‘Güvenli Yapılar ve Güvenli Şehirler’ dosyamızda bu ay ‘Yalıtım ve İzolasyon’ konusunu inceledik. Sektörün önde gelen firmalarının yöneticileri ve sorumlu müdürlerinden değerlendirmelerini alarak konuya hem güvenlik, hem de ekonomi açısından baktık.
Haber: İsmail Hakkı Yoğurtçu
İMSİAD Yönetim Kurulu Başkanı
Ekonomik olarak her geçen gün değerlenen binalarımızın uzun ömürlü olmasını isteriz. Su, insan hayatı için ne kadar önemliyse, yapılarımız için de bir o kadar korunulması gereken bir unsurdur. Su, binaların ömrünü kısaltan ve dayanıklılığını etkileyen en büyük tehlikelerden biridir. Yük taşıma kapasitelerini azaltmakla birlikte olası bir yer hareketinde binalarda çatlak ve kırılmaların sonucu olarak riskli yapılara neden olmaktadır.
Su yalıtımının inşaat aşamasındaki maliyeti, bina maliyetinin yaklaşık % 3’ü kadardır. Ancak su yalıtımının faydası maliyetinden çok daha önemlidir. Yaşanan depremlerden de gördüğümüz kadarıyla yıkılan veya hasar gören binaların çoğunda nemden kaynaklanan korozyon olduğu gözlemlenmiştir. Su yalıtımının esas gayesi suyu yapıdan ve yapı malzemelerinden uzak tutmaktır.
Su yalıtımı yapılmadığı takdirde yapıların su ile teması sonucunda duvarlarda, küf, mantar, kararma ve bazı organik maddeler gözlemlenir. Bu nedenle iç yüzeyde bulunan malzemelerin çürümesine, sıvaların ve seramiklerin kabarıp dökülmesine, kolon ve perde duvarlarındaki donatıların paslanmasına neden olur. Beton içerisine giren sular beton içerisindeki demirleri korozyona uğratarak demir donatılarının çapında her sene 0,25 mm oranında azaltmasına neden olur.
Mantolama da bu yüzden önemlidir. Dış cephe mantolama sistemleri, yapının dış duvarlarını çepeçevre sararak ısı köprülerinin oluşumunu engeller ve enerji kayıplarının önlenmesinde büyük rol oynar. Dış cephe mantolama sistemleri ısıl konforu sağlar, ısı kayıp ve kazançların azaltılmasında görev alır, yoğuşmanın önlenmesini sağlar, duvarlarda rutubet oluşumunu önler, gürültünün önlenmesinde de etkisi büyüktür.
EPSA Yalıtım Yönetim Kurulu Başkanı
Binalarımızın depreme dayanıklı olması amacıyla almamız gereken önlemlerden biri, nitelikli malzeme ve işçilikle uygulanan ısı ve su yalıtımıdır. Binalarda Su Yalıtımı Yönetmeliği 2017 yılında yürürlüğe girmesi ile su yalıtımı yapılması zorunluluk haline geldi. Suyun yapıya etkisi farklı şekillerde meydana gelmektedir. Temel altında ve toprak altındaki perde betonlardan yapıya sızan, teraslar balkonlar ve ıslak hacim diye adlandırdığımız tuvalet ve banyolardan da yapıya girerek kılcal yollarla ilerleyen su korozyona sebep olur. Oluşan bu korozyon sonucunda yapı depreme karşı mukavemetini büyük oranda kaybeder. Bu aşamada ise su yalıtımının dizaynı, seçilen ürünün kalitesi, uygulama detaylarının doğruluğu ve su yalıtım sisteminin korunması önem arz eder.
Endüstriyel yapılarda ve konutlarda enerji verimliliği her geçen gün önemini arttırmaktadır. Bu süreçte yeni binaların nSEB konseptinde tasarlanması ve inşa edilmesi hem çevremizin korunması hem de enerji tasarrufu için önceliklidir. 2022 yılında başlayan Yalıtım Kredisi ile yalıtımsız olan %80’lik mevcut yapı stokumuzun ısı yalıtımı yapılarak enerjide verimli hale getirilmesine olanak sağlandı. Isı yalıtımsız binalarına ısı yalıtımı yaptırmak isteyenler %0,99 faiz oranıyla 50 bin TL’ye kadar 60 ay vadeli olarak kredi kullanabilecek ve tasarrufa başlayabilecektir. Her yıl 300.000 adet daireyi ısı yalıtımlı hale getirirsek 5 yılda yaklaşık 60 Milyar TL ve 4,8 Milyar m3 doğalgazdan tasarruf edebiliriz.
İzoagra Yalıtım Sistemleri Genel Müdürü
Amacımız uzun ömürlü ve konforlu binalar yapmak olmalıdır. Binalarımızı yeraltı sularından veya sonrasında birikecek sulardan korumalı, UV’den korumalı, yağmur sularından korumalı ve gürültüden korumalıyız ve yangın da bizi canlı koruyabilmeli. Bu saydıklarımın bütününü sağlarsak sağlıklı ve konforlu binalar yapabiliriz. Tabi yalıtım yapılacak yüzey sağlam olmalı, kaliteli yalıtım malzemesi ustalıkla ve tekniğine uygun uygulanmalı, korumalı, zarar görmesi engellenmelidir.
