Sektörün Kilit Taşları: RUMELİSİAD İnşaat ve Yapı Komitesi

Röportaj: İsmail Hakkı Yoğurtçu

Görüntü: Mesut Çelik

RUMELİSİAD İnşaat ve Yapı Malzemeleri Komitesi Üyeleri, sektörde faaliyet gösteren akademik oda ve sivil toplum kuruluşlarının çalışmalarına mercek tuttuğumuz “Sektörün Kilit Taşları” yazı dizimizin konuğu oldu.

RUMELİSİAD Yön. Krl. Bşk. Murat Evke, Komite Başkanı İlhan Altay ve komite üyeleri, sektörün sorunlarını ve çözüm önerilerini içeren bir raporu Bursa milletvekillerine sunduklarını belirttiler.

Murat Evke (RUMELİSİAD Yön. Krl. Bşk.)

Derneğimizde inşaat ve yapı malzemeleri sektörlerini temsil eden ciddi bir üye potansiyelimiz var. 2024 yılının sektör temsilcileri açısından zor geçtiğini söyleyebiliriz. Sektörümüzdeki artan ve öngörülmeyen maliyetler, kredilere ulaşmaktaki zorluklar gibi sıkıntılar yaşadık. 2025 yılında ise özellikle maliyet artışlarının durması, enflasyonist ortamın azalması ile birlikte yaşanan sorunların ortadan kalkmasını umuyorum. Ayrıca önümüzdeki Haziran ayı itibari ile piyasada bollaşan para ve kredilerin alım noktasında piyasaya olumlu yansıyacağını düşünüyorum. 2025 yılının özellikle ikinci yarısında firmaların da krediye ulaşabilmesi husussunda önemli adımlar atılmasını bekliyoruz.

Geçtiğimiz haftalarda bir Ankara ziyareti gerçekleştirerek, tüm partilerden milletvekillerimizi ziyaret ederek RUMELİSAD üyelerimizin içinde olduğu tüm sektörlerin sorunları ve çözüm önerilerini kapsayan raporumuzu takdim ettik. İnşaat komitemiz de bu raporun hazırlanmasında bizlere yardımcı olmuştu ve ortaya şu sonuçlar çıkmıştı:

Müteahhit sınıflandırılması ile ilgili bazı sorunlarımız var. Çevre ve Şehircilik Bakanlığımız tarafından bu sınıflandırmanın dünya standartlarına göre ayarlanması ve biz sektör temsilcilerine sunulması gerekiyor. Ülke genelinde ve Bursamız’da yapılan imar planlarında çok fazla eksikler mevcut. Bu eksikliklerin giderilmesi ve her noktaya aynı uygulamanın biraz farklılaştırılarak yapılması gerekiyor. Kentsel dönüşümlerin bireysel değil planlar dahilinde ada bazlı yapılmasını bir öneri olarak sunduk.

Şehrimizin 1/100.000’lik planlaması yok. Hala daha 1998 yılında yapılmış ve birkaç defa revize edilmiş 2020 Çevre Düzeni Planı ile devam ediyor çalışmalar. Bir an evvel bu planların hayata geçirilmesi gerekiyor. Yenilenebilir enerji çok önemli. Güneş enerjisi kullanımı bazı binalarımızda zorunlu hale geldi fakat yine birçok planda ve yönetmelik maddelerinde yer alan çatı eğimleri ile ilgili hususlardan dolayı bunlar ne yazık ki uygulanamıyor. Yönetmeliklerdeki bu ve benzeri maddelerin uygulanabilir hale getirilmesi sağlıklı olacaktır. Şehrimizde yeni bölgelerin imara açılamaması, arsa fiyatlarını ve buna bağlı olarak ev fiyatlarını yukarıya taşıyor. Bu konuda 2050 Çevre Düzeni Planı’na bağlı kalarak imara açılacak konut bölgeleri ve ilave olarak açılacak diğer alanların tespit edilmesi gerekiyor. Tarım vasfını yitiren bölgelerin tespit edilememesi kaçak yapılaşmalara yol açıyor. Bu bölgelerin tekrar gözden geçirilerek revize edilmeleri gerekiyor.

