Bizi 'haksız rekabet' baltalıyor

SEKTÖREL BULUŞMA -9-

Botanik Park’taki Otantik Club Hotel’de gerçekleştirilen ve sektörde yaşanan sıkıntıların ele alındığı toplantıda, konut projelerinde kullanılmak için hazırlanan çizimlerin, piyasadan en düşük fiyatları almak adına bazı müteahhitler tarafından suiistimal edilmesi, merdiven altı üretim ve haksız rekabet konuları masaya yatırıldı. Sektör temsilcileri bir araya gelmelerinin ve birbirlerini yakından tanımanın faydalarını dile getirerek, yaşanan sıkıntıların ortak çözümü için birlik olma mesajı verdiler.



Mutfak ve banyo sektörünün en önemli sorunu nedir?



Uzay Mutfak - Emin Gültekin



“Mutfak ve banyo sektöründe şu an bizim gibi yüzde 100 resmi çalışanların en büyük sorunu haksız rekabet. Aslında piyasada faaliyet gösteren tüm markaların resmi çalışması lazım… Biz örneğin; her alımımızı ve satışımızı faturayla birlikte yapıyoruz. Fabrikamızdan bir vida dahi faturasız çıkmıyor. Bir de yüzde 18’lik KDV direkt olarak fiyatlarımızı artırıyor. Bununla birlikte marka olmanın verdiği bir sorumluluğumuz da var. ‘Ben mutfağımı veya banyomu taktım, arkamı döndüm, gittim’ diyemiyorsunuz. Servis hizmetini de vermek zorundasınız. Malınızın peşinde koşmak zorundasınız. Bunun da tabii bir maliyeti var. Bu maliyeti de ister istemez ilk satışta müşteriye yansıtmak zorunda kalıyoruz. İşinizi iyi yapmak, belli aksesuarları kullanmak zorundasınız. Belli kalitede malzemeyi kullanmak zorundasınız. Bizim en büyük derdimiz şu anda mahalle aralarında çalışan ufak tefek firmalar veya marangozlardır. Bir hizmet veriyorsunuz, çiziyorsunuz, gösteriyorsunuz, teknik yardımda bulunuyorsunuz. Bütün bunların bir bedeli var. Belli bir gelir grubu, ‘başımı ağrıtmayacağım, bu firmayla çalışmaya devam edeceğim” diyor ama belli bir gelir grup da örneğin; 10 bin liralık bir projede 2 bin liralık bir fark için gidip mahalle aralarındaki işletmeleri tercih edebiliyor. Şu anda bizim en büyük sıkıntımız bu.”



Mutfak ve banyo üreticilerinin müteahhitlerle arası nasıl? İşbirliği konusunda sıkıntılar yaşanıyor mu?



Uzay Mutfak - Tolga YÖYEN



“Şimdi malum müteahhitlerimizin hepsi birbirlerine pek benzemiyor. Ben olayın başka bir boyutuna değinmek istiyorum. Bir emek harcıyorsunuz, bir proje oluşturuyorsunuz, yeri geliyor birkaç ay çalışıyorsunuz o projenin üzerinde… Gidiyorsunuz, geliyorsunuz fakat ondan sonra sizin emsaliniz olan herhangi bir firma karşınıza çıkabiliyor. Projelerinizi kullanmış olabiliyorlar. Yani bu yüzden biz kendi tarzımızdaki mutfak ve banyo firmalarıyla görüşmek istiyoruz ki birbirimizin harcamış olduğu emeğe saygı duyalım. Yani tabii ki aramızda rekabet olacaktır. Bu ticaretin bir kuralı… Ancak bu rekabet tatlı olursa güzel… Zaman harcadığınız, emek harcadığınız, oluşturduğunuz projeyi herhangi bir firmanın gelip yapması özellikle son dönemde karşımıza çıkan bir sorun. Bu da üzücü… O yüzden ben hep şu açıdan bakmak istiyorum. Biz Emin Bey ile Bursa bölgesinde bizim işimizi yapan firmalarla hep dirsek teması içerisinde olmak istiyoruz. Sık sık bir araya gelmek istiyoruz. Birbirimizden haberdar olmak istiyoruz. Belli sıklıklarla bir araya gelelim. Ama bu da arz talep işi… Acaba diğer arkadaşlar da bizlerle aynı düşüncede mi? Bu kimi zaman ‘biz hepimiz biriz’ zincirinin halkasıyız. Müteahhitler isterler ki en ucuzunu, en kalitelisini alayım. Ama sonuçta bizler de bir hizmet veriyoruz. Bu hizmet neticesinde de bence bir araya gelmemizde fayda var diye düşünüyorum. Umarım da bunu kısa süre içerisinde başarırız. Birbirimizle dirsek teması içerisinde oluruz. Belki hep beraber en iyisini çıkartmaya çalışırız.”



