Sektörün ihracatı: Yabancıya konut satışı

Bursa, yabancıya konut satışında ilk 10 şehir arasında yer alıyor. Yabancıların Bursa'da tercih ettikleri ilçeler ise Nilüfer, Osmangazi, Yıldırım ve Mudanya.

Tüm satışlar içinde yabancıya satış oranının yaklaşık yüzde 5 olduğunu ifade eden sektör temsilcileri, satışların kent ve ülke ekonomisi için önemli katkısı olduğunu belirtiyor.

Haber: Nagihan GÖRKEN / Eşref AYDEMİR

ALPARSLAN ŞENOCAK

BTSO YÖNETİM KURULU ÜYESİ

Bu uzun süredir ülke gündeminde olan bir konu. Vatandaşlık için de biliyorsunuz 250 bin dolar olan yatırım miktarı 400 bin dolara çıktı. Ama buna rağmen satışlar devam ediyor. Neden? Çünkü yabancılar için bir fırsat ülkesiyiz. Doların bu kadar artmış olduğu bir dönemde bizim paramızın değer kaybı onlar için büyük bir avantaj oldu. İranlıları yatırım konusunda izliyoruz. Ülke genelinde İranlıların müthiş bir yatırımı var. Bursa’da da aynı şekilde son zamanlarda oldukça arttı. Katarlılar, Kuveytliler zaten vardı. Suudi Arabistan’dan da yatırım yapılmaya başlandı. Aramızdaki ilişkilerin sıkı olduğu dönemde yatırımlar çok hızlıydı. Son 2-3 senedir daralan bir pazardı. Şimdi onlar da yeni yeni gelmeye başladılar. Ülke elden gitmiyor. Sonuçta satılanların belirli bir miktarı satılıyor. Ülke ve şehir ekonomisine katkı sağlaması anlamında biz bunları olumlu buluyoruz çünkü gelen sadece burada yatırım yapmıyor geldikten sonra burada para da harcıyor.

MUSFATA ANDIÇ

İMSİAD BAŞKANI

Türkiye geneline baktığınızda tüm konut satışlarında yüzde 5 gibi bir yabancı payı var. Bazı şehirlerde kümelenme var. En yüksek oran özellikle Rus müşterinin talebiyle Antalya’da. Bir yılda yüzde 22’den yüzde 28’ e çıkmış Antalya özelinde. İstanbul’da yüzde 10 oranlarında. Bursa’da ise bu oran Türkiye ortalamasının altında.

Bize gelen yabancılar daha çok ekonomik konut peşinde. Hatta eleştirdiğimiz bir konu da var. Kentsel dönüşümlerde yenilenecek olan dairelerden bile özellikle Körfez ülkelerinden gelenlere satış yapıldı. Bunu çok doğru bulmuyoruz. Çünkü geçmişte yaşadığımız olay var. 1980’li yıllarda çok sayıda Arap turist gelirdi şehrimize. Ama Arap turistlere yanlış yapıldı, yüksek fiyatlı satışlar gibi… Onlar da bir müddet sonra şehrimizden çekildi ve Bursa’ya gelmemeye başladı. Şimdi de bu yanlışın farklı bir versiyonunu yaşıyoruz. Siz 2. el bir konutu, deprem için güvenli olmayan bir konutu satıyorsunuz yabancıya. Belki bir sene sonra kapısını çalacaksınız ve diyeceksiniz ki; “Burası depreme karşı dayanıklı değil.” Bu çok güven veren bir yaklaşım değil. Dolayısıyla çok doğru bulmuyoruz. Tabii yabancı müşterinin müstakil evlere de ilgisi var. Ama çok düşük oranda.

Bursa özelinde konuşursak yabancıların daha çok ekonomik konutlara ilgisi var. Şehir merkezleri daha çok ilgilerini çekiyor. Millet Mahallesi, Hasanağa, Balkan bölgesinde satışlar var. Yabancılar, yeşil alanlara yakın bölgeleri ve şehir merkezini tercih ediyorlar.

Ülkemize döviz girmesi açısından son derece mantıklı ve doğru yabancıya konut satışını. Ama bir bölgede yabancıların kümelenmesi kamunun işi. Muhakkak oralarda gerekli kriterler kontrol ediliyordur devlet kurumları tarafından. Bir yabancı şehrimizden, ülkemizden bir konut aldığı zaman bir aidiyet duymaya başlıyor. Eşine, dostuna, akrabasına da öneriyor. Buraya gelip kaldığında ise başta esnaf olmak üzere kentimize, ülkemize para bırakıyor.

ŞEREF DEMİR

İMSİAD BAŞKAN YARDIMCISI

Bursa, yurt dışında yeterince tanınmamış bir şehir. Bursa yaşanacak çok güzel bir şehir. Hem ticaret alanında geniş bir kapasiteye sahip hem de yaşanabilecek nadir şehirlerden bir tanesi. Bursa daha yeni keşfedilmeye başlandı. Dolayısıyla talep arttı. Ukrayna-Rusya savaşının da bunda etkisi oldu. Bundan sonra talepler daha fazla olacaktır. Fakat vatandaşlık hakkı için 250 bin dolar olan yatırım bedelinin 400 bin dolara çıkması kısmen durumu etkileyecektir, ama ona rağmen talep sürecektir diye düşünüyorum.

