Yaklaşık 15 yıl öğretmenlik yaptıktan sonra ticarette yoluna devam etmek isteyen Taşolar, kardeşleriyle birlikte Demirtaş bölgesinde konut projeleri inşa ediyor.
M. Hakkı Taşolar ile memuriyetten ticarete uzanan iş yolculuğunu konuştuk.
Röportaj: Nagihan GÖRKEN
M. Hakkı Taşolar, sizi tanıyabilir miyiz? İş hayatına nasıl atıldınız? Firmanızın kuruluş hikâyesini anlatabilir misiniz?
1980, Kahramanmaraş Elbistan doğumluyum. 1986 yılında Bursa’ya taşındık. İlk, orta, lise ve üniversite eğitimimi Bursa’da tamamladım. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenliği mezunuyum. 2003 yılında öğretmen olarak atandım. 15 yıla yakın öğretmenlik yaptım. Sonra kendi isteğim ile ticarete atılmaya karar verdim.
Neden memuriyetten ayrılma kararı aldınız ve neden inşaat sektörünü tercih ettiniz?
Biz 1986 yılında Bursa’ya geldiğimizde Tuz Pazarı’nda ayakkabı üzerine dükkanımız vardı. Perakende ve toptan satış yapıyorduk. Esnaflık kültürümüz var. Biz çarşıda yetiştik. Kafamızda hep ticaret vardı. Öğretmenlik hayatımda da çocuklara ve topluma faydalı olma hayalim vardı. Ancak Bursa’ya döndükten sonra o enerjiyi göremedim ben (öğretmenlik açısından) buradaki okullarda.
İnşaat sektörüne girişimiz ise şöyle oldu. Demirtaş bölgesinde baktık ki inşaat sektöründe bir hareketlilik var. İmece usulü kardeşlerimizle birlikte bu sektöre girmeye karar verdik. İşlerimiz rast gitti. Birçok büyük projeye imza attık. 2011 yılından bu yana inşaat yapıyoruz. Genelde konut inşaatları yapıyoruz. Demirtaş bölgesinde ağırlıklı çalıştık hep ama Vatan Mahallesi’nde, Kayapa’da, Görükle, Beşevler Yıldırım Caddesi’nde, Bağlarbaşı’nda, Çekirge’de de projeler yaptık. Şu an Demirci bölgesinde villa tarzı inşaatlar yapıyoruz. Demirtaş’ta şu anda 200-300 dairelik devam eden konut projemiz var.
Önümüzdeki süreçte hayata geçirmeyi planladığınız projeler var mı?
Elimizde 5-6 tane büyük projemiz var. Demirtaş’ta imara açılan yeni bir bölge var; 1,5 emsalli. İnşaat maliyetleri yüzde 500’e yakın arttı ama biz durmadan, yorulmadan inşaat yapmaya çalışacağız.
Taşolar İnşaat projelerinin öne çıkan özellikleri nelerdir?
Biz esnaf kültürü ile yetiştik. Ahilik kültürü var bizde. Birinci özelliğimiz o. Güler yüzlüyüz. İnsanlar bizi aradıklarında ekip olarak onların sorunlarını çözebiliyoruz. 2-3 sene geçse bile yaptıklarımızın arkasındayız. Malzemelerin en iyisini kullanmaya çalışıyoruz. Bürokrasi işlerini takip ediyoruz. Daireyi sattıktan sonra işimiz bitmiyor. Bizden daire alanlar daha sonra eşini, dostunu da getiriyor.
Bursa sanayi kenti olması nedeniyle sürekli göç alıyor ve kent özellikle de batıya doğru genişliyor. Bu konuda ne düşünüyorsunuz? Sizin gelecekte gelişim beklediğiniz bir bölge var mı? Varsa, buralara yatırım yapmayı düşünüyor musunuz?
Bursa batıya doğru gelişiyor. Bursa’nın doğusu, İstanbul yolu tarafı da var. Burası çok ilgisiz kaldı. Her şey batıya gidiyor, hastanesi, stadı… Sanayi de ağırlıklı olarak oraya gidiyor ve bu bize trafik sorunu getiriyor. Biz de insanları İstanbul yoluna doğru çekelim dedik. Demirtaş’ın yeni imara açılan bölgesinde ağırlıklı inşaatlarımız var. Hem kendimizi hem de müşterilerimizi mağdur etmemek için gücümüzün yettiğince iş yapmaya çalışıyoruz. İnsanları bu tarafa çekmeye çalışıyoruz. TOGG da Gemlik’te yapım aşamasında. Oraya 5-6 bin kişi geldiği zaman insanlara ev gerekecek. En yakın yer de Ovaakça ve Demirtaş. Ovaakça’da imarlı yer yok. En yakın Demirtaş’ta var. Büyükşehir Belediyesi’nden yeni yerleri imara açmasını istiyoruz. Ama açılmıyor. Herkes batıya gittiği zaman biz burada ne kentsel dönüşümü ne de çarpık yapılaşmayı çözebiliriz. Osmangazi, Yıldırım ilçeleri Nilüfer’e göre ikinci, üçüncü planda kalıyor. Burada iş, yerel yöneticilerimize düşüyor. Şehre iyi bir plan yapılması gerekiyor.
