Dünyada ünlü Forbes Dergisi tarafından dünyada sahil yatırımı yapılabilecek ilk beş bölgeden biri olarak gösterilen KKTC, bugün 40’tan fazla ülkeden gayrimenkul yatırımcısını çekiyor. Türkiye’den de yatırımcıların dikkatini çeken KKTC ile ilgili uzmanlar, görüşlerini Konut ve Yapı gazetesiyle paylaştı.
TÜGEM Bursa Başkanı / BTSO Meclis Üyesi
Kuzey Kıbrıs, son 7 yılda emlak fiyatlarında sterlin bazında çok yüksek bir artış gördü. Bu düzeyde bir değer kazanımı, Avrupa'nın başka hiçbir yerinde bulunmamaktadır. Gayrimenkul fiyatları Güney Kıbrıs ve diğer Akdeniz ülkelerine göre halen önemli ölçüde düşüktür. Kıbrıs, Dünyaca ünlü Forbes dergisinde yatırım yapılacak turizm bölgesi listesinde 1 numara olarak gösterildi. Sterlin bazında yüksek yatırım getirisi, yüksek döviz kira getirisi, gayrimenkul satış ve kiralamalarının sterlin ile olması, oturma izni kolaylığı, yabancıların yoğun bir şekilde tercih etmesi, nitelikli projelerin artması Kıbrıs’ı avantajlı kılmaktadır. Ayrıca Kıbrıs European Environ Agency’a göre Avrupa’nın en temiz sularına sahip 1. ülkesidir. Ayrıca Kıbrıs 2022 yılında emeklilerin yaşamasına en uygun dünyadaki 4. destinasyon seçilmiştir.
KKTC’den gayrimenkul alan vatandaşların ülke uyruklarına baktığımızda İngiltere, Almanya, Rusya, Danimarka, Belçika, İsviçre, İran ve Türk vatandaşları ağırlıklıdır. Bursa’da son 1 senedir özellikle amortisman sürelerinin uzamasıyla tercihler emlak danışmanlarının da yönlendirmesiyle oluşmaya başladı. Kuzey Kıbrıs'ta mülk satın almak yönetmelikler açısından güvenlidir. Kuzey Kıbrıs'ta emlak mülkiyet hakkına sahiptir. Bu durum, gayrimenkulünüz üzerinde tam mülkiyet haklarına sahip olduğunuz anlamına gelir. Ayrıca Kuzey Kıbrıs'ta mülk sahiplerinin vefatının ardından aile bireylerine miras kalmaktadır. Başka bir deyişle, mülkiyet sahibi haklarınız Kuzey Kıbrıs devleti garantisi altındadır.
Gayrimenkul Yeri Marka Kurucusu
İç piyasada yaşanan darlıkla birlikte yatırımın geri dönüş süreleri yani amortisman süreleri oldukça uzadı, hal böyle olunca yatırımcılar TL dışında bir varlık ile alım gücünü korumanın yollarını aramaya başladı. Elindeki finansı koruma içgüdüsü ve risk algısının düşük seyretmesi ile yatırımcı kur riski taşımayacağı ve farklı alternatif yatırımlar arayışına girdi, işte tam da burada KKTC alternatif olarak karşımıza çıkıyor. Elbette yatırımcıların, farklı bir ülkeye yatırım planlarken haklı olarak birçok endişeleri oluyor. Son dönemlerde birçok meslektaşımızın Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) ile ilgilenmeleri, bu ülke hakkında bilgi seviyelerinin yükselmesi ve alternatif yatırım düşüncesinde olan yatırımcılara doğru bilgiyi aktarmaları sayesinde endişeler bir nebze de olsa azaldı ve bölge için azımsanmayacak bir ilgi artışına sebep oldu. Elbette bu ilgi artışının diğer bir sebebi de KKTC’nin sunduğu avantajlar, bunları da; ulaşım kolaylığı, esnek vade seçenekleri, düşük peşinat oranları, 40’tan fazla ülkenin bölgeye ilgisi, tatil köyü konseptinde projeler, döviz ile değerlenme, döviz ile kiralama kazancı, yatırımın geri dönüş sürelerinin 8-14 yıl arasında değişmesi gibi maddelerle sıralayabiliriz.