Araplara geçmiş dönemde satışlar yaptık. Biz denize, tabiata hasret oldukları için buraları talep ederler diye düşündük ancak aksine onlar şehir merkezlerinde AVM’lere, sosyal hayata yakın olan yerleri tercih ediyorlar. Nadiren villa tarzı, ekonomik gücüne göre doğaya yakın yerleri tercih edenler de oluyor ama ağırlıklı olarak şehir merkezlerini tercih ediyorlar.

İBRAHİM CEM OFLAZ
İMSİAD TAAHHÜT KOMİSYONU BAŞKANI

Türkiye’de yabancıya konut satışları istediğimiz düzeyde hemen hemen. Genellikle İstanbul ve Bursa bu konuda başı çekiyor. Baktığınız zaman Bursa’da yabancı yatırımcılar ya da konut edinmek isteyenler genellikle büyük daireleri, dublex daireleri tercih ediyorlar. Özellikle de Birleşik Arap Emirlikleri ve Kuveyt’ten gelenler… Sadece iş için kullanacak olanlar da 2+1 ve 1+1 ya da stüdyo daireleri tercih ediyor. Yabancıya konut satışını biz, bizim sektörün ihracatı olarak görüyoruz. Ülkemize hem döviz kazandıracak hem de iş gücüne katkı sağlayacak bir potansiyel olarak görüyorum bunu ve satışların artmasını umut ediyorum.

İBRAHİM HAKKI DEMİR

İMSİAD YK ÜYESİ

Benim şahsi fikrime göre bu konu çok abartılıyor. Yabancıya satış paylarına baktığınızda yüzde 3-4’ler oranında. Satışlar da belli lokasyonlarda etkili oluyor. Mesela Mudanya gibi. Mudanya’da Bursa’ya göre daha yüksek satış oranı olabiliyor. Yabancılara proje yapmak yine spesifik olabilir. Ama sırf onlar gelecek satış olacak diye yatırımı yönlendirmek de doğru değil. Çünkü yabancıların beklentileri ile yerli müşterilerin beklentileri çok farklı. Bizim yaptığımız satışlar genelde dublex ağırlıklıydı özellikle de Kuveytli müşterilere. Şimdi onlar da 3+1, 2+1’e dönmeye başladılar. Şu anda Bursa’da Arap müşteriler ağırlıkta.

MUHAMMET ADİLOĞLU

ADİLOĞLU GRUP YÖNETİM KURULU BAŞKANI

Ülkemiz bir çekim noktası haline geldi. Balkanlar, Avrupa ülkeleri, Uzak Doğu ve Orta Doğu olsun etrafımıza baktığımızda alternatif bir ülkeyiz. İnsanlar para kazanıyor ve yatırım yapmak istiyorlar. Bu konuda Türkiye’ye bir güven var. Buraya paralarını yatırıp, konut sahibi olmak istiyorlar. İstanbul, Bursa, Ankara, İzmir gibi büyük şehirlerimiz bu konuda öncelikli potansiyele sahip. Bursa, İranlılar haricinde yabancıya satışların olduğu bir yer. İran, Türkiye’de en çok satışın yapıldığı ülke ama Bursa’ya çok rağbet göstermiyorlar. Yabancılar için 2+1, 3+1, 1+1 fark etmiyor aslında onlar yatırım yapmak istiyor. Yabancıların çok fazla oturum amaçlı konut aldığını söyleyemeyiz. Bursa’da Nilüfer ve Osmangazi’de yabancılar yatırım yapıyor. Yıldırımda da kısmen yatırım yaptıklarını görmekteyiz.

MURAT DEMİR

REFERANS YAPI KURUCUSU

Bursa özel ve güzel bir şehir. Bursa’ya gelen yabancıların müthiş bir istekle konut aldıklarını gözlemliyoruz. 400 bin dolarlık bir mülkiyet elde ettikleri zaman vatandaşlık hakkı almaları bu işi hızlandıran bir süreç. Dolayısıyla Bursa’da çoğunlukla Suudi Arabistan, Kuveyt ve Katarlıların yatırım yaptıklarını gözlemliyoruz. Son dönemde Ukrayna ve Rusya’dan da sadece sorma şeklinde bir girişim görüyoruz. Bunların satışa evrileceği noktasındaki inancımız tamdır. Önümüzdeki günlerde bunları ciddi manada Bursa’da göreceğimizi düşünüyoruz.

Bursa’da iki türlü alım yapılıyor. Bir; toprak alarak, daha çok hobi bahçesi şeklinde yerleşmek isteyenler, bir de daha büyük projelerde yer almak isteyenler.