Numan Kaleli - Hasan ŞEN



“Proje bazında rekabet konusunda sıkıntılarımız aslında birbirine çok benziyor. Şu anda bütün müteahhitler belli bir projeyi çizdirip, herkesten fiyat topluyor. Son bir iki aydır bu sorunla çok karşılaştım diyebilirim. Bir de mahalle arasındaki marangozların yaptığı işler bizi çok etkiliyor. Mesela çok başıma gelen bir olay; müşterilerle görüşüyorum, modülleri diziyorum, yapıyorum ‘bana bir çıktısını verir misin’ deyip gidip diğer taraftan daha uygun fiyata çözmeye çalışıyorlar işlerini.”



Birlik Mobilya - Murat KAYA



“Sektörde faaliyet gösteren arkadaşlarımın anlattığı sıkıntılardan dolayı 3-4 yıl önce mutfak ve banyodan uzaklaştım. Balat’ta ve Beşevler’de lüks inşaat yapan firmalarla birlikte çalıştık. Daha sonra da gönüllü olarak banyo-mutfak sektöründen çekilmeyi düşündüm. Çünkü hakikaten yaşanan sıkıntılar benim sevmediğim şeyler. Sen proje alıp götürüyorsun, aynı projeden başkasına gidip fiyat alıyorlar. Hepsi yaşanan şeyler. Benim iş tercihim genelde butik yapılar oluyor. Mesela Balat’ta inşa edilen Turkuaz Evleri’nin banyolarını yaptım. Onun dışında tamamen butik çalışmalara yöneldim. Üç yıldır Pierre Cardin Mobilya’nın imalatı bende.  Hangi mağazasına girerseniz girin Birlik Mobilya’dan çıkma ürün göreceksiniz. Bir de Alman Teknik firması bizim destekçimiz. Onlarla beraber çalışıyoruz. Mimarlarla dekorasyon çalışıyoruz. Bir villanın kapısından girip, çatı katından çıkıyoruz. İki tane fabrikamız var. Birisi Pierre Cardin’e üretim yapan 60-70 kişinin çalıştığı bir fabrika… 30 kişilik bir ekiple çalıştığımız bir fabrikamız daha var. Örneğin; bir villa var, gerekirse biz ona mimarlık desteği de veriyoruz.”



Mutfak ve banyodaki kayıt dışılık hangi aşamalara geldi? Bu konuda sektörde yaşanan dezavantajları anlatır mısınız?



Nolte Mutfak - Mesut ZEYBEK



“Sektörün yüzde 80’i merdiven altı ve faturasız… Bu yüzde 20’nin de nereden bakarsak yüzde 10’u yine yarım fatura ile çalışıyor. Ondan sonraki kısmına da vidasına bile fatura kesmekle uğraşan bizim gibi firmalar kalıyor. Bu nasıl bir dezavantaj? Şöyle; ben bir işin projesini de çalışayım, emeğini de vereyim ama karşımda bunun hakkını anlatabileceğim kişilerin olması gerekiyor. Bu anlamda müteahhitler müthiş bir işbirliği içerisinde. Hepsi tekdüze kalemden çıkmış gibi aynı şekilde bütün projeleri açıyorlar, bütün fiyatları açıyorlar, hepsini önüne koyuyorlar. Zannediyorsunuz ki size özel, ‘sizinle çalışmak istiyorum’ diyorlar. Ama hiç ilgisi yok. Toplantının genel amacına uygun olduğu gibi birbirimizi tanırsak, birbirimizin ne olduğunu bilirsek, nerelerde olduğumuzu bilirsek doğru fiyatlar ve doğru projelerle çıkarız. Para kazanmayan birçok işin de ne kadar zarar verdiğini bayilerin kapanması sonucuyla gördük.”