BE2 Global Investment Kurucu Ortağı
Yatırımcıların son dönemde KKTC’ye olan ilgisinin artmasının sebebi Türkiye’ye çok daha kısa olan (ROİ) Return On İnvestment, yani yatırımın getirisi veya yatırımın geri dönüşü diyebilirim. Yani KKTC’de yaptığınız gayrimenkul yatırımı 8-13 yıl arasında kendini amorti ediyor. Bununla beraber döviz olarak yapılan bir yatırım olması da yatırımcılara cazip geliyor. Türkiye’de bir yatırım yaptığınızda kiraya vermeyi planlıyorsanız mülkün birinci yılında o günün emsal kira değerini alıyorsunuz fakat bir yıl sonra kira yenileme günü geldiğinde kiranıza TÜİK tarafından açıklanan oranların dışında artış yapamıyorsunuz, ancak Kıbrıs’ta yapacağınız mülk yatırımının değer artışı ve kiralama değeri de döviz bazında getiri sağlamakta, bu da esasen gelirlerinizi kur riskinden arındırıyor. Önemli konulardan biri de mülklerinizi aylık kira sistemiyle kiraya vermeniz gerekmiyor, yatırımcının isteğine bağlı olarak turizm sektöründe de değerlendirilerek; Airbnb, Booking, Trivago gibi platformlar üzerinden günlük, haftalık, aylık kira seçenekleriyle 1+0 stüdyo dairenizden bile çok ciddi kira getirisi elde etme şansına sahip oluyorsunuz. Bu sebepten ötürü Kıbrıs yatırımları son dönemde ciddi oranda artış göstermiş ve Türkiye’deki yatırımcılar için de odak noktası haline gelmiştir.
Deniz Gayrimenkul YKB
KKTC, doğal güzelliklerinin yanı sıra döviz bazlı yatırım imkanları ile de yatırımcıların ilgisini çekiyor. Ülkemizin mevcut ekonomik durumu ve TL’nin döviz karşısındaki değer kaybı farklı, farklı yatırım fırsatları arayan yatırımcılar için KKTC’yi değerli bir alternatif kılıyor. KKTC, turistik değerlerinin yanı sıra yine büyük ilgi gören üniversitelerinin varlığı ile de insan sirkülasyonu bakımından zengin bir bölge. Yalnızca ülkemizden değil bir çok farklı ülkeden yatırımcı ve ziyaretçinin gözbebeği konumundaki KTTC, gün geçtikçe değerini yükseltiyor.
Realty World Yön Gayrimenkul Yatırım Uzmanı
KKTC’de son yıllarda hızlı bir konut üretimi var. Bu üretimin ana sebebi fiyat olarak şu an hala ucuz diyebileceğimiz konumda olmasıdır. Kuzey Kıbrıs’taki gayrimenkul projelerinin büyük çoğunluğunu Avrupalı yatırımcılar satın alıyor. Ülkemizden de önemli oranda yatırımcı KKTC’deki projeleri değerlendiriyorlar. Projeler, başladığı andan itibaren değer kazanmaya başlıyor. Buna bağlı olarak projenin seviyesi arttıkça değer artışı da buna mukabil artıyor. Bitim aşamasına kadar neredeyse %50’lere yaklaştığını görebiliyoruz.
KKTC’de ciddi bir turist sirkülasyonu var. Turizm açısından önemli otellere sahip olması, plajlar açısından İskele bölgesindeki doğal güzellikler buna etken. Tabii üniversitelerin de bulunması KKTC’de gayrimenkul edinme konusunda ilk akla gelen avantajlar olarak sayılabilir. Aldığınız konutların sterlin biriminden kiraya verilebilmesi ve kiralama ücretinin de yıllık peşin olarak alınması da cazibeyi artıran bir başka etken durumundadır.
