Kentsel dönüşüm emsal artışı ile hız kazandı

Birinci derece deprem kuşağında yer alan Bursa’da, riskli yapı stoğunun en aza indirilmesi amacıyla yol açma, spor tesisi, park ve sosyal donatı alanı gibi projelerle kentsel dönüşümü gerçekleştiren Büyükşehir Belediyesi, emsal artışı uygulamasıyla il genelindeki kentsel dönüşümü de tetiklemiş oldu. Bursa’daki konaklama tesisi sorununu turistik amaçlı tesislerde 0.50 emsal artışı ile çözüme kavuşturan Büyükşehir Belediyesi, aynı uygulamayı kentsel dönüşüm projeleri için de hayata geçirdi. Büyükşehir Belediye Meclisi’nin dönüşüm alanlarında emsal artışını öngören kararı ile il genelinde riskli bina tespit edilerek kentsel dönüşüm yapılması halinde 0,50 ye kadar emsal artışı izni getirildi. Bu karar, sadece risk altında bulunan ve içinde oturanların bulunduğu yapılar için geçerli olurken, risk altındaki mevcut yapı stoğunun güvenli hale getirilmesi, insanların içinde daha güvenli ve huzurlu yaşayacakları depreme dayanıklı sağlıklı yapılaşmanın oluşması amaçlanıyor.

Riskli binalar yıkıldı

Uygulamanın ilk örneği ise Nilüfer İlçesi sınırlarında bulunan ve 1999 depreminden sonra ciddi sıkıntıların yaşandığı Nilüfer Sitesi’nde hayata geçti. Kendi istekleriyle sitede kentsel dönüşüm hareketi başlatan Nilüfer Sitesi sakinlerine en büyük destek Büyükşehir Belediyesi’nden geldi. Toplam 180 dairelik sitede, 0.5 emsal artışı uygulamasıyla başlatılan uygulama kapsamında, depreme dayanıksız binalar yıkılırken, yerlerine yapılacak 6 blokta inşaat hızla sürüyor. Nilüfer Sitesi’nin yenileme projesi kapsamında, 4 bin metrekare taban alanında 6 blok ve işyerinden oluşan site ve çevresinde toplamda yaklaşık 70 bin metrekare yeşil alan olacak. 18 dönüm alan içerisinde daha önce 5600 metrekare olan yeşil alan miktarı da 14 bin metrekareye çıkarılıyor. Nilüfer Sitesi’nde başlayan dönüşüm, kent merkezindeki dönüşümü de tetikledi. Dönüşüm isteyen 150’nin üzerindeki sitenin dosyası Büyükşehir’den geçerken, 0,50 emsal artışı ile eski yapı stoğunun büyük ölçüde yenilenmesi bekleniyor. 

Hizmetlerle kentsel dönüşüm

Bursa’da kentin merkezinden geçen ve Uludağ eteklerinden aldığı suyu ova ile buluşturan Cilimboz deresinin yatağına yıllar önce yapılan ve her şiddetli yağmurda su baskını tehlikesi yaşayan binaların kaldırılması yıllardır konuşulurken, 2010 yılında yaşanan sel felaketi üzerine Büyükşehir Belediyesi devreye girdi. Sel suları altında kalan evlerde bir vatandaşın boğularak yaşamını yitirdiği olayın ardından dere yatağında bulunan 42 binanın kamulaştırılarak yıkılmasının ardından, dere yatağı sağlıksız binalardan arındırıldı. Bir taraftan riskli yapı stoğu ortadan kaldırılırken, diğer taraftan bölge ayrıcalıklı bir park ve rekreasyon alanına kavuşmuş oldu.

Göç ve hızlı nüfus artışına paralel olarak kent merkezindeki yoğun yapılaşma nedeniyle birçok mahalle sosyal donatı alanından mahrum kalırken, Büyükşehir Belediyesi, kentin daha yaşanabilir ve sağlıklı olması amacıyla bu tesisleri kamulaştırma yoluyla mahallelere kazandırıyor. Kent merkezindeki ulaşım sorununu çözmek Aresbet amacıyla Ankara yoluna paralel Soğanlı 30 metrelik imar yolu projesini sürdüren Büyükşehir Belediyesi, ilk etapta 245 binayı yıkıp, Çelebi Mehmet Bulvarı’nı önemli bir alternatif güzergah olarak kent kazandırırken, yolun ikinci etabında da yıkımlar hızla sürüyor. Proje tamamlandığında tamamı risk altında bulanan 500’e yakın bina da ortadan kaldırılmış olacak.

Bunun yanında mahallere spor tesisleri, çocuk oyun alanları, parklar yapmak için uygun alan bulmakta zorlanan Büyükşehir Belediyesi, çözümü sağlıksız binaları kamulaştırmakta buldu. Bu projeler için geride kalan 7 yılda 2000’in üzerinde bina kamulaştırılarak yıkıldı.  Bursa’da geçen 15 yılda yapılan toplam kamulaştırma bedeli 154 milyon TL olarak gerçekleştirilirken, Büyükşehir Belediyesi geride kalan 7 yılda kamulaştırmaya yaklaşık 450 milyon TL harcadı.

