Yabancıya konut satışı ekonomi için bir fırsat
Bir dönem yabancılara konut satışında 3. sırada olan Bursa, bu alanda son iki yılda 5.’liğe geriledi. Sektör temsilcileri, son dönemde düşüş yaşansa da Bursa’da gayrimenkul yatırımı yapan yabancıların kent ekonomisine önemli katkılarda bulunduğunu ifade ediyor.
Genelde Orta Doğu ve Afrika kökenlilerin tercih ettiği Bursa, Avrupa, Kuzey Amerika ve Asya’dan da yatırımcı çekmeye başlarken, daha fazla sayıda yabancının ülkemize çekilmesi için hedef ülkelere yönelik etkin tanıtım çalışmalarının yapılması gerektiği belirtiliyor.
Sertaç Karaalp
Alpiş Holding Yönetim Kurulu Başkanı
Yabancı misafirlerimizin şehir tercihlerinde doğa, iklim, lokasyon ve İstanbul’a yakınlık önem arz ediyor. Dolayısıyla Bursa da hem doğası, hem iklimi, hem şehirde hem imkânın oluşu, hem de İstanbul’a yakınlığı ile yabancı misafirlerimiz için cazip bir şehir.
Şehir ekonomisine önemli katkı
Yabancı misafirlerimizin Bursa’dan konut alması öncelikle ülke ekonomisine daha sonra da şehrimizin ekonomisine katkısı oluyor. Konut alımının yanı sıra, misafirlerimizin şehrimizde geçirdiği zaman ve yaptığı alışverişler esnafımıza katkı sağlıyor.
Daire alım süreçlerine kolaylıklar getirilmeli
Bursa güçlü ve avantajlı bir şehir, dolayısıyla yabancılara konut satışında daha aktif olabilir. Öncelikle kentin tanıtımı yapılması gerekiyor. Daha sonra yabancı misafirlerimizin daire alım süreçlerini kolaylaştırmak gerekiyor. Yanı sıra yabancıların vatandaşlık haklarını koruyabilecekleri programların uygulanması talebi daha da artıracaktır. İspanya’da Golden Visa gibi güzel bir örnek var. İspanya bu programla yabancıya kendi vatandaşı gibi haklar veriyor ama vatandaşlık vermiyor. Bunun için de bir takım kriterler getirmiş. Örneğin yabancının ülkesinde daha çok kalmasını istiyor ki böylece ona daha çok harcama yaptırıyor. Biz de bu tip programlar geliştirmeli ve uygulamalıyız.
Farklı ülkelerden talepler var
Projelerimizde yabancı misafirlerimize de konut satıyoruz. Daha çok Körfez ülkeleri, Ortadoğu ve Kuzey Afrika Bölgeleri’nden gelen misafirlerimize satışlarımız oluyor. Ülke bazında örnek vermek gerekirse özellikle son dönemde Mısır başta olmak üzere Filistin ve Ürdün’den projelerimize yoğun bir talep var. Ayrıca geçmiş dönem projelerimizde de olduğu gibi yine yeni projelerimizde Kuveytli ve Katarlı müşterilerimizin ilgisi de sürüyor.
Yabancı misafirlerimizin tercihi daha çok konut oluyor. Konutu sırasıyla, villa ve ticari alanlar takip ediyor. En çok tercih edilen ilçeler sıralamasında ise birinci sırada Nilüfer, ikinci sırada Osmangazi, üçüncü sırada da Mudanya geliyor. Nilüfer bölgesi özelinde ise daha çok Kayapa, Balkan ve Kızılcıklı Mahallesi’ne yoğun talep var.
Göksel Birsen
TÜGEM Bursa İl Başkanı/BTSO Meclis Üyesi
2022 yılında Bursa’da toplam 54.277 konut satışı gerçekleşmiştir. Yabancı misafirlere ise 2 bin 2 adet konut satılırken toplam konut satışına oranı yüzde 3,68’ olarak gerçekleşmiştir.2023’ün ilk 7 ayında Bursa’da toplam 24.537 konut satılırken yabancı misafirlere ise 601 adet konut satışı gerçekleşmiştir. Yani yabancılara konut satışlarının, toplam konut satışlarına göre oranı yüzde 2,45’tir.
Bundan 10 yıl önce yani 2013 yılında, bundan on yıl önce Bursamızda yabancılara toplam 375 adet konut satışı gerçekleştiğini görüyoruz. 2018 yılı ise 2.720 adet konut satışı bu konuda zirve yapan yıl olmuştur. Ay bazında bakıldığında ise 2018 yılının Ekim Ayı 448 adet satışla tüm zamanların en yüksek aylık satışını gerçekleştiği dönem olmuştur. Şu anda ortalama aylık 85 konut satışı gerçekleşmektedir. O dönemde yabancıya satışta Türkiye genelinde üçüncü sıradaydık, şimdi ise 2022 ve 2023’de ise beşinci sıradayız.