SERTAÇ KARAALP

ALPİŞ HOLDİNG YÖNETİM KURULU BAŞKANI

Projelerimizde yabancı misafirlerimize de konut satıyoruz. Daha çok Körfez ülkeleri, Orta Doğu ve Kuzey Afrika Bölgeleri’nden gelen misafirlerimize satışlarımız oluyor. Ülke bazında örnek vermek gerekirse özellikle son dönemde Mısır başta olmak üzere Filistin ve Ürdün’den projelerimize yoğun bir talep var. Ayrıca geçmiş dönem projelerimizde de olduğu gibi yine Kuveytli ve Katarlı müşterilerimizin ilgisi de sürüyor.

Bursa, yabancıya konut satışında dönem dönem sıralaması değişse de genellikle 4 ya da 5. sırada yer alıyor. Aslında Bursa hem doğası, hem İstanbul’a yakınlığı ile yüksek cazibeye sahip bir şehir. İstanbul’a ulaşımın kolaylığı yabancıların değerlendirmesinde önemli bir kıstas. Yabancı misafirlerimizin tercihi daha çok konut oluyor. Konutu sırasıyla villa ve ticari alanlar takip ediyor. En çok tercih edilen ilçeler sıralamasında ise birinci sırada Nilüfer, ikinci sırada Osmangazi, üçüncü sırada Mudanya, dördüncü sırada da Gemlik geliyor. Nilüfer bölgesi özelinde ise daha çok Kayapa, Balkan ve Kızılcıklı Mahallesi’ne yoğun talep var.

Yabancılar konut tercihlerini yaparken şehirlerin lokasyonuna, doğasına ve iklimine göre tercih yapıyor. Tersine bir göç söz konusu. Örneğin kuzeydekiler güneye, güneydekiler kuzeye hareket etmek istiyorlar daha çok. O yüzden Körfez ülkeleri çok sıcak ve çorak olduğu için Trabzon ve Bursa en çok geldikleri şehirlerden. Sıralamada daha önde olabiliriz aslında ama bu tersine göçten dolayı Avrupa’nın kuzeyindeki ülke vatandaşları, iklimsel şartlardan dolayı yoğun olarak Ege ve Akdeniz’i seçiyorlar. Avrupa ülkelerinden daha yoğun talep geldiğinden dolayı Bursa yabancı satış sıralamasında biraz geride kalabiliyor.

Bursa güçlü ve avantajlı bir şehir, dolayısıyla yabancılara konut satışında daha aktif olabilir. Burada yapılması gereken bazı noktalar var. Öncelikle yabancı misafirlerimizin daire alım süreçlerini kolaylaştırmak gerekiyor. Vatandaşlık vermekten ziyade daha çok vatandaşlık haklarını koruyabilecekleri programların uygulanması talebi daha da artıracaktır. İspanya’da Golden Visa gibi güzel bir örnek var. İspanya bu programla yabancıya kendi vatandaşı gibi haklar veriyor ama vatandaşlık vermiyor. Bunun için de bir takım kriterler getirmiş. Örneğin yabancının ülkesinde daha çok kalmasını istiyor ki böylece ona daha çok harcama yaptırıyor. Biz de bu tip programlar geliştirmeli ve uygulamalıyız.

Yine devletimiz, yerel yönetimler, STK’ların hep birlikte ortak akılla hareket etmesi gerekiyor. Bursa kendi içerisinde STK’lar öncülüğünde bir birlik oluşturup, hem turizm, hem de yatırım anlamında ne kadar cazip bir şehir olduğu gösterecek tanıtımlar, kampanyalar, girişimler gerçekleştirmeli.

M.HAKKI TAŞOLAR

TAŞOLAR İNŞAAT

Bizim özellikle villa projelerimize yabancı müşteriler geliyor. Vatandaşlıkla ilgili yasal bir düzenleme var. Bununla ilgili de bayağı bir başvuru oluyor. Tabii iç sektördeki durgunluk yabancıların katkısıyla birlikte hareketlilik kazanabilir. Olumlu bakıyorum o yüzden yabancıya konut satışına. Ukrayna’dan, Rusya’dan yine Orta Asya, Orta Doğu ve Arap yarımadasından yabancılar Türkiye’ye gelmek istiyorlar. Etrafımıza baktığımızda da en yaşanılacak yerin Türkiye olduğunu düşünüyorum; yeşili, denizi, doğasıyla… İnşallah ülke ekonomisine katkısı olur. Yabancılar eskiden Bursa’da Çekirge bölgesine geliyorlardı. Şu anda ise Hasanağa ve Kayapa tarafına geliyorlar. Villa tarzında alanlar var. Onlar da Bademli, Gümüştepe, Demirci mahallelerinden alıyorlar. Özellikle Arap müşterilerimiz doğayla iç içe olan yerleri tercih ediyorlar.

