Sektörün öncü kuruluşlarının temsilcileri, Konut ve Yapı gazetesinin organizasyonunda bir araya gelerek, 2023 yılı değerlendirmelerini ve 2024’ten beklentilerini paylaştı. Mimarlar Odası’nın ev sahipliğindeki toplantıda, 2023’ün, ağır sorunların yaşandığı bir yıl olduğu vurgulandı.
Ekonomideki daralmanın sektöre olumsuz etkilerinin 2024’te de devam edeceğini görüşünde birleşen Oda ve STK temsilcileri, 2024’ün, yetkililerin yerinde ve zamanında hamleleriyle kalıcı problemlerin çözüme kavuştuğu bir yıl olmasını dilediklerini belirttiler.
Mimarlar Odası Bşk. Şirin Rodoplu Şimşek
2023, ne yazık ki iyi bir yıl olmadı. Pandemi sonrasında sektör olarak stabil bir duruma hala geçemedik. Bu durum sadece mesleki sıkıntılarla kalmadı, kamusal takiplerimiz anlamında devam eden imar hareketleri, bir tarafta sürekli artan arz talep meselesi. Bunu dengelemek adına siyasilerin aldığı bir takım inisiyatifler var. Biz kurum olarak bir taraftan bunlarla ilgili doğru yerde durmaya çalışıyoruz. Diğer yandan da sektörel olarak meslektaşlarımızın maalesef bu imar hareketleri arasında sıkışması, iş alanının belirli bir tarafta yığılması ve bunun yanında daralan sektör itibari ile de herkesin konforunu sağlayacak şekilde kazanamaması bize yapılan en büyük geri dönüşlerden bazıları. Sektör olarak da haksız rekabet gibi birçok sorunla boğuşmak zorunda kaldık. 2023 yılında yaşadığımız felaketlerden ders çıkardığımızı söyleyemiyorum. Proje üretenler ve denetleyenlerin yanında sektörün her alandaki üreticilerinin eğitilmesi ve denetlenmesi gerektiğini düşünüyorum. Afetlerden ders çıkaramadığımız gibi yeni gelişmeleri de takip edemiyoruz. Afetler ve sürdürülebilirlik ana gündemimiz olmalı.
İMSİAD Yön. Krl. Bşk. Şeref Demir
2023 yılında yaşadığımız depremler, ardından uzun soluklu bir genel seçim maratonu, dünyadaki ve ülkemizdeki ekonomik belirsizlik, yakın çevremizde yaşanan savaşlar derken akabinde enflasyonla mücadeleden dolayı sektörün daralması gibi unsurlar üst üste gelince maalesef iyi bir yıl geçirmedik. Bütün bu olumsuzluklar sektörlerin tamamını etkiledi ancak en fazla etkilenen inşaat sektörü oldu. Konut kredilerine ulaşamama, emtia fiyatlarındaki artıştan dolayı emlak fiyatlarındaki artış, buna paralel olarak hane halkının gelirinin artmaması gibi unsurlar neredeyse sektörü durma noktasına getirdi. Tüm bu gelişmelerle birlikte deprem gerçeği ile yeniden karşı karşıyayız. İnşaat sektörünü diğer sektörlerden ayrı bir kefeye koyup, bir ivme kazandırmamız gerekiyordu. Ekonomilerin çok kısa vade düzelmesini beklemek gerçekçi olmaz. 2024’ün üçüncü çeyreğinde işlerin biraz daha rayına gireceğine dair bir beklentimiz var. Ancak inşaat sektöründe durum biraz farklı. Bizim 6.7 milyon riskli yapımız var ve bunun 1.5 milyonu çok riskli yapı. Olası depremleri de göz önüne alırsak ekonominin düzelip düzelmemesine bakmaksızın kentsel dönüşümde bir seferberlik ilan etmemiz gerekiyor.
Harita ve Kadastro Mühendisleri Odası Bşk. Başar Bulut
Asrın felaketi olarak tanımlanan, doğru bildiğimiz birçok şeyin yanlış olduğunu gördüğümüz afetler yaşadık. Bu olaydan sektör paydaşlarımızın, kamunun ve özel sektörün iyi dersler çıkarmaları gerektiğini düşünüyorum. Özellikle proje hazırlama süreçlerindeki emeklerin önemsenmesini, olası afetlerin artık yıkımlara neden olmaması için bilimin ışığında hareket etmemiz gerektiğini belirtmek istiyorum. Bursamızda da ülke genelinde olduğu gibi inşaat sektöründe ciddi sıkıntılarımız var. Bursamızın ne tarafa doğru büyüyeceği konusu belirlenemedi ve bu nedenle de arsa konusunda ciddi bir arz-talep sıkışmışlığı var. Bence bu şekilde hem rakamsal anlamda hem de fiyat bazında bir enflasyon varken bu gerçeğin her ortamda dile getirilmesi gerektiğini düşünüyorum. Bursa’nın ne tarafa doğru ve ne kadar büyümesi gerektiğine bence bir kafa yormamız gerekiyor.
