İnşaat Mühendisleri Odası (İMO) Bursa Şube Başkanı Mehmet Albayrak, kentsel dönüşüme başlamadan önce doktor gibi hangi binaların hastalıklı olduğunu belirlemek gerektiğini söyleyerek, “Kent olarak bu binaları tespit ederek ortaya çıkardığımızda yıkılması gerekenler yıkılacak, güçlendirilmesi gerekenler güçlendirilecek, böylece deprem riskini çok büyük ölçüde çözmüş olacağız. Sadece yık-yap anlayışıyla dönüşüm öngörmek doğru ve yeterli bir anlayış değildir” dedi.
Kentsel dönüşümde güçlendirmenin önemine dikkat çeken İMO Bursa Şube Başkanı Mehmet Albayrak, İnşaat Mühendisleri Sanayici ve İş Adamları Derneği'nin (İMSİAD) düzenlediği ‘Sismik İzolasyon Çalıştayı’nda Bursa’nın deprem gerçeği ile ilgili değerlendirmelerde bulundu.
Kentsel dönüşümde harekete geçmeden önce bir doktor gibi hastalığın teşhis edilmesi gerektiğini vurgulayan Başkan Albayrak, hangi binaların hastalıklı olduğunun bilinmediğini belirtti. Bursa’da mevcut 600 bin konutun yüzde 60’ının kaçak veya ruhsata aykırı yapılmış olduğunu yineleyen Albayrak, “Yaklaşık 360 bin konut deprem riski taşıyor. Mevcut yapıların yaklaşık yüzde 6’sı şiddetli bir depremde çöküyor ve büyük oranda can kayıpları hemen deprem anında burada oluyor. Kentimiz ölçeğinde bu sayı 22 bin konuta tekabül ediyor ki ortalama bina kat adedimizi 4 olarak kabul edersek riskli yapı sayımız 5 bin 400 adettir” diye konuştu.
Mevcut yapı stokunun içerisinde riskli binaları ayırt etmek için hızlı değerlendirme teknikleri gerektiğini kaydeden Başkan Albayrak şunları söyledi:
“Kent olarak bu binaları tespit ederek ortaya çıkardığımızda yıkılması gerekenler yıkılacak, güçlendirilmesi gerekenler güçlendirilecek; böylece deprem riskini çok büyük ölçüde çözmüş olacağız. Sadece yık-yap anlayışıyla dönüşüm öngörmek doğru ve yeterli bir anlayış değildir. Ülkemizin ekonomik durumu göz önüne alındığında yüzde 60 daha az maliyetli güçlendirme çalışmalarına öncelik verilmelidir.
Bunu için ülkemizin ve kentimizin yeterli kaynağı, teknik becerisi, yetişmiş insan gücü ve kullanacağı malzemesi mevcuttur. Tamamıyla yerli kaynaklarımızla yapılabilmektedir. Eksik olan kararlılık ve güçlendirmenin yöntem olarak belirlenmemiş olmasıdır.”
“SORUN UYGULAMADA”
İMO Bursa Şubesi olarak 17 Ağustos Körfez Depremi’nden sonra riskli yapıların tespitine yönelik Yıldırım, Nilüfer ve Güzelyalı Belediyeleri ile yapılan protokol sonucu envanter çalışmaları yapıldığını anlatan Albayrak, fakat vatandaşın binasının riskli olduğunu öğrenmek istemediğini dile getirdi. Riskli yapıların hala mevcut olmasındaki kaynağın, yasal eksiklikler ve var olan yasaların- yönetmeliklerin uygulanamaması olduğunu vurgulayan İMO Bursa Şube Başkanı Mehmet Albayrak, yönetmelik hazırlayarak depreme karşı hazırlıklı olunamayacağını çünkü sorunun kaynağının Dinamobet uygulama olduğunu kaydetti.
‘Envanter çalışmaları tamamlanmış olsaydı bugün çok daha iyi durumda olabilirdik’ diyen Başkan Albayrak, “Bu çalışmalar tamamlansaydı hangi binaların güçlendirilmesinde sismik izolatör kullanılabilir, hangi binada nasıl bir güçlendirme yöntemi uygulanır değerlendirebilirdik” dedi.
“DOĞRU KURGULANIRSA 25-30 YILDA SAĞLIKLI ÇEHREYE KAVUŞABİLİRİZ”
Kentsel dönüşümün toplumun tüm dinamiklerinin katkı koyduğu bilgi, tecrübe ve bir dizi ön çalışma gerektiren zahmetli bir iş olduğunu söyleyen Albayrak, şunlara dikkat çekti:
“Bu nedenle kentsel dönüşüm planlaması bütüncül olarak şehrin tamamını kapsayacak şekilde iyi yapılır ve ekonomik imkanları doğru kurgulanarak kaynaklar temin edilirse 25-30 yıl içerisinde kentimiz yeni ve sağlıklı bir çehreye kavuşarak gelecek nesiller güvence altına alınacaktır. Zira Körfez Depreminden günümüze kadar geçen 17 yıl doğru planlanamamış, rantabl olarak kullanılamamıştır. Oysa kaybedecek vaktimiz yok.”
Deprem izolatörlerinin özellikle hastane, okul ve kamu binalarında kullanılması gerektiğini ifade eden Başkan Albayrak, mevcut binaların güçlendirilmesinde de rahatlıkla kullanılabilir olduğunu sözlerine ekledi.