HÜSEYİN TESTİCİOĞLU

ATIŞ ŞİRKETLER GRUBU

SATIŞ VE PAZARLAMA DİREKTÖRÜ

Projelerimizde dünyanın birçok ülkesine satışlar gerçekleştirdik. Ağırlığı Mena bölgesi (Orta Doğu ve Kuzey Afrika bölgesi) vatandaşları oluşturmakla birlikte bu ülkeler içerisinde Kuveyt talep noktasında başı çekmekte. Bunun dışında Azerbaycan vatandaşlarına da yoğun bir satışımız mevcut. Fransa, Almanya, İngiltere, Rusya başta olmak üzere birçok farklı ülke vatandaşlarına da satışlarımız gerçekleşti.

Yabancıların ziyareti noktasında Bursa özel bir konuma sahip. Fakat bu ziyaretler genelde kısa süreli seyahatler olduğundan konut alımı noktasında bazı özel ülkeler dışında maalesef yeterli talebi göremiyor. İstanbul’a yakınlığı dolayısıyla özellikle büyük yatırımcılar daha ziyade İstanbul bölgesinden konut alımına yönelip Bursa’yı sadece ziyaret rotaları üzerine ekliyorlar. Kuveyt özelinde bu durum biraz daha ters işliyor. Kuveyt vatandaşlarının Bursa’ya ayrı bir bakış açıları mevcut.

Yabancıların yatırım yapacakları zaman asıl belirleyici unsur yaşam tarzları oluyor. Benimsedikleri ya da arzuladıkları yaşam tarzlarına göre çalıştıkları acentelerin yönlendirmeleriyle yatırım yapacakları bölgeleri belirliyorlar. Genel olarak yabancı yatırımcılar Osmangazi ve Mudanya bölgelerinde yatırım yapıyorlar. Bu da yine yatırımcının yaşam tarzıyla doğru orantılı oluyor.

Tercihler noktasında daha ziyade bizlerin aldığı talepler daire talepleri. Bir kısım yatırımcı çok odalı daireler talep ederken bir kısım yatırımcı da küçük fakat adetli alım talebinde bulunabiliyor.

Birçok ülkeden Bursa’ya yatırımcı ziyareti gerçekleşiyor. Bursa özelinde baktığımızda sayı olarak başı Arap yatırımcılar çekiyor. Henüz konut alımı noktasında çok belirgin olmasa da Çinli yatırımcılar da şehrimize ve ülkemize talep gösteriyor. Bunların dışında Avrupa bölgesinden özellikle gurbetçi vatandaşlarımızdan yatırım talepleri gelmekte. Aynı zamanda Azerbaycanlı yatırımcılarımız da ülkemizde gayrimenkul noktasında yatırımlar gerçekleştiriyorlar.

Rusya-Ukrayna arasında yaşanan savaşta özellikle Rus vatandaşları hem konut alımı noktasında hem de global anlamda maruz kaldıkları ambargolardan dolayı vatandaşlık alımı noktasında ciddi taleplerle ülkemize geliyorlar. Turizm özelinde ülkemizde Ege ve Akdeniz bölgelerinin Rus vatandaşları arasında yoğun tercih edilmesi sebebiyle daha çok o bölgelere talep göstermiş durumdalar.

Yabancı yatırımcılar konut alımında bulundukları kentlere her yıl belli dönemlerde ziyaretler gerçekleştiriyorlar. Bu ziyaretlerinde ülkeye ve kente sağladıkları döviz girişiyle perakende sektöründen alışverişler gerçekleştirerek ekonomik anlamda katkı sağlıyorlar. Sektörel anlamda inşaat özelinde baktığımızda özellikle değeri yüksek ürün stoklarına ekonomik sebeplerle azalan yerli talebinin yabancı yatırımcının katılımıyla hareketliliğini sürdürdüğünü görebiliyoruz.
Ülkemizin tanıtımı noktasında ilgili merciler birçok yurt dışı tanıtım ve organizasyon faaliyetleri yürütüyorlar. Bursa içerisinde faaliyet gösteren firmalarımızın ve kuruluşlarımızın bu etkinliklerde daha aktif rol alarak yabancı yatırımcıya Bursa’yı daha efektif olarak tanıtmaları gerekmekte. Katıldığımız yurt dışı organizasyonlarda temas ettiğimiz yabancı yatırımcıların Türkiye dendiğinde bildikleri kentlerin İstanbul, İzmir, Ankara ve Antalya olarak sıralandığını gözlemledik. Bursa’mızı da doğru tanıtıp bu sıralama içerisine katabilirsek kent ekonomimize yabancı yatırımcıları çekmek noktasında başarılı sonuçlar alabiliriz.

ERDAL ÇELEBİ
BURSA EMLAK MÜŞAVİRLERİ ODASI BAŞKANI

Yabancılara gayrimenkul satışı gerçekleştirdik. Alıcı adayları genel olarak Kuveyt, Katar, Suudi Arabistan, Dubai, Birleşik Arap Emirlikleri ve Rusya vatandaşlarından oluşmaktadır.
Yabancı konut satışlarında Mayıs 2022 Türkiye satış grafiğinde Bursa 132 satışla 6. sıradadır.

