Tuna Boya'dan boya badana yapmanın püf noktaları

Her birimiz yılın belli zamanlarında evimizde boya badana ve tadilat işlemleri yaptırırız. Özellikle pandeminin getirdiği kısıtlamalar neticesinde evlerde daha çok vakit geçirmeye başladıkça hepimizde evdeki eksiklikleri fark edip onları değiştirme ihtiyacı oluştu. Kimimiz boya badana işlerini kendimiz yaparken, kimimiz de usta marifetiyle bu işlemi gerçekleştirme yolunu seçti.

Boya badana işini kim yaparsa yapsın dikkat edilmesi gereken konular vardır. Doğru ve sağlıklı bir boya uygulaması için doğru rengin seçiminden boya uygulanırken dikkat edilmesi gerekenlere, fırça ve rulo seçiminden ahşap ve metal yüzeylere kadar pek çok önemli detayı bilmek gerekiyor. Sektörün önemli oyuncusu Tuna Boya’nın Yönetim Kurulu Başkanı Cemal Tuna ile boya badana işlemi yapmadan önce dikkat edilmesi gerekenleri konuştuk.

Boya badana işleminde doğru renk nasıl seçilir ve boya uygulaması yapılırken nelere dikkat edilmelidir?

Öncelikle renk seçimi yapılırken, doğru seçimi yapabilmek adına boyanacak yüzeyi iç ve dış cephe olarak ayrı ayrı değerlendirmek gerekir. Eğer dış cephe için renk seçimi yapılacaksa; seçilen renklerin ultraviole ışınlarına dayanımı olan renklerden olmasına dikkat edilmelidir.

Boyanacak yapı, tek renk olarak boyanacaksa; bahçe peyzajı, site veya semt ile uyumlu renklerden renk seçimi yapılmalıdır. Eğer yapı, dekoratif geçişli, iki veya daha fazla renkle boyanacak ise, açık renkler tercih edildiğinde koyu renkli geçişler, koyu renkler tercih edildiğinde ise açık renkli geçişler tercih edilmelidir. Bu şekilde zıt renk seçimi yapmak yapılarda modern bir görünüm sağlayacaktır.

Dış cephe renk tercihlerinde belirleyici olan bir diğer önemli kriter ise, söz konusu yapının mimari özellikleridir. Örneğin herhangi bir site bağlantısı olmayan müstakil yapınızı kırmızı, siyah, mor gibi iddialı renklerle boyayabilirsiniz. Fakat site, mahalle, sokak gibi yerleşimlerde yapınızı bu renklerde boyayamazsınız. Dikey yerleşimlerde daha pastel renkler kullanılır. Bu sebeple gri, kahverengi, bej, açık mavi, açık yeşil gibi renkler seçilebilir.

Eğer iç cephe için renk seçimi yapılacaksa; seçilecek rengin hem başka renklerle kombinlenebilmesi hem de mobilyalar ile uyum halinde olması gerekir. Ferah bir ortam yaratmak istiyorsanız açık renkler seçilebilirsiniz. Eğer iç cephede daha sıcak ortamlar yaratmak istiyorsanız açık ve koyu bej tonları tercih edilebilir. İç cephe bir bütün olarak tek renk boyanabilir ya da seçilen ana rengin açık ve koyu tonları ile de kombinlenebilir.

2021 yılının öne çıkan dekorasyon renkleri hangileri?

Her yıl otoriteler tarafından belirlenen yılın trend rengi bu yıl ilk kez Ultimate Gray ve Illuminating Yellow olarak belirlendi. Ultimate Gray; dayanıklılığı, sertliği, cesareti ve kararlılığı, temsil ederken; Illuminating Yellow ise; inancı, aydınlığı, mutluluğu ve iyimserliği temsil etmektedir. Bu renklere ilave olarak gri, antrasit gri, pastel gri, kuvars, çöl beji, fildişi ve sarı tonları da 2021 yılı için dekorasyon trend renkleri arasında en başta gelen renklerdir.

Boya yapılacak yüzey için bir hazırlık yapılmalı mı? Ne kadar boya alınıp kullanılmalı?

