Henüz Türkçe sözlüklere eklenmemiş ama sıfat tamlamasına aşina olduğumuz ve yabancı sözlüklerde; “Bir bilgisayarın, robotun veya mekanik bir aygıtın konuşma, tanıma veya soru yanıtlama gibi insanlara özgü öğrenme ve karar vermeye benzer işlemleri gerçekleştirme kapasitesi” olarak tanımlanan “Yapay Zeka” (artificial intelligence), hemen her alanda olduğu gibi mimarlık ve tasarım süreçleri üzerinde de etkili oluyor.
Halihazırda bu tür yazılımları, son kullanıcı olarak akıllı ev sistemlerinde cihazlara yazılımsal olarak yüklenmiş komutlarla kullanıyoruz. Genelde evlerimizde dokunmatik panellerle yer alan cihaz üzerinden evdeki enerjiyi kontrol edebiliyor, perdeleri açıp kapatabiliyor veya ısıtma - soğutma sistemini aktif edebiliyoruz.
Son kullanıcıya ulaşmadan önceki mimari tasarım ve üretim süreçlerinde de bu yazılımın bir diğer çeşidi olan ve bilgisayar destekli tasarım programları olarak adlandırdığımız uygulamaları; kat yerleşim planı çizebilmek, 3 boyutlu model oluşturabilmek ve oluşturduğumuz modelin gerçekçi ama sanal görsellerini çıkarabilmek için kullanıyoruz.
Bu programlarda çizime başlarken ilk olarak çizgi komutunu seçiyoruz ardından çizginin uzunluğunu yine komut girerek yazılıma iletmiş oluyoruz, bu yazılım her bir nokta için bizim verdiğimiz komut ve değerlerle çizmek istediğimiz planı teknik bir doküman haline getiriyor. Ardından çizdiğimiz yerleşim planını 3 boyutlu hale getirebilmek için çizimimizi bir başka yazılım ürünü olan modelleme programına aktarıyoruz. Burada çizdiğimiz planın zeminini oluşturduktan sonra duvarlara yükseklik vererek tasarımımızın somut bir maket gibi görsel yansımasını adım adım inşa ediyoruz. İlerleyen aşamalarda bir berjerin kumaşının kadife ve renginin zümrüt yeşili olmasını istediğimizi de yine program üzerinden materyal kategorisinden seçebiliyoruz
Yazılımı çizimimizdeki her bir nokta için yeniden kullanıyoruz. Bu bir süreç ve burada yazdığımız cümleler gibi hızlı ilerlemiyor.
Artık, tasarım süreçlerini yöneten biz içmimar ve tasarımcılar, yenilikçi çözümler ile birlikte dinamik bir çalışma modeli oluşturmak için yapay zekayı daha efektif kullanabiliyoruz.
Benim üst versiyon olarak tanımladığım yazılım versiyonunda tek program üzerinden bu anlattığım üretim aşamalarını birleştirebilir, yapay zekadan, hayalimizdeki son ürünü oluşturmasını isteyebiliriz.
Yapay zeka uygulamalarında, bilgisayar destekli programlardaki gibi yine komutlarla hareket ediyoruz. Örneğin çizmek istediğimiz kat planını mekanın boyutlarını, yapı elemanlarını, mekanda bulunmasını istediğimiz tefrişleri paragraf halinde betimleme yaparak yazıp tek bir tıkla yapay zekanın, dakikalar içerisinde bize çeşitli yerleşim planı seçenekleri hazırlamasını sağlayabiliyoruz. Yazılıma bağlı olarak aynı sistem ile planımıza ait görselleri de birkaç dakika içerisinde elde etmek mümkün.
Hızla ilerleyen ve gelişen teknoloji sayesinde yapay zekanın mimariyle kolektif çalışması ilerleyen zamanlarda bilgisayar destekli diğer programlarda da sunulan bir hizmet haline gelecektir. Yapay zekanın mimariye entegrasyonu yapı performansını arttıracağı gibi kullanıcı deneyimini de geliştirecektir.
Teknolojinin gelişmesine paralel olarak; yapay zeka araştırmacıları mimari tasarım ve inşaatta mümkün olanın sınırlarını aşmaya çalışarak iş birliği ve yenilik yapmaya devam edip sadece estetik açıdan gelişmiş mekanlar değil aynı zamanda akıllı, sürdürülebilir ve içinde yaşayan insanların ihtiyaçlarına cevap veren verimli ortamlar oluşturmaya devam edecektir.
Böyle giderse, yapay zeka uygulamaları, mimari tasarım sürecinin vazgeçilmez bir parçası haline gelecek.