Yabancılar yatırım yapacakları şehri belirlerken öncelikle şehrin coğrafi konumuna dikkat etmekteler. Bursa’mız için dağ ve denizin bir arada oluşu tercih sebebidir. Ulaşım sorunu olmayan, güvenlik zafiyeti yaşamayacakları, sosyal donatı alanlarına yakın ayrıca manzaralı lokasyonlar daha çok beğenilmektedir.
Yabancılar Bursa'da Nilüfer, Osmangazi, Yıldırım ve Mudanya ilçelerini tercih etmekteler. Çekirge, Kükürtlü, Hasanaga, Kayapa, Balkan, Özlüce ve Millet mahalleleri belirttiğimiz ilçelerdeki beğendikleri bölgeler.
Yabancılar genelde daire tercih etmektedirler. Bursa'yı tercih eden yabancı yatırımcıların yüzde 80’ini Kuveytliler oluşturuyor, yüzde 20’lik kesimini de diğer ülkeler (Katar, Suudi Arabistan, Rusya, Dubai).
Ülkemizin stratejik konumu ve Rusya-Ukrayna savaşındaki ılımlı tutumu bölge vatandaşlarının ülkemize gelmesine sebep olmuştur. Ülkemizde tercih ettikleri illerin başında İstanbul ve Antalya gelmektedir. Yabancı yatırımcıların ülkemizi tercih ediyor oluşu konut ihracatının büyümesine ve ülke ekonomisine döviz olarak ciddi katkılar sağlamaktadır.
Bursa'mız yerli ve yabancı yatırımcıların her zaman beğendiği ve yaptığı yatırımın karşılığını aldığı bir bölge olmuştur. Daha çok yabancı yatırımcı çekebilmek adına Bakanlıklar nezdinde Bursa Büyükşehir Belediyemiz öncülüğünde biz sektör temsilcilerinin görüşleri dikkate alınarak Bursa'mızın tanıtımıyla alakalı ciddi çalışmalar yapılmaktadır. Temennimiz şudur ki en kısa sürede temel ihtiyacımız olan konut fiyatlarının makul seviyelere gelmesidir.

GÖKSEL BİRSEN

TÜGEM BURSA BAŞKANI

Yabancılara konut satışında haziranda tüm zamanların en yüksek aylık rakamına ulaşılırken, yılın ilk yarısında ise ocak-haziran rekoru kırıldı. Yabancılara yapılan konut satışı haziranda geçen yılın aynı ayına göre yüzde 81,8 artarak 8.630 oldu. Bu rakam tüm zamanların en yüksek aylık verisi olarak kayıtlara geçti. Bursa’da bugüne kadar yabancıya ilk 6 ayda 968 ve haziran ayında 226 adet konut satılmıştır.

Yabancılar, konut seçiminde ulaşımın daha rahat, uçuş sayısının fazla olduğu, gidiş-gelişin ekonomik olduğu illeri tercih ediyor. Orta Doğu ülke vatandaşları daha çok Bursa, Yalova, İstanbul ve Ankara'yı tercih ediyor. Rus, Alman ve İngilizlerin Antalya ve Muğla gibi sahil kentlerini daha çok tercih ettiğini söyleyebiliriz.

Bursa’da yabancıya satışta Osmangazi’de Soğanlı ve Doğanbey mahalleleri, Yıldırım ilçesinde Millet mahallesi, Nilüfer ilçesinde Hasanağa Kızılcıklı mahallesi ve Mudanya geneli ağırlıklı olarak talep ediliyor. Yabancıların tercihi özellikle güvenliği olan sitelerdeki dairelere yönelik olmaktadır. Bursa’da ağırlıklı olarak Kuveyt vatandaşları olmak üzere Orta Doğu ülkelerinden talep gelmektedir.

Yabancılara konut satışının başladığı 2013'ten bu yana vatandaşları Türkiye'den en çok konut alan ülkeler sıralamasında zirveyi Irak ya da İran almıştı. Rusya-Ukrayna savaşından sonra Ruslar ilk kez birinci sıraya yükseldi. Nisan, mayıs ve haziranda Türkiye'den en çok konutu Ruslar aldı. İlk 6 ayda Türkiye'den en çok konutu 5 bin 849 adetle Ruslar aldı. Söz konusu rakam 2021 genelinde 5 bin 379 adet olarak gerçekleşmişti. İlk yarıda Rusya vatandaşlarının Türkiye'deki konut yatırımında yüzde 232,5 artış yaşandı. Rusya vatandaşlarının ilk 6 ayda, geçen yılın tamamından fazla konut aldığı görüldü. Gayrimenkul sektörü dünyanın en güvenli yatırım aracı. Ülkemiz için ise çok büyük bir döviz girdisi. Ayrıca cari açığın kapatılması için de önemli bir kalem oluşturuyor. Artışın yılın geride kalan döneminde devam etmesini bekliyoruz. Yabancıya yönelik olmak üzere konut, ticari ve diğer taşınmaz alanlarında her türlü gayrimenkul hizmeti veren Türkiye’de yerleşik şirketlerin diğer kurum ve kuruluşlar ile hedeflenen ülkelerde fuar, kongre, konferans, seminer, festival ve benzeri etkinliklere toplu katılımlarının sağlanması gerekmektedir.

