Türkiye doğal taş zengini

Haber: N. Nuri Yavuz

Türkiye’de madencilik her yıl daha büyük bir atılımla büyürken sektörün suni hareketlenmelerle engellendiği, sektör temsilcileri tarafından sıkça dile getiriliyor. 2013 yılında 5 milyar 43 milyon dolarlık ihracat gerçekleştiren sektör, maden zengini olarak nitelendirilen Türkiye’de farklı sorunlarla mücadele ediyor.

Özellikle 16 Haziran 2012 tarihli 2012/15 sayılı Başbakanlık Genelgesi’yle daha sıkı ve uzun bir sürece tabi olan sektör, bu gidişatla 2015 yılının daha karmaşık hal alacağını öngörüyor. 2013 yılında 8 milyon tonluk doğal taş ihracatı gerçekleştiren Türkiye, dünyadaki doğal taş rezervlerinin yüzde 40’na sahip, ancak işleme kapasitesinin yeterli olmaması nedeniyle yıllık doğal taş ihracatının yüzde 85’ini ham olarak gerçekleştiriyor. 

Bursa, sahip olduğu doğal taş rezervleri açısından Türkiye’nin en önemli kentleri arasında yer alırken Bursalı madenciler, Orhaneli ilçesinde ülke ekonomisine katma değer sağlama adına hem işleme kapasitesinin artırılması hem de istihdam sağlanması açısından Maden Organize Sanayi Bölgesi kurmayı hedefliyor.

İstanbul Teknik Üniversitesi Maden Fakültesi’nin yapmış olduğu araştırmaya göre Bursa’nın Orhaneli ilçesi, 105 milyar dolarlık ve yaklaşık 900 yıl ömre sahip olan bir doğal taş rezervine sahip. Bu rezervin ülke ekonomisine kazandırılması için yapılan çalışmalar, sektör tarafından suni olduğu öne sürülen, Başköy sakinlerinin eylemleri ile yavaşlatılıyor.

Maden-Mermer Üretici ve Sanayici İş Adamları Derneği, MADSİAD Başkanı Erol Efendioğlu, “2023 yılı maden ihracat hedefimiz 15 milyar dolar. 54 kalem maldan bu geliri sağlayacağız. 53 kalemden 8 milyar dolar 54’üncü kalem mermerden 7 milyar dolar. Türkiye demir, petrol, kurşun zengini değil ama Türkiye tam bir doğal taş ülkesi. Bölgemizde Başköy mevkiinde 15 kilometreye 2 kilometrelik bir hatta yani Dağakça’dan Başköy’e kadar olan bölümde 105 milyar dolarlık mermer rezervi var. İstanbul Teknik Üniversitesi’nden dört profesörün 10 aylık çalışma sonrasında yaptıkları tespittir bu. Türkiye’nin en büyük beş rezervinden biri ki yaklaşık 900 yıllık bir ömre sahip. Bu rezervler yaşam alanlarından yaklaşık 3 kilometre uzakta bulunuyor. İçme suyu bizim için de çok önemli bir konu ki gerekli hassasiyet gösterilmesine ve alternatifler sunulmasına rağmen Başköy ikna edilemiyor” ifadelerini kullandı.

İşleme Kapasitemizi Artırmalıyız

Başkan Erol Efendioğlu, “Yöredeki dağ köylerinde yoksulluk hâkim. Biz, son teknoloji çevreci bir Maden OSB kurarak bölgedeki işsizlik ve fakirliğin önüne geçeceğiz. 30 fabrikanın bulunacağı OSB’de 5 bin kişinin istihdamı sağlanacak. Bu, Türkiye’nin ilk maden OSB’si olma özelliğine sahip olacak. Gerek krom gerek mermer ve diğer madenleriyle Orhaneli, Türkiye’nin maden açısından en zengin ilçesi. Şuan madenlerimiz çıkarılıyor ham olarak yurtdışına satılıyor. Biz de diyoruz ki fabrikalar kuralım ve bu madenlerimizi işleyelim. 15 çeşit maden var o bölgede. Mesela ihracatını yaptığımız 8 milyon ton mermerin ancak 2 milyon tonunu işlenmiş olarak verebiliyoruz. Çünkü işleme kapasitemiz bu kadar, daha fazla işleyemiyoruz” dedi.

İhracat rakamları: (Milyon dolar)

2009 yılı 2,509

2010 yılı 3,655

2011 yılı 3,876

2012 yılı 4,181

2013 yılı 5,043

“2023 Vizyonunda maden ihracatı 54 kalemde 15 milyar dolar olarak hedefleniyor, bunun yaklaşık 7 milyar dolarını doğal taş sektörü oluşturuyor.”