Konut kredi oranları kabul edilebilir bir seviyede değil. Krediye ulaşmak zaten zor. Konut kredilerini müşterilere kullandırmakta zorluk çekiyoruz. Bursa’da şehir içinde kalan sanayi alanlarının uygun olan sanayi bölgelerinin yanına veya başka bölgelere taşınmaları gerekiyor. Deprem gerçeğine karşı sismik izolatör gibi yenilikçi sistemler kullanan firmalarımız devlet tarafından desteklenmeli ve uygulanabilir hale getirilmeli. Yapı denetim firmalarının görev tanımları netleştirilmeli. Yapı Denetim Kanunu’nun tekrar gözden geçirilmesi şart. Yapı malzemelerinin fiyatlarının resmi idareler tarafından kontrol edilebilir hale gelmesi çok önemli. Yine en önemli sıkıntılarımızdan olan ara eleman bulma zorluğu için derneğimiz olarak teknik liselerimizle çalışmalar yürütüyoruz.

İlhan Altay (RUMELİSİAD İnşaat ve Yapı Malz. Kom. Bşk.)

Bursa hızla büyüyen ve bu büyüme ile birlikte yapı sektörü anlamında da gelişen bir şehir. Sektörümüzün gelişimi için başta akademik odalarımız olmak üzere kurum ve kuruluşlar ciddi katkılar sunuyorlar. Bursa Ticaret ve Sanayi Odası’nın da destekleri mevcut. Bizler de STK’ların temsilcileri olarak yerel yönetimlerle birlikte ortak paydalarda buluşarak sektörün gelişmesi için çalışmalarımızı sürdürüyoruz.

Bursa gibi hızlı büyüyen şehirlerde sanayiyi ve sanayileşmeyi ayrı düşünemezsiniz. Yeni sanayi bölgeleri için sağlıklı planlamalar yapılması çok önemli. Sanayinin olduğu bölgelerde sosyal donatı alanlarının, yaşam alanlarının oluşturulması gerekiyor. Bunun haricinde turizm açısından baktığımızda Bursa, Osmanlı’ya başkentlik yapmış bir şehir. Her şeyden önce tarihi yapılarımızı ön plana çıkarmamız gerekiyor. Yanı sıra Uludağ gibi çok gözde bir kayak merkezimiz var ama gittiğinizde bir otopark yeri dahi bulamıyorsunuz. Termal turizmimiz yadsınamaz. Tarım olmazsa olmazımız fakat tarım vasfını yitirmiş bölgelerimiz mevcut. Bu bölgelerde hızlı bir planlama yapılarak kaçak yapılaşmanın önüne geçmek gerekiyor. Doğru planlamalarla Bursamızın tüm potansiyelleri ile sağlıklı bir şekilde büyümesi sağlanabilir.

Halil Bayam (Komite Yön. Krl. Üyesi)

Sorunların çözümü için inşaat sektörünün tüm bileşenlerinin ortak akıl yoluyla çalışması gerektiğini düşünüyorum. Ülkemizde enerji çok pahalı. Örneğin inşaat sektöründe kullanılan malzemelerin üretiminde en fazla enerji tüketilen ürünlerden biri de çimento. Diğer yandan paranın getirisinin çok yüksek olması, kredilere erişim zorlukları gibi nedenler talebi azaltıyor. Dolayısıyla artan maliyetler ve talebin baskılanması ile sektör zora girdi. Kentsel dönüşüm ve kent estetiği birbirleriyle tamamı ile alakalı konular. 1950’li yıllarda yapılmış bir imar yönetmeliği mevcut. Bizim toprak ve zaman üretme imkanımız yok. Dolayısıyla bizim topraklarımızı bilinçli bir şekilde kullanmamız gerekiyor. Burada ilgili kanun ve yönetmeliklerin zamane şartlarına göre baştan aşağıya elden geçirilmesi gerektiğini düşünüyorum.

Elif Gülşen Akın (Komitesi Yön. Krl. Üyesi)

Sektördeki profesyonellerin yerel yöneticilere sözlerini söyleme şansları çok fazla olmuyor. Bursa tabi ki çok kalabalık bir şehir ve mimar, mühendis, sektörde çalışan sayısı çok fazla. Yerel yöneticilerimizin genel olarak işbirliğine açık olduklarını düşünüyorum. Biz RUMELİSİAD ailesi olarak buna çok önem veriyoruz. Üyelerimizin ve sektörümüzün sorunlarını giderebilmek adına işbirliklerine önem veriyoruz. Yine ilgili tüm odalarımız da bu işbirliklerini gerçekleştirmeye çalışıyorlar. Bu şekilde sektörümüzün ve sektör temsilcilerinin gelişimine katkı konulabileceğini düşünüyorum.