Siteler daha çok tercih ediliyor
Bursa’da yabancıya satışta Osmangazi’de Soğanlı ve Doğanbey mahalleleri, Yıldırım ilçesinde Millet mahallesi, Nilüfer ilçesinde Hasanağa Kızılcıklı mahallesi ve Mudanya geneli ağırlıklı olarak talep ediliyor. Yabancıların tercihi özellikle güvenliği olan sitelerdeki dairelere yönelik olmaktadır. Bursa’da ağırlıklı olarak Kuveyt vatandaşları olmak üzere Orta Doğu ülkelerinden talep gelmektedir.
Yabancı şirketler de çekilebilir
Gayrimenkul sektörü dünyanın en güvenli yatırım aracı. Ülkemiz için ise çok büyük bir döviz girdisi. Ayrıca cari açığın kapatılması için de önemli bir kalem oluşturuyor. Yabancıya yönelik olmak üzere konut, ticari ve diğer taşınmaz alanlarında her türlü gayrimenkul hizmeti veren Türkiye’de yerleşik şirketlerin diğer kurum ve kuruluşlar ile hedeflenen ülkelerde fuar, kongre, konferans, seminer, B2B ve benzeri etkinliklere toplu katılımlarının sağlanması gerekmektedir.
Muhammet Çiçek
Ayasofya Uluslararası Gayrimenkul İnşaat Yönetim Kurulu Başkanı
Yabancılara konut satışı, Bursa’da konuşulduğu kadar ileri boyutlarda değil. Şehrimizde yabancılara özellikle de Araplar’a konut satışı 2012-2013 yıllarında başladı. Daha çok Akdeniz Bölgesi’nden çok gayrimenkul alınıyordu ve hala daha devam ediyor. Pandemiye kadar Bursa’da talep devam etti. Bu dönemde alımlar durdu. Pandemiden sonra talep yeniden hızlandı ancak şu anda baktığımızda son 10-15 yılın en düşük seviyesinde. Türkiye geneline baktığımızda Bursa Antalya, İstanbul ve Trabzon’dan sonra geliyor. Bursa en çok Kuveyt, Umman, Katar, Suudi Arabistan gibi ülkelerle birlikte biraz da Mısır ve Ürdün’den talep alıyor.
Konut alımlarını zengin ve kalifiye insanlar gerçekleştiriyor
Araplar, gittikleri ülkelerde genel itibariyle uzun süreli kalıyorlar. Bu durumda aile yapılarından da kaynaklı olarak çok uygun olmuyor. Bu sebeple genelde gayrimenkul satın alıyorlar ve her yıl ülkemize ya da şehrimize gelmek durumunda kalıyorlar. Bu şekilde ülkemiz bu turistleri kendisine bağlamış oluyor. Bu insanlar dışarıdan para getiriyor ve ülkemize sürekli bir döviz girdisi sağlamış oluyor. Bu insanlar genelde zengin ve kalifiye insanlar oluyor. Bir nevi beyin göçü de oluyor. Son yıllarda bu insanlar gayrimenkulle birlikte vatandaşlık da alıyorlar. Şu ana kadar ülkemizde parası olmayan, kalifiye olmayan hiç kimseye vatandaşlık verilmedi. Gelişmiş Avrupa ülkeleri de aslında bunu çok istiyorlar ancak fiyatlar nedeniyle çok tercih edilmiyorlar.
İstikrarsızlık yabancı alıcıyı korkutuyor
Ülkemizde yaşanan döviz kurlarındaki artış ve konut fiyatlarındaki dolar bazındaki hızlı artış yabancı yatırımcıyı biraz korkutuyor. Kendi ülkelerinde bu hareketliliğe alışmamış insanlar biraz tedirgin oluyor. Bu durum özellikle Araplar’ı coğrafi olarak Türkiye’ye benzeyen ve fiyatları daha ucuz örneğin Bosna Hersek, Azerbaycan gibi ülkelere kaydırmaya başladı. Türkiye güzel bir ülke ancak turistler için alternatifleri de var. Bu insanlar için Türkiye pazarını tekrar cazip hale getirmek için istikrar şart.
Atilla Kilcioğlu
Bursa Homes Ofis Müdürü
Hem kış turizmi olanakları hem de deniz kıyılarına yakınlığı ile öne çıkan Bursa, yabancılar arasında gittikçe popüler olma yolunda ilerleyen bir şehrimiz. Ayrıca, lojistik avantajları ile sadece ikamet amaçlı konut alıcılarını değil, aynı zamanda ticari yatırımcıları da cezbeden bir ekosisteme sahip. Tüm bu değişkenlerden ötürü, son yıllarda dünyanın her ülkesinden insanların tanıdığı ve tercih ettiği bir lokasyon olma yolunda ilerliyor.