Bunun yanında sadece özel şahıslara ait binalarda değil belediyeye ait eski yapı stoğunun güçlendirilmesi için de çalışmalara devam eden Büyükşehir Belediyesi, Ertuğrulgazi Mahallesi’nde Büyükşehir Belediyesi lojmanları olarak kullanılan 21 bin metrekare alandaki 26 parselde bulunan 13 blokta da dönüşümü tamamladı. Depreme dayanıksız eski binalar tamamen yıkılırken, statik açıdan güvenli, kalitesi ve şık mimarisiyle dikkat çeken yeni bloklar bölgeye de ayrı bir değer kattı.

İstanbul yolu estetikle buluşuyor

Beşyol Kavşağı’nın doğu cephesindeki yaklaşık 20 bin metrekarelik alanın dönüşümü için düğmeye basıldı. Söz konusu alan üzerinde yer alan 60 bina kamulaştırılarak yıkıldı. Bu proje ile eş zamanlı olarak yürüyen T2 Kent Meydanı – Terminal tramvay hattı ile de bölgenin kaderi sil baştan değişecek. İstanbul Yolu’nun ortasından gidecek, toplam 9.4 kilometre uzunluğundaki 11 istasyonlu T2 Kent Meydanı – Terminal tramvay hattının, ulaşım projesi olmasının yanında karayoluna estetik bir görüntü de kazandıracağını ifade eden Başkan Altepe, anayol üzerindeki 9 istasyonun her birine ayrı mimari değeri olan üstgeçitler yapılacağını söyledi. Yapılacak yaya üst geçitlerinin mimarisi konusunda gerek Türkiye genelinde gerekse yurt dışındaki üst geçit örneklerini incelediklerini dile getiren Başkan Altepe, “Arkadaşlarımız bu konu üzerinde çalışıyor. Bursa’nın İstanbul girişi bu estetik görüntüye sahip üst geçitlerle ayrı bir değer kazanacak. Bursa’ya en çok yaşıyor, tarihimizi kültürümüzü yansıtan mimari projeler üzerinde çalışıyoruz” dedi.

Eski okullar yenileniyor

Büyükşehir Belediyesi önemli dönüşüm alanlarından biri de yıpranmış, sosyal donatı alanlarından mahrum eski okul binaları. Kent merkezinde kalan eski eğitim kurumlarının modern eğitim komplekslerine dönüştürülmesi yolundaki çalışmalara hız verildi. Bu kapsamda depreme dayanıksız olduğu belirlenip, tamamen yıkılan Merkez Anadolu İmam Hatip Lisesi’nde inşaatlar hızla sürüyor. Yine yıkılan Zafer Okulları da modern bir eğitim kompleksi olarak yeniden eğitime açıldı. Bunun yanı sıra yenilenecek okullardan Demirtaşpaşa ilkokulu ile Elmasbahçeler Ortaokulunda da inşaatlar hızla sürüyor.  

Büyükşehir Belediye Başkanı Recep Altepe, belli bölgelerde Bursa’ya büyük prestij katacak dönüşüm projeleri üzerinde de çalıştıklarını belirtti. Bunlardan en önemli projenin kentin merkezinde bir çöküntü bölgesi olarak duran Sıcaksu – Tabakhaneler Bölgesi olduğunu ifade eden Başkan Altepe, “Bilindiği gibi buradaki dericileri tasfiye ettik ve alanın büyük bir kısmını da temizledik. Buranın Bursa’nın en prestijli bölgesi olması için uzun süredir çalışıyoruz. Ancak yaklaşık 98 bin metrekare alanda 357 hak sahibi olması süreci uzatıyor. Bir projeyi uygulamak için tüm hak sahiplerinin muvafakati gerekli. Daha önce geliştirdiğimiz farklı projelerde bir sonuca gidemedik. Son geliştirdiğimiz proje bölgenin termal bir kür merkezi olmasına yönelik. Bu konuyu da çok ince eleyip, sık dokuduk. Almanya’daki Bad Füssing ve Avusturya’daki Obernberg Termal tesislerini yerinde inceledik. Yapılan istatistiklerde sıradan bir turistin gittiği ülkeye 800 dolar, sağlık turistinin ise 8 bin 500 getirisi olduğu düşünüldüğünde böyle bir tesis hem yapıldığı alana değen katacak hem de Bursa’yı termal turizm açısından da bir adım öne geçirecek. Sıcaksu Koruma Alanında ve 3. Derece Doğal Sit Alanı kapsamında kalan içinde 2 adet sondaj kuyusu bulunan Sıcaksu Kentsel Dönüşüm Proje Alanının sağlık turizmine hizmet edecek nitelikte termal kür merkezlerini barındırabilmesi amacıyla çalışmalarımız devam ediyor. Hak sahipleri ile birebir görüşmeler yaparak, hisseleri oranında proje paydaşı olmayı ya da kamulaştırma talebinde bulunma tekliflerini sunuyoruz. Öncelikle kamulaştırma talep eden hak sahiplerinin işlemlerine başladık. Yakın bir zamanda sonuç alıp, bir an önce bu projenin startını vermek istiyoruz” diye konuştu.