmeti almak gerekli. Özellikle ahşabın teknik kurutmaya tabi tutulması, dış cephelerde kullanılan ahşapların emprenye adı verilen kimyasal maddelerle böcek ve çürümeye karşı korunması veya dış cephe dayanımı için bazı teknikler kullanarak, güvenli ve uzun ömürlü ahşap bina yapmak mümkün.

Binanın statiğini çözebilmek için, ahşap bilgisine ihtiyaç vardır. Bina için ahşap mühendislerinin de içinde olduğu teknik ekibin proje ve uygulama sahasında olması gerekiyor.

Yalçın TOY / PBD Park Bahçe Donanım Hizmetleri Kurucusu

Sürdürebilirlik kavramının daha öne çıktığı şu zamanlarda çok önemli bir materyal olan ahşaba dönüşün son dönemde hızlandığını görüyoruz. Artık insanlar ahşabın ne kadar önemli, ne kadar çevreci olduğunu çok daha iyi biliyor..Ahşap bir mühendislik malzemesidir. Bunun bir inşa elemanı olarak kullanabilmesi için statik projelerinin düzenlenmesi ve resmi makamlardan ruhsat onay alınarak yapılması gerekmektedir. Yapıların uzun ömürlü, düşük enerji tüketimli ve bakım maliyetinin düşük olarak planlanması gerekiyor. Bunlar hep planlama aşamasında verilen kararlardır. Çok çeşitli ahşap türleri var, bütün malzemelerin kullanımı gibi ahşapta da doğru çeşit ve doğru detay çok önemlidir.

Prof. Dr. Ergün GÜNTEKİN / BTÜ Orman Fakültesi Orman Endüstri Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi

Ahşap sürdürülebilir, yenilenebilir ve geri dönüştürülebilen tek yapı malzemesidir. Orman sürdürülebilir bir şekilde yönetilirse ağaçlar yenilenebilir bir kaynak olabilir. Güneş, karbondioksit ve suyun yardımıyla ağaçlar sonsuza kadar odun üretebilir. Ahşap, petrol gibi sınırlı kaynaklara dayanan fosil malzemelerin aksine, yenilenebilir bir hammaddedir. Büyüyen ağaçlar karbondioksiti bağlar. Ağaçlar ne kadar hızlı büyürse o kadar fazla karbondioksit emerler. Karbon depolama yeteneği sayesinde ahşap, ülkemizin karbon nötr bir ekonomiye geçişinde hayati öneme sahiptir. Ağaçlar ahşap ürün haline getirildiğinde karbondioksit bağlama görevini devam ettirirler. Karbon dioksitin ahşap yapılar şeklinde uzun vadeli olarak depolanması, karbon muhasebesine ilişkin uluslararası iklim anlaşmalarında kabul edilmektedir. Bu, ülkemiz ne kadar çok ağacı ahşap yapıya dönüştürebilirse, iklim değişikliği hedeflerine katkımızın da o kadar büyük olacağı anlamına gelmektedir.

Doktor Öğretim Üyesi Didem Güneş YILMAZ / BTÜ Mimarlık ve Tasarım Fakültesi, Mimarlık Bölümü

Pandemi ve 6 Şubat sonrası ülkemiz de tek/az katlı ahşap yapı kullanımı artmıştır. Ahşap yapılar dünyada birçok ülkede yaygın olarak kullanılmaktadır. Örneğin Amerika ve Kanada’da bulunan konutların yüzde 90’ı ahşap olarak inşa edilmektedir. İklim değişikliği ve küresel ısınma sorunlarıyla birlikte, sürdürülebilirlik kapsamında ahşap malzemesinin yeri daha da önemli hale gelmiştir. Özellikle, enerji tüketimi anlamında net sıfır karbon salınımı konseptiyle kompleks ahşap yapı projeleri ortaya çıkmaktadır.Binanızın hafif olması durumunda, deprem yükü daha az olacaktır. Ahşap kullanılan bir bina, bir dereceye kadar hasar görmüş olsa bile harabe olmayacaktır. Ahşap yapılar, deprem sonrasında da kullanılabilir olduğu, tekrar kullanılabilme imkânı sağlar.

Doktor Öğretim Üyesi Sedef Kocakaplan Sezgin / Bursa Teknik Üniversitesi, Mühendislik ve Doğa Bilimleri Fakültesi, İnşaat Mühendisliği Bölümü

Eski tip ahşap yapılara kıyasla yeni ve modern teknikler ile inşa edilmiş olan ahşap yapıların yangına dayanımı daha fazladır. Modern tasarım sistemleri ve yangına karşı koruma sistemleri ile ahşap yapıların diğer inşaat malzemelerinde olduğu gibi yangın performanslarına karşı da dayanıklı olması mümkündür. Ahşap yapıların birleşimleri kolaydır, birbirlerine geçmeli bağlanabilir, yapıştırılabilir, bulon yardımı ile birleştirilebilir. Ülkemizde betonarme ve çelik yapıların aksine ahşap yapıların yapım standartlarını belirleyen az sayıda yönetmelik ve standart mevcuttur. Bunların bir tanesi 1979 kabul tarihli TS647 Ahşap yapıların hesap ve yapım kuralları olup, modern ahşap yapı tekniklerine kaynak oluşturamamaktadır. İkincisi ise 2009 kabul tarihli TS EN 1995 1-1/A1 Ahşap yapıların tasarımı olan standart olup aslen Avrupa kodu olan Eurocode 5'in tam çevirisi olarak alıntılanmıştır.