BERKUN ÇİFTLİKLİOĞLU
BURSED BAŞKAN YARDIMCISI

Portföyümüzde bulunan bazı gayrimenkulleri vatandaşlık işlemi için sattık, genelde Kuveyt ve Kuzey Irak uyruklu alıcılara satış yaptık.

Yabancı yatırımcı için Bursa’yı diğer şehirlerden cazip ve farklı kılan bazı özellikler var. Bunların başında coğrafi konumu ve İstanbul'a yakınlığı geliyor. Tabii Bursa’nın bağlantı yollarının üzerinde olması her daim yabancı yatırımcıyı çekiyor. Yabancılar bir şehre yatırım yaparken özellikle İstanbul'a yakın olması, havaalanı, hızlı tren ve deniz ulaşımı gibi olanakları göz önünde bulunduruyor. Bunların yanında kentin sosyal kültürel dinamikleri de yatırım yapılmasında çok etkili oluyor. Bursa bu özelliklerin hepsini bünyesinde barındırıyor. Bursa’nın İstanbul'a yakınlığı, tarihi kültürel turizm şehri olması yabancı yatırımcıların her zaman dikkatini çekmiştir. Ağırlıklı olarak Kuveyt, Arabistan ve Kuzey Irak gibi ülkelerin vatandaşları Bursa’ya yatırım yapıyor. Yabancı yatırımcılar, yatırımlarını başta Nilüfer olmak üzere ağırlıklı olarak Osmangazi ve Yıldırım ilçelerine yapmaktadırlar. Yabancılar yatırım tercihlerini daha çok daire, iş yeri, müstakil ev ve arsadan yana kullanıyor.

Ukrayna- Rusya savaşı esnasında ülkesini terk eden ve kendilerine yeni yaşam alanları yaratmak isteyen yatırımcılar özellikle Türkiye'de Antalya, Alanya, Bodrum ve İstanbul gibi şehirlerde yatırım yaptılar. Ukrayna- Rusya savaşının ülkemizin gayrimenkul hizmetini ihraç etmesi açısından pozitif yönde satışlara yansıdığını gözlemlemekteyiz. Keşke bu artış bir savaş sonucunda olmasaydı.

Hepimiz için yeni bir süreç başlıyor. Yurt dışı yatırımcılarla gayrimenkul firmaları olarak daha fazla çalışacağımız bir döneme giriyoruz. Ümidimiz şu yöndedir ki yatırımcılar sadece vatandaş olmak için değil, ticaret yapmak için de bizlerle buluşsun.
TÜYAP Bursa Fuar Merkezi yurt dışı gayrimenkul yatırımcısını Bursa'ya çekmek için çok büyük öneme sahip. Bizlerin de aktif rol aldığı planlı bir çalışmayla büyük organizasyonlara imza atılacağına olan inancımız tamdır. Dünyanın birçok ülkesinde görüldüğü gibi bu organizasyonlar gayrimenkul sektörü tarafından düzenlemektedir. Bizler de çalışmalarımızı bu yönde sürdürmeliyiz diye düşünüyorum.

İSMAİL DUYAR
ÇINAR TAŞINMAZ DEĞERLEME VE MÜŞAVİRLİK BAŞKAN YARDIMCISI

Şirketimiz mevzuat gereği satış-pazarlama yapmamaktadır. Ancak yapmış olduğumuz değerlemelerde Körfez ülkelerinin ağırlıklı olduğunu söyleyebiliriz. Bunun yanı sıra Rusya Federasyonu pasaportlu Türkçe konuşan yatırımcıların konut aldığına da sıkça şahit olmaktayız.

TÜİK (Türkiye İstatistik Kurumu) Mayıs 2022 Konut Satış İstatistiklerine göre; 10 yıl öncesinde yabancılara konut satışındaki yoğunlukta ilk 10 ilimiz sırasıyla Antalya, İstanbul, Aydın, Muğla, Mersin, Bursa, Yalova, İzmir, Ankara, Sakarya idi. 2022 yılının ilk yarısında olduğumuzu göz önüne alırsak 2021 yılında ilk 10 sırayı alan illerimiz İstanbul, Antalya, Ankara, Mersin, Yalova, Bursa, İzmir, Sakarya, Samsun, Trabzon olmuştur.

