Başkanların “kentsel dönüşüm” yol haritası

Parsel bazlı ve rant odaklı kentsel dönüşüm projelerinin sorunu çözmek yerine daha da derinleştirdiğine dikkat çeken başkanlar, plansız ve kaçak yapılaşmanın pençesindeki Bursa’nın olası depreme karşı hazırlıklı olması için belirledikleri yol haritalarını uygulamaya koydular.

Mustafa Bozbey / Bursa Büyükşehir Belediye Başkanı

Ülkemizin ve Bursamız’ın deprem gerçeğini unutmadan, olası depremlere hazırlıklı bir şekilde riskli bölgelerde bulunan riskli/niteliksiz yapılar ile sosyal altyapı ve ulaşım ağının yetersiz olduğu plansız kent dokusunu önceleyerek çalışmalarımızı başlatacağız. Her türlü afete dayanıklı, yeterli sosyal donatı alanlarının sağlandığı, sürdürülebilir yeşil alan stratejisi içinde temiz havanın solunabildiği, güçlü ulaşım akslarıyla planlı ve yaşanılabilir bir kent oluşturmak amacıyla Bursa genelinde merkez ilçeler ile birlikte tüm ilçelerimizde kentsel dönüşüm çalışmalarını yürütmeyi planlıyoruz.

Mikro bölgelemeler ve analiz çalışmalarına göre katılımcı süreçler içinde kentsel dönüşüm planları hazırlanarak, yapım sistemlerine göre kentsel dönüşüm modelleri oluşturulacağız. İnşaat proje ve sözleşmelerinden başlayıp hak sahiplerine teslim edilmesine kadar olan süreçte belediye olarak vatandaşımızın yanında olacağız. İnşaatların yapım süresince hak sahipleri belediyemize ait konutlarda kalabilecektir. Belediyemiz bünyesinde kentsel dönüşüm süresince kullanılmak üzere 5 bin konut inşa ederek, dönüşüm süreçleri tamamlandıktan sonra bu daireler düşük gelir gruplarına ayrıca geçici sosyal konut olarak uygun fiyatla satmayı arzu ediyoruz.

Erkan Aydın / Osmangazi Belediye Başkanı

Bizim proje başlığımızı dört ana gruba ayırdık. Bu grupların ilki kentsel dönüşüm ve deprem başlığı altında. 6 Şubat depremlerinde 53 bin vatandaşımız hayatını kaybetti. Bursamız da olası bir deprem afetinden büyük oranda etkilenebilecek bir ilimiz. Evliya Çelebi Bursamız için ‘Velhasıl, Bursa sudan ibarettir’ demiş. Bursa aynı zamanda belki de dünyanın en verimli ovalarından bir tanesi ve bu ova yapılaşmaya açılmış. Sanayinin büyümesi ile birlikte hızlı göç ve çarpık kentleşme beraberinde gelmiş. Bu çarpık yapılaşma ile birlikte olası bir depremde nasıl bir sonuçla karşılaşacağımızı bilmediğimiz bir Osmangazi var.

Osmangazi’de hızlı bir kentsel dönüşüm yapmak gerekiyor. Bu dönüşüm deprem gerçeği merkeze alınarak yapılmalı. Bursa Ovası’nda depremin etkisini kat be kat arttıracak zemin yapısı ve sıvılaşma mevcut. Binaları yenilemek yetmiyor, bu zemin yapısına uygun teknikler kullanılmalı. Bu şekilde Bursa Ovası’nda en az 300 bin yıkılıp yeniden yapılması gereken bina var. Aynı zamanda mahalle kültürünün de yaşatılması gerekiyor. Yani bir rant doğacaksa 30-40 yıldır oranın sıkıntısını yaşayan vatandaşa yararlı bir rant doğmalı. Parsel bazlı kentsel dönüşümler Bursa’nın birçok bölgesinde devam ediyor ancak bu dönüşümler planlanarak ada ve hatta mahalle bazlı hale getirilmeli.

