TOKİ mimariden bi’haber

 Van depreminin ardından Türkiye ve Bursa gündemine yeniden oturan “Kentsel Dönüşüm” konusunda TOKİ’nin rolüne dikkat çeken Mimarlar Odası (MO) Bursa Şube Başkanı Nizamettin Kaya, TOKİ’nin projelerini eleştirerek, “TOKİ mimariden bi’haber” dedi.

Bursa Akademik Odalar Birliği’nde(BAOB) düzenlenen basın toplantısında konuşan Mimarlar Odası Bursa Şubesi Başkanı Kaya, Van depreminin kentsel dönüşüm gerçeğini yeniden ülkenin gündemine oturduğunu söyledi.

Kentsel dönüşümde TOKİ’nin rolüne dikkat çeken Başkan Kaya, “TOKİ’nin Bursa’da uyguladığı projelerde de gördüğümüz gibi bu yapılaşmalarda mimariden eser yok. Ülkenin her yerine tek tip yapılaşmayı uygulayan TOKİ, Van’da farklı projeler üretmek yerine beton yığınını üretmeye devam ediyor. Bu kentsel dönüşüm anlayışı bizleri kaygılandırıyor” dedi.

“Dönüşüm projeleri ucuz konut alarak ev sahibi olmak isteyenleri şehir dışında yaşamaya mecbur ediyor” diyen Başkan Nizamettin Kaya, şunları söyledi:

“Dönüşüm projeleri ile merkezdeki çöküntü alanlarında yer alan konutlar yoğunluk artırılarak niteliksiz yapılarla doldurulmakta, bu alanlarda yaşayan ve ucuz konut edinmek isteyenler kentin dış çeperlerine itilmektedir. Bu uygulamalar kentimizde Kamberler Kentsel Dönüşüm projesi ve  Doğanbey Kentsel Dönüşüm projelerinde  olduğu gibi yeni alanlarda da sürüyor. Bu anlamda kent yeniden yapılandırılırken toplumun yoksul ve donanımsız kesimleri üzerindeki olumsuz etkiler ciddi olarak incelenmesi gerekiyor.”

TOKİ’nin elindeki anayasal gücü yanlış şekilde kullandığının söyleyen Nizamettin Kaya, TOKİ’nin kuruluş amacının gereği olarak düşük gelir guruplarına yönelik konut üretimini gerçekleştirmek olduğunu ancak, bu amaç yerine elindeki gücü amacı dışında ve orantısız şekilde kullandığını ifade etti.

Dönüşüm’e Odalardan Katkı Sağlanmalı

Pashagaming style="font-family:Arial"> 

“Kensel Dönüşüm” çalışmalarında meslek odalarının katkı koymasının sağlıklı ve modern şehirleşme için şart olduğunu dile getiren Kaya, şöyle devam etti:

“Şehir plancıları, mimarlar, inşaat mühendisleri, jeoloji mühendisleri, sosyologlar bu süreçte etkin rol almalı. Ancak TOKİ ve belediyelerin dönüşüm anlayışı ve bu yaklaşımın ne yazık ki çok uzağında. Dönüşüm yapılacak alanların iyi kurgulanmış kentsel mekanlar ve mimari niteliği yüksek; gelecek nesillere  aktarılabilecek nitelikli  yapılardan oluşması gerekirken, devam eden uygulamalarda bu hedefler ortaya konamamış ve dönüşüm uygulamaları var olan sorunu çözemediği gibi yeni sorunları da beraberinde getirmiştir.”

Dönüşüm projelerinde “Mimarinin ve mimarlık mesleği”nin bir araç olarak kullanılması gerektiğini belirten Kaya, bu uygulamanın gerçekleştirilmesinin projelendirmenin doğru yöntemi olduğunu, aksi takdirde uygulanacak projeler ile başta Bursa olmak üzere birçok şehrin büyük tahribatlara maruz kalacağını sözlerine ekledi.

Van’da Yaşanan Depremin Nedenleri

Van’da 23 Ekim 2011 günü meydana gelen 7,2 büyüklüğündeki depremin ardından yerinde incelemelerde bulunduklarını; depremin etkilerinin kırsal alanda daha fazla hissedildiğini söyleyen Nizamettin Kaya, başlıca hasarları şöyle sıraladı:

“Afet verilerini dikkate almayan imar planı uygulamalarından kaynaklanan hasarlar, yanlış yer seçimi ve yapı-zemin ilişkisinin doğru kurulamamasından kaynaklanan hasarlar,hatalı tasarım ve detaylardan kaynaklanan hasarlar, kısa kolon oluşumundan ve yumuşak kat etkisinden kaynaklanan hasarlar, gerekli önlemler alınmadan yapılan asmolen ve kirişsiz döşemelerden kaynaklanan hasarlar, uygun temel seçimi yapılmamasından kaynaklanan hasarlar, kullanım sürecinde yapılan müdahalelerden oluşan hasarlar, hatalı malzeme seçimi, işçilik ve uygulamalardan kaynaklanan hasarlar, teknik eleman yetersizliği ve denetim eksikliği.”