2015, 2016, 2017 ve 2018 yıllarında 3. sırada Bursa bulunmaktadır. Daha sonraki yıllarda Bursa sırasını Ankara ilimize bırakmıştır. Yabancılar açısından Bursa her dönem ilgi çeken bir ilimiz olmuştur. Son yıllarda da ilk 5 sıralamasının dışına da hiç düşmemiştir. İstanbul ve Antalya’dan sonra yabancılara konut satışı hareketliliğinin 3. sırada yer aldığı yıllar olmuştur. Şunu belirtmek gerekir ki Bursa’daki hareketliliğin 5. ya da 6. sıraya gerilemesi yabancıların konut satışı sayısının azaldığı anlamını taşımamaktadır. Sadece diğer illerde yabancılara konut satış sayının daha da arttığını göstermektedir.

Bursa’da genel olarak Kuveytlilerin, Katarlıların, Türkçe konuşan Rusya Federasyonu pasaportluların gayrimenkul satın aldığını söyleyebiliriz. Yabancıların Nilüfer’de dağınık olarak konut satın aldıklarına şahit olmaktayız, ancak Osmangazi’nin Soğanlı Mahallesi’nde ve Yıldırım’ın Millet Mahallesi’nde yoğunlaşmaktadır.

Döviz cinsinden para kazanan yabancı yatırımcıların Türkiye’de TL cinsinden yatırım yapması ekonomik açıdan cazip görünmekte ve gayrimenkul satışını arttırmaktadır. Bursa ise çok özel konumda olan bir kent. İklimsel tercih edilirliği önemli bir tercih unsurudur, hem sahilin hem de yeşil alanların hayatın içinde olduğu bir kent olması sebebiyle de tercih sebebidir. Yabancıların konut satın alacakları bölgeyi seçerken en önemli etkenlerden biri, daha önce o ülkeye, bölgeye ya da kente gelmiş olan bir başka vatandaşın, akrabalarının ya da arkadaşlarının tavsiyesi, önerisi ya da yönlendirmesiyle olabilmektedir. Yani bir etkileşim çevresi konut alımına yön vermektedir.

Bursa’mızda konut yatırımında Nilüfer öncelik kazanmakta, bunu Osmangazi takip etmekte, bununla birlikte Mudanya da yatırım çekmektedir. Tarımsal arazilerde ise Karacabey ağırlık kazanmaktadır.

Gelir grubuna bağlı olarak yatırım tercihi söz konusudur. Üst gelir grubu müstakil, villa tarzı konutlar seçerken orta gelir grubu site içerisinde güvenlikli daireler tercih etmektedir.

Ağırlıklı olarak Körfez ülkeleri Bursa’yı seçiyor. Daha çok Kuveyt vatandaşları, kısmen Katarlılar, Türkçe konuşan Rusya Federasyonu pasaportlular Bursa’dan konut satın almaktadırlar. İnegöl’e Rus pasaportlu Ahıskalılar ilgi göstermektedirler.

Ayrıca TÜİK 2022 Mayıs Konut Satış İstatistiklerine göre Bursa’yı tercih eden ve Bursa’da konut satın alan yabancıların sayısını yıllara ve aylara göre aşağıdaki tablo ile sunabiliriz:

2021 yılı TÜİK verilerine göre, yabancılara konut satış sayıları değerlendirildiğinde ilk 10 ülke sırasıyla; İran, Irak, Rusya Federasyonu, Afganistan, Almanya, Kazakistan, Kuveyt, Azerbaycan, Amerika Birleşik Devletleri, Yemen, Filistin, Ürdün, Ukrayna, Mısır, İngiltere, Lübnan şeklinde sıralanmaktadır ki Rusya Federasyonu sıralamada 3.sırada iken Ukrayna’nın 13. sırada olduğunu rakamlar göstermektedir. Rusya’nın 24 Şubat 2022 tarihinde Ukrayna’yı işgalinin ardından Rusya’nın ve Ukrayna’nın Türkiye’den konut satın alma hareketliliği dikkat çekmektedir.

Yine TÜİK verilerine göre; 2022 Mayıs ayında Rusya Federasyonu vatandaşları Türkiye’den bin 275 konut satın almıştır. Rusya Federasyonu vatandaşlarını, sırasıyla 736 konut ile İran, 617 konut ile Irak vatandaşları izlemektedir. Ukrayna vatandaşları, Türkiye’den 241 konut satın alarak küçümsenmeyecek bir derece olan 5. sıraya yerleşmiştir. Yabancılara konut satış sıralaması konut satış sayısına göre; Rusya Federasyonu, İran, Irak, Almanya ve Ukrayna olarak kayıtlarda yer almaktadır.