Boya uygulaması yapılmadan önce yüzeylerde yapılması gereken hazırlıklar, uygulama yapılacak yüzeyde, zayıf zeminler varsa kaldırılmalı, çatlak veya kırık alanlar var ise tamiratı yapılmalı, uygulama yapılacak yüzey toz ve kirden arındırılmalıdır. Boyanacak yüzey yeni yüzey ise ( sıva, alçı, beton vb.) uygun astar ile yüzeyin emiciliği giderilmelidir. Bu şekilde hem boyanın yüzeye daha iyi yapışması için sağlam bir zemin oluşturulur hem de boya sarfiyatının önüne geçilmiş olur. Boya uygulaması yapılmadan önce, ambalaj üzerindeki uyarılar dikkatlice okunarak uygulama uyarılara göre yapılmalıdır. Çok sıcak havalarda boya uygulaması yapılırsa boya sarfiyatı artacaktır. Eğer çok soğuk havalarda boya uygulaması yapılırsa boya gerektiği gibi yayılamayıp homojen bir yapı oluşmayacağı gibi uygulama zorluğu da oluşacaktır. Boya uygulaması için uygun sıcaklık +5°C ve +35°C aralığında olmalıdır.

Boya uygulaması yapılırken katlar arasında ortam sıcaklığına bağlı olarak minimum 4-6 saat beklenmelidir. Ayrıca boya yapılacak yüzey cephe dış cephe ise, binanın yağmur inişleri, çatı ve küpeşte uygulamaları yapılarak bina ve boya direkt su temasına maruz bırakılmamalıdır.

Ne kadar boya alınacağına, yüzeydeki mevcut rengin açık veya koyu oluşu, renk değişimi yapılıp yapılmayacağı, çiğ duvar ya da boya üstü boya oluşuna göre değişiklik gösterebilir. Ayrıca boya uygulaması yapılırken boyanın tamamını değil de belli miktardaki boyayı incelterek uygulama yapmak daha doğru olacaktır. İnceltilen boya içerisine girilen çözücüden dolayı belli bir süre bekledikten sonra bozulmaya bağlı kokuşmalar oluşur ki bu da boyanın kullanılamayacağı anlamına gelir. Geride inceltilmemiş boya kalırsa ağzı sıkıca kapatılıp, doğrudan güneş almayan serin ortamda muhafaza edilmelidir.

Fırça ve rulo seçiminde nelere dikkat edilmelidir?

Yüzeylerin pürüzlüğüne bağlı olarak rulo ve fırça seçimi yapılmalıdır. Pürüzlü yüzeylerde kısa tüylü rulolar iyi sonuçlar vermeyecektir, pürüzlü yüzeylerdeki kısa tüylü rulo uygulamalarında, boya yüzeye yeterince nüfuz etmeyecektir. Rulo tüyleri uzun olduğunda ise boyayı daha iyi tutup, damlatma yapmayacaktır. Boyama işleminde pürüzsüz ve düz düzeyler elde etmek için ise kısa tüylü rulolar daha iyi sonuçlar verecektir. Rulo tüylerinin uzun veya kısa olmasını yüzeyin pürüz boyutuna göre belirlemek gerekir. Su bazlı boyalarda daha iyi sonuçlar elde etmek için dış cephelerde uzun, iç cephelerde ise daha kısa tüylü sentetik rulolar tercih edilebilir.

İç ve dış cephelerde boya seçimi nasıl olmalıdır?

İç cephelerde boya seçimini, istenilen özelliklere ve uygulama yapılacak zeminin türüne göre yapılmalıdır. Uygulama yapılacak zemin pürüzsüz ve hatasız bir yüzey ise parlak boyalar seçilebilir. Yüzeyde ufak tefek işçilik hatası var ise daha mat bir boya seçmek doğru olacaktır. Ayrıca boya uygulanacak zeminin kullanım trafiğine bağlı olarak silikonlu, nefes alan ve silinebilir boyalar tercih edilebilir.

Dış cephe boya seçiminde ise, yine uygulama yapılacak zemine bağlı olarak iki farklı türde boya seçilebilir. Uygulama yapılacak yüzey çok fazla pürüzlü değil ise, silikonlu, nefes alan, su itici özelliği olmasının yanında dış ortam uygulaması olduğu için ultraviole ışınlarına dayanıklılığı olan boyalar tercih edilmelidir.