Koçtaş Yapı Market- Nalan SEVİM



“Ben sektörde diğer arkadaşlara göre biraz daha şanslıyım. Çünkü müşteri portföyüm kesinlikle müteahhitler değil. Müteahhitler benden hizmet alamazlar çünkü bizim fiyatlarımız KDV’den ötürü diğerlerine göre yüksek. Ben hizmet satıyorum malzemeden öte. Dolayısıyla Koçtaş bu konuda kendinden hiç ödün vermiyor. Çünkü bizim birim fiyatlarımız standarttır. Yüzde 5 ıskonto müteahhitleri memnun etmeyeceği için benim genelde çalışma tarzım butiktir. Müşteri portföyümüzde örneğin; şehir dışında yaşayan Bursa’da bir evi olan, güvenilir bir yere anahtarını teslim etmek isteyen kişiler benim müşterimdir. Bursa’da bu çoğunlukta… Genelde İstanbul’da İzmir’de yaşayanların Bursa’da da bir evi oluyor. En azından bir yazlığı var. Şu ana kadar müşterilerim hep bu şekildeydi. Tabii ki bize de gelen bazı müşteriler diğer firmalardan teklif alabiliyorlar. Ancak dönüp, dolaşıp bence yine de bir marka olduğundan dolayı, Koçtaş’ın müşterinin arkasında duracağından dolayı bizi tercih ediyorlar. Müşteri memnuniyeti çok önemli… Her müşteriyi tabii ki mutlu etmek mümkün olmayabiliyor. Ama yüzde 80-90’ını memnun ettiğimizi biliyorum.”



Metin Orman Ürünleri - Furkan KARAGÜL



“Yaklaşık 8 seneden beridir pazarlamanın içindeyim. Metin Orman Ürünleri şu anda Güney Marmara’da en güçlü firma… En alttan, mahalle arasından gelip de şu an en üst segmentteyiz. Yani Süper Lig’deyiz diyebilirim. Rekabet her zaman her yerde var. Bizim yapmış olduğumuz ürün kapı. Kapı çok sorunlu bir ürün için. Mutfaktaki veya banyodaki metrekare fiyatları hemen hemen aynı… Ancak kapı öyle bir yelpaze ki bunun sonu, başı yok. Bizim mağdur olduğumuz konu şu; herkes kendi işini yapmalıdır. Biz kapı işini yapıyoruz, mutfak ve banyoya girmiyoruz. Yapabilir miyiz, yaparız. Ürünümüz 15 dakikada boyanıp, pakete geçirilebilen bir ürün. Ayda 2 bin tane kapı yapan bir firmayız. Yaşadığımız soruna gelince; maalesef banyocular bir işi aldıktan sonra ‘kapıyı da yaparız’ diyorlar… Müteahhit tabii ki böyle istiyor. Ama şu var ki müteahhitlerde profesyonel bir destek yok. Müteahhit her zaman en iyisini ben bilirim diyor. Müteahhidin bize uyması gerekirken hep biz müteahhide uyuyoruz. Neden; çünkü sonucunda para var. Ben bir numune yapmışım. Benim numunem Bursa’da yaklaşık 20-25 mobilyacı dolaşmış. Ve çoğu insan da bizi aradı.  Bize malzeme kütük gelir kapı çıkar. Kimsenin bizden aşağı fiyat verme şansı da yok. Ancak bizim de bundan para kazanmamız lazım. Ama biz burada fiyat kırarsak kendimize de sektörde diğer faaliyet gösteren firmalara da darbe indiririz. Herkes kendi işini yapsa bu kadar sıkıntı yaşanmaz.”