Sektörünüzün belli başlı sorunlarını bizimle paylaşır mısınız?
2010 yılından beri her yıl imar yönetmeliği değişiyor. Bir türlü oturmadı ve daha çok zorlaşıyor. Ülkemiz deprem ülkesi. Ama gereksiz masraflar çıkarıyorlar bize. Mesela Yapı Denetim Kanunu çıkardılar, yapı denetim fiyatları 3-4 katına çıktı. İnşaat ruhsatları 3-4 katına çıktı. Malzemelerde 10 kat fiyat artışı yaşandı. Böyle olunca ev fiyatları aşırı yükseldi. İnsanların alım gücü düşüyor. Malzemelere yüzde 500 zam gelirken biz evlere yüzde 100 zam yapamıyoruz. İmar yönetmeliğinin her bölge ve şehre özel olması gerekiyor. İnşaat malzemeleri üreticileri şu anda daha çok yurt dışına çalıştığı için iç piyasayı göz ardı ediyorlar.
Yabancılara konut satışı konusunda bir çalışmanız var mı? Bursa’nın bu konuda önemli bir potansiyele sahip olduğu söyleniyor. Bu potansiyel yeterince değerlendirilebiliyor mu sizce?
Biz, yabancılara satış yapıyoruz. Katar’dan bir iki müşterimiz oldu. Biz villalar yapıyoruz ve genelde yabancılar onu tercih ediyor. Biz yabancıdan ziyade kendi vatandaşımızın ev almasını istiyoruz. Yurt dışında çalışan gurbetçi kardeşlerimize yönelik ev satışı yapmaya çalışıyoruz. Hollanda, Fransa, Almanya’da çalışan vatandaşlarımıza daire satıyoruz.
Girişimcilik anlamında gençlere tavsiyeleriniz neler olur?
Ben gençlere okumalarını tavsiye ediyorum. Bol bol kitap okusunlar. Biz sporculuktan ve esnaflıktan geldik. Birçok yarışmalara katıldık. Dereceler aldık, yendik, yenildik. Her türlü heyecanı tattığımız için korkmuyoruz zorluklardan. Girişimcilik yanımız buradan. Ama girişimci olmak için bir eğitim programı gerekiyor. Gençlerimizin önü açılmalı. Gençler de kendilerini geliştirmeliler. Teoriden daha çok pratiğe ağırlık versinler. İşin içine girsinler. Gençlerimiz biraz zoru görmeliler. Herkes masa başında otursun istiyor. Ama yine de ümitliyiz. Bu işi yapmaya çalışanlara referans oluyoruz.
Herhangi bir STK’ya üye misiniz? STK faaliyetlerinin topluma katkısını nasıl değerlendiriyorsunuz?
İMSİAD üyesiyiz. Yönetim güzel çalışıyor. Ayrıca 1960’larda kurulmuş Demirtaş Tütünspor’da Asbaşkan Yardımcısıyım. Yıldız, genç ve A takımı çok başarılı. 99 Platformu diye bir platformumuz var. Orada yardımlar yapıyoruz. STK’ların topluma çok faydası var. Bunları çok önemsiyoruz. K.Maraşlılar derneğine üyeyiz. Birliktelik oluyor, fikir alışverişinde bulunuyoruz. Spor kulübümüzde gençlerimizin elinden tutuyoruz. Gençlerimizi kötü alışkanlıklardan spor yoluyla uzaklaştırmaya çalıyoruz. Yaz okullarında yaklaşık 3-4 bin öğrencimiz oluyor. Maddi durumları iyi olmayan çocuklarımıza yardımcı oluyoruz. STK’ları hem bizim hem de devletimizin desteklemesi gerekiyor.
2022 yılına dair beklentileriniz nelerdir?
İnşaat sektörü tarihte görülmemiş bir enflasyon ile karşı karşıya. Malzemeler inanılmaz arttı. Yetişmiş eleman bulmakta çok zorlanıyoruz. İnşaatta çalışacak kalifiye usta yok. Ustalarımız ya fabrikalara giriyor ya da yurt dışına çalışmaya gidiyor. Böyle giderse 4-5 sene sonra inşaatlarda çalışacak kimse bulamayacağız. İnşaat sektörünün önü çok açık değil. 2010-2017 arasında beton ekonomisi vardı ve her şey çok hızlıydı. Ama 2017’den bu yana inşaat sektörü hep geriye gidiyor. İnşaat sektörüyle ilgili pek umudumuz yok. 2-3 senelik projelerimiz var. Onlar bittikten sonra biz de sanayi üretim alanında bir şeyler yapmak istiyoruz. Türkiye’de sanayiye ağırlık veriliyor. Konut her zaman ihtiyaç ama yeni imara açılan yer yok. Bursa sıkıştı. Demirtaş bile bitti. 1-2 yıl daha inşaat olur, sonra biter. Belki bir okul yaparız gençlerimiz için.