Ayrıca uygulama yapılacak yüzey pürüzlü ise ya da yüzeyde farklı bir doku görünümü isteniyorsa, grenli (textüre) türünde boyalar da tercih edilebilir. Grenli boyalar uygulama şekline bağlı olarak özel rulolarla dekoratif desen oluşturan bir boya türüdür. Grenli boyalarda da yine silikonlu, nefes alan, su iticiliği olan, ultraviole ışınlarına dayanıklılığı olan boyalar tercih edilmelidir.

Ahşap ve metal yüzeyler boyanırken nelere dikkat edilmeli?

Ahşap yüzeylerde boyama yapılacaksa, eski boyalı yüzeylerde gevşek ve zayıf zeminler varsa bunlar temizlenerek gerekirse uygun solvent ile temizlendikten sonra pürüzsüz bir yüzey elde etmek için uygun zımpara ile zımparaladıktan sonra uygulama yapılmalıdır. Yeni uygulama yapılacak yüzeyler ise kir ve tozdan temizlendikten sonra uygulama yapılmalıdır. Ahşap yüzeylerin emiciliğini minimuma indirmek için zemine uygun astarlama yapıldıktan sonra son kat boya uygulaması yapılmalıdır. Ahşap yüzeylerde uygulama yapılırken zemine bağlı olarak uygulama 1 kat astar ve 2 kat boya olarak yapılmalıdır. Uygulamanın bu şekilde yapılması hem uygulama yapılan zeminin daha uzun süre korunması hem de görsel anlamda daha iyi sonuçlar verecektir. Ayrıca uygulama yapılacak zeminin bulunduğu ortama göre de ( iç ortam – dış ortam ) ürün seçimi doğru yapılmalıdır.

Metal yüzeylerde boyama yapılacaksa eski boyalı yüzeylerde gevşek ve zayıf zeminler varsa bunlar temizlenerek, gerekirse uygun solvent ile temizlendikten sonra uygulama yapılmalıdır. Yeni uygulama yapılacak yüzeyler ise kir ve tozdan temizlenerek uygulama yapılmalıdır. Metal yüzeylerde uygulama yapılırken zemine bağlı olarak uygulama 1 kat astar ve 2 kat boya olarak yapılmalıdır. Uygulamanın bu şekilde yapılması hem uygulama yapılan zeminin daha uzun süre korunması hem de görsel anlamda daha iyi sonuçlar verecektir. Ayrıca uygulama yapılacak zeminin bulunduğu ortama göre de ürün seçimi doğru yapılmalıdır. Ürün herhangi bir kimyasala, ısıya veya dış etkenlere maruz kalacaksa ürünün türü bu etkenler dikkate alınarak belirlenmelidir.

Ev, sanayi ve inşaat yapılarında ne tür boyalar kullanılmalı?

Ev için boya seçimi yapılacaksa, seçilen ürünlerde solvent içeriği olmayan, silinebilir, nefes alan, insan sağlığına zarar vermeyen, kokusuz, nem ve rutubetten etkilenmeyen ürünler tercih edilmelidir. Ayrıca kuruma süresi metraj ve maliyet gibi özellikleri de göz önünde bulundurmak gerekir. Ev için yapılacak boya seçiminde önemli olan diğer bir konu ise tercih edilen ürünler kolay uygulanabilir türde ürünler olmalıdır.

Sanayi için boya seçimi yapılacaksa, burada tercih daha çok maruz kaldığı ortama dayanımı yüksek ve sektöre yönelik ürünler olmalıdır. Üründe istenen ilave bir özellik ya da istenmeyen bir özellik varsa belirlenip ürün bu şekilde seçilmelidir. Örneğin bir kimyasala karşı direnç ya da maruz kalacağı ısı, su, nem gibi.

İnşaat yapılarında boya seçimi yapılacaksa, burada da yapının kullanım amacına yönelik ürünler seçilmelidir. Örneğin yapı nem, rutubet ya da su etkenlerine maruz kalacaksa bu özellikteki ürünler seçilerek inşaat yapılarının amaca uygun hale getirilmesi sağlanmalıdır.