Oktay Yılmaz / Yıldırım Belediye Başkanı

Öncelikle jeolojik açıdan zemin verileri incelenerek depremsellik açısından yapılaşılmaması gereken ve mühendislik önlemleri ile yapılaşabilecek alanların tespiti önemlidir. Yapılaşılmaması gereken alanlar kamusal alanlara (park, otopark alanı, rekreasyon alanı vs.) kazandırılarak bu alanlarda kontrolsüz inşaat uygulamalarının önüne geçmek gereklidir. Buna ek olarak deprem konusu başta olmak üzere afetlere yönelik toplumun bilinçlendirilmesi konusu çok önemlidir. Yeni dönemde depreme hazırlık ve kentsel dönüşüm yol haritamızı geçmiş dönem belirlemiş olduğumuz vizyonumuzun üzerine yenilebilir enerji konusuna da ağırlık vererek belirlemeyi planlıyoruz. Deprem kadar enerji konusu da geleceği etkileyecek olan bu günümüzün önemli meselelerinden biridir. Yıldırım Belediyesi olarak dönüşüm algımız sadece yapıları dönüştürerek iyileştirmek değil, yaşam alanlarını da dönüştürerek sürdürülebilir alanlar elde etmektir.

Öncelikli olarak belirlediğimiz bölgeler bilimsel analizlere dayanıyor. Kentsel dönüşüm uygulamalarına ilişkin uygulama yapılacak bölgeleri deprem konusunda elimizde olan depremsellik, riskli yapı stoğu, riskli alanlar vb. gibi somut verilerden yola çıkarak yapılan analizler doğrultusunda tüm Yıldırım İlçesi genelinde homojen olarak belirliyoruz. Belirlediğimiz alanlarda vatandaşlarla ön görüşmeleri yapıyoruz. Kentsel dönüşüm için uzlaşma oranı sağlanacak olan alanlarda ilgili uygulamalara başlıyoruz. Kentsel dönüşüm projelerinde uygulanacak yöntemler konusunda çeşitlilikten yanayız. Belediyemiz olarak Yıldırım İlçesi’nin planlı alanlarında iş programı doğrultusunda plan revizyonu çalışmaları, kadastral yapının imar planlarına uygun getirilmesi için imar uygulamaları çalışmalarını Belediye bünyesinde yaparak kenti kentsel dönüşüm için hazır hale getiriyoruz.

Şadi Özdemir / Nilüfer Belediye Başkanı

Sağlıklı, güvenli ve yaşanabilir kentsel mekan üretimi açısından kentsel dönüşümün doğru bir şekilde uygulanması son derece önemli. Ancak Nilüfer’de uygulanan kentsel dönüşüm modeline bakıldığında ne yazık ki amacına uygun şekilde yapıldığını söyleyemeyiz. Parsel bazlı ve rant odaklı yapılan dönüşümler sonucu kent, her geçen gün içinden çıkılmaz hale geliyor. Parsel bazlı yapılan uygulamalar sonucu yoğunluk artıyor ve yakın zamanda insanlar yaşadıkları bölgede nefes alamaz hale gelecek. Bu anlayışla yapılan çalışmalardan dolayı bir yandan nüfus yoğunluğu büyük oranda artarken, diğer bir yandan yaşam alanlarımız, sosyal alanlarımız ve kamu alanları daralıyor. Yaşam kalitesinin düştüğü bir yerde de kimse mutlu olamaz. Kentsel dönüşüm çalışmalarında insanı odak almak şarttır.

Toplumsal örgütlülüğü kuvvetlendirip, sesimizi de güçlü çıkarmalıyız. Yeni bir bakış açısına ihtiyaç var. Kentsel dönüşüm rant odaklı ve parsel bazlı değil, bölgesel olarak yeşil alan, sosyal donatı alanları, altyapı, eğitim ve kamu alanlarının planlandığı, ada bazlı yapılmalı. Biz, Nilüfer Belediyesi olarak kentimizde gerçekleştirmek istediğimiz örnek kentsel dönüşüm modeliyle; eski ve riskli binaları, modern ve enerji verimli konutlarla değiştirmeyi, yeşil alanları artırarak, çevreye duyarlı yapılar oluşturmayı hedefliyoruz. Bireysel çıkarlardan çok kamu çıkarını düşünerek çözüm üreteceğiz. Vatandaşın, kamunun ve yatırımcının kazandığı bir kentsel dönüşüm modelinden yanayız.