Isı yalıtımı yapılmış binaların enerji tasarrufu sağladıkları ispatlanmıştır. Isı yalıtımına daha teknik yaklaşılmalı ve mutlaka mühendislik hizmeti alınarak teknik verilere dayanarak ısı yalıtım kalınlığı ve ürün çeşidine karar verilmelidir. İklim koşullarının da giderek değişken boyutlara ulaştığını biliyoruz, teknik verilerde çıkan değerlerin bir üstünü almamız hiçbir şey kaybettirmez. Binalarımızı soğuktan ve sıcaktan korumalıyız.
Marof Yapı Genel Müdürü
Su izolasyonu binanın temelinde başlayan bir operasyondur. Betonu sudan koruyarak, içerisindeki demirin korozyona uğramasını ve beton ile demirin birbirinden ayrışmasını önler. Bugün su izolasyonu yapılan bir binanın ömrü 75 – 80 yıl olmasına rağmen su izolasyonu yapılamayan binalarda bu süre 30 yıla kadar düşüyor. Bodrum kısımlarında su birikintileri görülebilir ve duvarlarda paslanmalar yaşanabilir. Binanın temeli çürüdükten sonra en küçük bir sarsıntıda demir ve çimento birbirinden ayrışacağından dolayı binanın yıkılması tehlikesi yaşanabilir. Bugün deprem bölgesinde yıkılan binaların çoğunluğuna baktığımızda su izolasyonunun yapılmadığını açık bir şekilde gördük.
Yalıtım ve izolasyon yapmak isteyenler öncelikle binalarının kendileri için maddi kaynak olmalarını bilmeliler. Devlet kurumlarımız bu konuya çok dikkat çekiyorlar, şartnamelerde yer alıyor bu konu. 11 ili etkileyen deprem felaketinde TOKİ konutlarının mukavemet göstermesinin nedeni temelde yapılan sağlıklı uygulamalardır. Bu uygulamalar çok büyük bütçeler gerektirmiyor. Bugün m2 başına 30-40 TL gibi maliyetlerle yalıtım yapabiliyorsunuz. Bir de şu anda piyasada bu alanda kalitesiz ürünler de var. Bu konulara ilgili kurumlar çok dikkat etmeli. Ek olarak ülkemizin en önemli sorunlarından biri enerji teminidir. Doğru izolasyon, hem binayı korur, hem de enerji tasarrufu sağlar.
Birgül İnşaat Sahibi
Güvenli yapılarda izolasyon veya yalıtım, en az beton ve demir kadar öneme sahiptir. Korozyonu önlemek için kaliteli beton içindeki donatı dış etkilere karşı korunmalıdır. Çünkü betonarme yapılarda farklı nedenlerle oluşan korozyon, donatı kesit alanının azalmasına ve dolayısıyla yapının taşıma gücünde kaybın oluşmasına neden olabilmektedir. Korozyona uğrayan donatının yaklaşık 24 yıl sonra taşıma kapasitesini yitirebileceği bilinmektedir. Ayrıca izolasyon sayesinde ses, ısı, yangın, tesisat ve su sorunları artık bir sorun olmaktan çıkar.
Ülkemizde enerji tüketiminin büyük bir kısmını şehir tüketimleri adı altında konutların oluşturduğunu söyleyebiliriz. Enerji işleri Genel Müdürlüğü'nün Nisan 2016 tarihli raporuna göre enerji tüketiminin % 55’i doğal gaz, %25’i elektrik ve %15’i motorin tüketiminden oluşmaktadır. Nisan 2016 için doğal gaz tüketiminde en yüksek paya %44 ile şehir tüketimleri sahiptir. Sanayi ve enerji santrallerinin tüketim payları ise sırasıyla %22 ve %34’tür. Ülke ekonomisine doğrudan etki yapan uygulamalardan birisi de ısı yalıtım uygulamasıdır. Ülkeler için enerji tasarrufu ile oluşan ekonomik kalkınma ve sağlıklı bir çevre, kişiler için ise yakıt tasarrufu ile artan bir bütçe ve daha iyi konfor şartları örnek verilebilir.
Yapıloji A.Ş. Satış Müdürü
Yapının özellikle temel seviyesinde su ile teması maalesef binalarda zaman geçtikçe suyun yapı içerisindeki metallere ulaşmasına ve bunun sonucunda kullanılan inşaat demirlerinin korozyona uğramasına sebep olur. Bu durum su yalıtımı olmayan ya da doğru uygulama yapılmayan binalar için yıkıcı etkiler doğurabilir. Temel su yalıtımı doğru malzeme ve doğru detay çözümleri ile yapıldığında, inşa edilen yapılar çok daha güvenli, sürdürülebilir ve uzun ömürlü olur.
Enerjide dışa bağımlı bir ülke olarak enerji tüketimimizi minimize etmek adına sanayi ve konutlarda Isı yalıtımı önemli bir husustur. Bu noktada da yapılarda doğru ısı yalıtımı soğuk ve sıcak havanın binalara ısıtma ve soğutma anlamında fatura yükünü ciddi oranda azaltacaktır. Ülkemizde yürürlükte olan TS825 Isı Yalıtım Yönetmeliği kapsamında yapılacak olan doğru ısı yalıtım uygulamaları sayesinde konutlarda yaşayan bireylerin tükettiği yakıt miktarı azalacaktır.