Savaş sonrası Rusya ve Ukrayna’nın Türkiye’yi güvenli liman, yatırım ülkesi olarak düşündükleri, sıkıntıya düşme halinde yaşamak ya da yatırımları değerlendirmek amaçlı Türkiye’de konut satın almaya ilgilerinin arttığını tespit edebiliriz. Genel olarak; Irak ve İran’da Türk kökenli insanlar yaşamaktadır, taleplerin çoğunluğu bu insanlardan gelmektedir. Türkiye, özellikle Arap ülkeleri ve Orta Doğu ülkeleri için güvenli bir liman konumundadır. Yani bu ülkelerdeki vatandaşlar, özellikle ekonomik durumu iyi olanlar, gayrimenkul almak suretiyle bir sıkıntı halinde Türkiye’ye sığınma planı yapmaktadırlar. Onun dışında Ruslar nitelikli konut alarak, özellikle sahil bölgelerinde yazlık tercih etmektedirler. İngiltere ve Almanya son yıllarda sıralamada geriye düşseler de aslında geçmiş yıllara göre aldıkları gayrimenkul sayılarında düşüş yoktur, hâlâ almaya devam etmektedirler. Ayrıca belirtmek gerekir ki Rusya Federasyonu ve Ukrayna’nın konut satın almadaki artışı Bursa’yı etkilememiştir, daha çok Antalya’yı etkilemiştir.

Türkiye genelinde konut satışları 2022 Mayıs ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 107,5 artarak 122 bin 768 olmuştur. Konut satışlarında İstanbul 22 bin 148 konut satışı ve yüzde 18,0 ile en yüksek paya sahiptir. Satış sayılarına göre İstanbul'u 11 bin 497 konut satışı ve yüzde 9,4 pay ile Ankara, 7 bin 159 konut satışı ve yüzde 5,8 pay ile İzmir izlemektedir. Konut satış sayısının en az olduğu iller sırasıyla 21 konut ile Hakkari, 43 konut ile Ardahan ve 75 konut ile Bayburt’tur. Konut satışlarının Ocak-Mayıs 2022 döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 37.7 artış ile 575 bin 889 olduğu görülmektedir. Yabancılara yapılan konut satışları değerlendirildiğinde ise, yine bir önceki yılın yani 2021 yılının Mayıs ayına göre 2022 yılının Mayıs ayında yüzde 237,7 artarak 5 bin 962 olmuştur. Yabancılara yapılan konut satışları, Mayıs 2022’de, toplam konut satışları içinde yüzde 4,9 pay almaktadır. Yabancılara yapılan konut satışlarında 2451 konut satışı ile ilk sırayı İstanbul alırken, İstanbul’u sırasıyla Antalya ve Mersin izlemiştir. Dönemsel olarak ele alındığında, yabancılara yapılan konut satışı Ocak-Mayıs 2022 döneminde 2021 yılının aynı dönemine göre yüzde 70 artış ile 26 bin 753 olmuştur.

Yabancıların konut satın alma talebinin artması, inşaat sektöründe küresel rekabet ortamında başarı getirmektedir. İnşaat sektörüne yüksek müşteri memnuniyeti sağlamak, uluslararası standartta hizmet sağlamak ve bu hizmeti rakiplerinden daha uygun fiyatlara sunabilmek, çevre ülkelerdeki iş ortamlarına aşina olmak, çok çeşitli projelerde kazanılmış zengin uluslararası deneyim sahibi olmak, nitelikli insan gücü çalıştırmak gibi kazanımlar sağlamaktadır. Yabancılara konut satışında hareketlilik, şehre döviz girmesi ve ekonominin canlanması demektir. Yabancıya konut satışı daha çok üst segment grup konutların fiyatlarını etkilese de orta ve alt segmentteki konutun fiyatını etkilemediğini söyleyebiliriz. Konut fiyatlarının artmasındaki en büyük sebebin İnşaat Maliyet Endeksi fiyatlarındaki artışların olduğunu da belirtmek gerekmektedir.

Konut sektörü, inşaat sektörünü de inşaat sektörü malzemelerini de doğrudan etkilemektedir.

Bursa hem yaşam hem de iş anlamında yabancıların tercih sıralamasında önemli bir konuma sahiptir. İstanbul, İzmir, Ankara metropollerine ulaşım kolaylığı, İstanbul, Sakarya, Kocaeli sanayi bölgelerine ve ticaret merkezlerine yakınlığı, iklimsel yaşanılabilirliği, hem deniz hem de ormanlık alanların varlığı yabancıların konut satın almasında tercih sebebidir.
Zaten yabancıların ilgisinin yüksek olduğu Bursa’da konut edinme taleplerinin daha aktif olması için uluslararası kalite standardında inşaat kalitesinin devamının sağlanması gerekmektedir. Konutları sadece beton barınaklar olarak düşünmekten uzak yeşil alanları ve sosyal donatı tesisleri ile bir bütün ele alarak yaşam alanları üretmek gerekmektedir. Hobi bahçesi benzeri tercihler için Bursa Büyükşehir Belediyesi ve ilçe belediyelerin ön ayak olması beklenmektedir.
Uluslararası Emlak Fuarlarına Ticaret Odası’nın katılımının sağlanması, Türkiye’deki büyükelçiliklerin ticari ataşeliklerine pazarlama çalışmalarının yapılması, uluslararası gayrimenkul dernekleri ve organizasyonlarına Bursa Sanayi ve Ticaret Odası başta olmak üzere tanıtım faaliyetlerinde bulunulması Bursa’da yabancılara konut satışını daha aktif hale getirecektir.