Bursa her şeyiyle bir cazibe merkezi
Bursa'nın en büyük özelliği hem bir metropol olması ve dolayısıyla her beklentiye cevap verebilecek imkanlara sahip olması, hem de sevimli, sıcak, yerel ve nispeten muhafazakâr bir Anadolu şehri olması diyebiliriz. Bundan dolayı, Bursa'da yaşayan insanlar, dilediklerinde modern hayatın olanakları ile buluşup, dilediklerinde sakin ve huzurlu bir yaşam sürme avantajına sahip olabiliyorlar.
Bunun yanı sıra Bursa, İstanbul'a yakınlığı ve ulaşım kolaylığı ile de yabancılar için önemli bir avantaj sunuyor. İster Mudanya'dan deniz yolu ile ister Osmangazi Köprüsü üzerinden 1 saat içinde İstanbul'a ulaşabilecek durumda olmak yatırımcılar için önemli. Ayrıca Uludağ’ın eteklerinde, yeşil doğası Bursa’yı cazibe merkezlerinden biri yapıyor. Bursa'nın tarihi geçmişi, doğal güzellikleri ve kış turizmi olanaklarını da yabancıları etkileyen faktörler arasında sayabiliriz.
Farklı bölgelerden de talep gelmeye başladı
Bursa, uzun yıllardır Arap Yarımadası’ndan yoğun ilgi gören bir şehrimiz olmakla birlikte son yıllarda Kanada, Hindistan, Kuzey Avrupa ülkeleri ve Rusya'dan da alıcıları çekmeye başlamıştır. Şu anda Avrupa, Kuzey Amerika ve Asya kıtalarındaki farklı ülkelerden çok sayıda talep alıyoruz.
Bursa'dan konut alan yabancılar genellikle satın aldıkları konutta yaşamayı tercih eden, yani kendi ülkelerinden buraya göç eden insanlardan oluşmaktadır. Dolayısıyla, sadece inşaat sektörüne değil, aynı zamanda günlük hayattaki ticarete de önemli katkıları bulunmaktadır. Bunun yanı sıra, önce konut satın alıp burada bir süre yaşadıktan sonra, dükkan, mağaza ya da fabrika gibi ticari bir gayrimenkul satın alarak Bursa'da istihdam yaratan, çeşitli sektörlerde üretim yaparak şehir ve ülke ekonomisine katkıda bulunan çok sayıda müşterimiz bulunmaktadır.
Dövizdeki artış büyük risk
Döviz kurundaki artış ilk bakışta yabancı yatırımcılar için avantaj gibi görünse de ülkemizin ekonomik yapısı ve özellikle inşaat sektörünün bu artışlara hızlı reaksiyon vermesi gibi unsurlar dolayısıyla beklenen etkiyi yaratmamaktadır. Kısaca ifade etmek gerekirse, döviz kuru yükseldiğinde konutların fiyatı da doğru orantılı olarak artmaktadır. Bu konuda sadece Bursa özelinde değil, Türkiye genelinde karşı karşıya kaldığımız en büyük riskin, ülkemizdeki fiyatların döviz cinsinden de başka ülkelere nazaran yüksek kalması olduğunu düşünüyorum.
Yatırımcılar şehirlerin ruhuna yatırım yapıyor
İster yabancı ister Türk vatandaşı olsun, insanlar aslında sadece betona ve çeliğe para vermiyorlar. Onlar bir yaşam biçimini, bir duyguyu satın alıyorlar. Satışa sunduğumuz projelerin sadece mimari açıdan güzel olmaları ya da sadece teknik açıdan güvenli olmaları satışın tamamlanması için ne yazık ki yeterli değil. Bunların yanı sıra, ayrıcalıklı bir hikayesi olan ve sakinlerine özel bir yaşam alanı vaat edebilen projeler daha hızlı satılabiliyor.
Elbette bu noktada maliyetleri de dikkate almalıyız. Uygun fiyatlı ve fayda maliyet oranı yüksek projeler tüm zamanların en yüksek talep gören projeleri olmaktadır.
Diğer taraftan daha geniş bir perspektifte baktığımızda düzensiz göçmenler (sığınmacı) ile düzenli göçmenlerin sadece yabancı olmaları nedeniyle aynı potada değerlendirilmemeleri gerekiyor. Nitelikli yatırımcı olarak değerlendirdiğimiz yabancı alıcılar aynı zamanda ülkemizin yurt dışında birer elçisi oluyor. Bu anlamda yurt dışı yatırımcılar için bürokratik işlemlerin hızlı yürütülmesi, kanunların sık değiştirilmemesi ve güven ortamının sunulması da satışların artması için önem kazanmaktadır.