Alper Taban / İnegöl Belediye Başkanı

Kentsel dönüşüm Bursa bölgesi için elzem bir konu. Aynı şekilde İnegöl için de kentsel dönüşüm kaçınılmaz. Eski yapı stoğunun hızla eritilerek yenilenmesi, aynı zamanda toplumun afetlere karşı bilinçlendirilmesi gerekiyor. İnegöl özelinde biz depremle ilgili zaten hali hazırda çalışmalarımızı sürdürüyoruz. Yeni dönemde de bu çalışmaları artık daha somut adımlarla geliştirmeyi hedefliyoruz. Geçtiğimiz dönem bir yandan üniversiteler desteğiyle Afet Eylem Planımızı oluştururken, aynı zamanda vatandaşlarımızda farkındalık oluşturacak adımlar attık.

İnegöl Belediyesi olarak bir yandan yapı stoğumuzu incelerken bir yandan özel sektör marifetiyle kentsel dönüşümler yapılmasına destek olduk. Belediye olarak da şehrimizin en riskli bölgesini belirleyip Turgutalp Mahallemizde yerinde kentsel dönüşüm projemizi hazırladık. Bu dönem bu projeyi hayata geçirmeyi hedefliyoruz. İnegöl’ün öncelikli kentsel dönüşüm alanı Turgutalp Mahallesi. Bu bölgede acilen yenilememiz gereken yapılar mevcut. Bu alanın projeleri hazırlandı, hak sahipleriyle görüşmeler yapıldı ve yüzde 85 oranında onay alındı, bir yandan da Bakanlıklar, Büyükşehir Belediyesi ve İnegöl Belediyesi üçgeninde resmi prosedürler tamamlanarak bölge Rezerv Alan ilan edildi. Toplamda 153 dönümlük arazi üzerinde 842 bağımsız birim yer alıyor, etap etap yerinde dönüştürmeyi hedefliyoruz.

Deniz Dalgıç / Mudanya Belediye Başkanı

Mudanya'da olası bir depreme hazırlık için öncelikle mevcut bina stokunun deprem performansı açısından değerlendirilmesi yapılmalıdır. Bu konuda çalışmalar başlamıştır. Akabinde çıkacak sonuçlara göre 6306 sayılı kanun kapsamında çalışmaların devam ettirilmesi gerekmektedir. Ayrıca yapıların dönüşümü haricinde, acil toplanma alanlarının, acil durum planlarının geliştirilmesi ve eğitim programlarının yapılması da etkili bir hazırlık için gereklidir. Dayanıklı bir Mudanya yaratmak amacıyla Mudanya’yı bütüncül bir şekilde, bina ve zemin olarak değerlendirmek için eş zamanlı çalışmalar yürütüyoruz. Öncelikli bölgelerden başlanmak üzere analiz çalışmalarının tamamlanmasıyla 6306 sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun kapsamında riskli alanlar ve rezerv yapı alanların belirlenmesi konusunda çalışmalar yapılacaktır.

Finansman modelinin belirlenmesiyle ki bu konuda birçok iş birliğinin yapılması çok önemlidir, akabinde belirlenen bu bölgelerde kentsel dönüşüm çalışmaları yapılacaktır. Zemin grubu ve yerel zemin sınıfı, kabarma derecesi, gözlemlenen sızıntı suları ve yer altı suyu verileri ışığında Mudanya bölgesinde zemin yapısı, binaların envanter bilgileri ve risk değerleri göz önünde bulundurulduğunda Burgaz, Eğitim, Siteler, Yalı Mahalleleri ve Ömerbey Mahallesi Demirhane bölgesinin öncelikli olarak değerlendirilmesi planlanmaktadır.