Diyebilirim ki bölgeye İstanbul’dan sonra en büyük ilgiyi Bursa’daki yatırımcılar gösteriyor. Tabii nüfusa oranlarsak, Bursa İstanbul’dan daha bile önde olabilir. Bursalı yatırımcıların gayrimenkul yatırımı konusunda çok ciddi bir bilgi birikimi var. Bursa’da gerçekten ne istediğini bilen bir gayrimenkul yatırımcı potansiyeli var. Geçmişten gelen alışkanlıklarını yeni yatırımlara yönlendirme konusuna kapalı değiller. Yatırım konusunda yeniliklere çok açık bir anlayışa sahipler. KKTC’de özellikle Geçitkale ve İskele bölgesi çok revaçta. Bu bölgeler hem turizme hem doğal güzelliklere hem de eğitim bölgelerine 10-15 dakika gibi çok yakın konumda olduğu için yoğun talep görüyor. KKTC’nin önemli ve büyük firmaları da bu bölgelerde harika projelere imza atıyorlar.
Elfi Gayrimenkul – Gayrimenkul Danışmanı
Türkiye’de gayrimenkul piyasalarındaki dalgalanma yerli yatırımcıyı farklı alternatifler arayışına itmiştir. Son yıllarda gayrimenkul tarafında arz-talep arasındaki dengesizlik ve enflasyon, gayrimenkul fiyatlarını aşırı artırmış ve gayrimenkul fiyatları yabancı ülkelerdeki gayrimenkul fiyatları ile kıyaslanmaya başlamıştı. Yatırımcı enflasyondan korunmak ve yatırımının kira karşılığını mantıklı oranda almak ister. Enflasyon oranlarının düşük açıklanması ve konut kira artış oranlarının %25 ile sınırlandırılması iç piyasadaki yatırımcı açısından tepki ile karşılandı. Yatırımcı gözünü Kuzey Kıbrıs’a çevirdiğinde gayrimenkul piyasasının döviz ile fiyatlandığını ve kiralarını döviz üzerinden aldığını gördü. Üstelik diğer yabancı ülkelerden çok büyük bir farkı vardı. Aynı dili ve aynı kültürü paylaşıyor ve gün içinde aynı para birimini kullanıyordu. Ayrıca Kuzey Kıbrıs kargaşadan ve stresten uzak yaşamak isteyenlerin gözdesi konumunda.
şunu belirtmeliyim ki Kuzey Kıbrıs’taki satılan gayrimenkullerin çok azını Türk yatırımcısı almaktadır. Adada daha çok yabancı yatırımcı bulunmaktadır ve bu oran günden güne artmaktadır. Kuzey Kıbrıs’ta yapacağınız gayrimenkul yatırımında ve kiralamalarda geçerli para birimi İngiliz Sterlini’dir. Gayrimenkul satış bedeli ve kiralamalardaki değer artışı sterlin üzerinden hesaplanmaktadır. Gayrimenkul fiyatlarındaki artışın yanında kur kaynaklı artışlarda da geliriniz katlanarak artmaktadır. Yakından şahit olduğum bir çok yatırımda 2017 yılından bugüne 17 kat artış gösteren yatırımlar oldu. Mevcut durumda aslında Türk yatırımcıların Kuzey Kıbrıs’a yatırım konusunda geç bile kaldığını düşünüyorum. 2017 yılından beri adanın tüm bölgelerini ve tüm projelerini gezmiş birisi olarak bazı bölgelerdeki gayrimenkul fiyatlarının olması gerekenden yüksek olduğunu görüyorum. Buna dikkat edilmeli.
Maviadamlar Gayrimenkul - Broker
Kıbrıs, Türkiye’ye nazaran gerçekten fiyat olarak uygun kalması nedeniyle yatırımcıların dikkatini çekiyor. Benim şahsi görüşüm yine de yeterli İlgi gösterildiğini düşünmüyorum. Türkler’den çok Rusya, Ukrayna, Almanya ve İran vatandaşları daha çok ilgi gösteriyor. Sonuçta burası bir ada ve turizme bağlı bir ekonomisi var. Ada olduğu için toprak sınırları belli bu da ileriye dönük burayı daha da değerlendirecek. Zaten Rum tarafı ile fiyatları kıyasladığınızda burası bedava desek yeri. Rum tarafından alamayanlar doğal olarak Türk tarafına geçiyor bu da bölgede ki arz ve talebi artırıyor. Biz de Kıbrıs’ta arsa alıp satıyoruz. Kıbrıs’ta en çok İskele bölgesi talep görüyor, bunun yanında da Geçitkale bölgesi arsa yatırımı olarak gayet mantıklı.