Şehir Plancıları Odası Bşk. Murat İlkme
Pandeminin ardından biz aslında 2023’ün bir ferahlama yılı olmasını bekliyorduk ancak yaşanan depremler tüm ülkenin gündemini değiştirdi. Depremin ilk şokunun arından ülke genelinde ilan edilen seferberlikte hep birlikte öncü çalışmalar yaptığımıza inanıyorum. Kentimiz açısından bakıldığında ise belediyeler tarafından kentsel dönüşüm çalışmalarına ağırlık verildi diyebiliriz. Ancak bu çalışmalar genelde proje bazlı yürütüldü. Beklediğimiz bütüncül çalışmalar maalesef hayata geçirilemedi. Kentimizin kronik hale gelen sorunlarının kısa sürede çözümü mümkün değil ama bütüncül yaklaşımlarla çözüme ulaşmak gerekiyor. 2024’ün ilk bölümünün malum yerel seçimler ve akademik odalardaki seçimlerden dolayı heyecanlı olacağını düşünüyorum. Bu yönden bakarsak kentte birçok yöneticinin yenilendiği, heyecanla işe başlamak için uğraştığı aylar yaşanacak. Biz 2024 yılında kentimizi 5 yıllık süreçte yönetecek yöneticileri seçeceğiz. Burada bize düşen kent yöneticilerine kentin sorunlarını ve sektörel çözüm önerilerimizi hızlı bir şekilde sunmak olacaktır.
DEMSİAD Yön. Krl Bşk. Alptekin Şahintürk
2023, sektörel bazda Türkiye’de ve dünya genelinde problemlerin yaşandığı bir yıl oldu. Özellikle 11 ilimizde yaşanan ve 15 milyon insanımızı direk olarak etkileyen depremler ve uzun soluklu seçim süreci ile birlikte sektörümüz bir türlü stabil bir hale gelemedi. 2023 bu anlamda bence mevcutların korunabilmesi amaçlanan bir yıl haline geldi. 2023 yılında DEMSİAD olarak çok yoğun çalışmalar yaptık. 2024 ile ilgili de en önemli hedeflerimizden biri proje üretiminde dilimizi ortaklaştırmak için BIM’in üzerine gideceğiz. En önemli konularımızdan biri vasıflı eleman yetiştirmek. Bu konuda meslek yüksek okullarımız ve üniversitelerimizle çalışmalar olacak. İnsan yetiştirmek için projeler üreteceğiz.
BURTİMDER Yön. Krl. Bşk. Murat Çakmaker
2023, Cumhuriyetimizin 100. yılı ile birlikte aslına bakarsanız değişim ve dönüşümle birlikte ele aldığımız bir yıldı. Yıla 6 Şubat ve sonrasındaki depremlerle birlikte kötü başladık, arkasından bir seçim süreci yaşadık. Yılın ikinci altı ayında da dünya ile birlikte sıkılaşma yaşanan bir para politikası ve yeni ekonomi modelinin oluşturduğu bir döneme başladık. Biz bu süreçte sektör paydaşlarımızla birlikte mevcudu koruma ve sektörü hareketlendirmek için bir takım çalışmalar yaptık. Sektörümüzde çok büyük bir daralma yaşanmadı. Üretim ve ihracat anlamında iyi bir yıl geçirdik ama iç pazardaki daralma ve psikolojik yorgunluklar hepimizi üzdü. Önümüzdeki yeni ekonomi modeli değişimi, dönüşümü merkeze alıyor. Önümüzdeki sürece de ben hızlı bir şekilde adapte olacağımıza inanıyorum.
BUMİAD Yön. Krl. Bşk. Mustafa Gümüş
2023, hepimiz için beklenenden kötü geçti. Yapı sektörü bunların başında geliyor. Birçok alan gibi temelde sanayi ve iş hayatını sürükleyici bir lokomotif sektör. Burada yaşanan krizler diğer sektörleri de çok hızlı bir şekilde etkiliyor. Çok büyük bir afet yaşadık. Aslında bu durum mühendislik ve mimarlığın ne kadar gerekli olduğunu bir kez daha hepimizin yüzüne çarptı. Bu açıdan baktığımızda devlet tarafından mimarlık ve mühendisliğin göz ardı edilmesi, yetkilerinin kısıtlanmaya çalışılmasının bedelinin ne kadar büyük olacağını bize bir kez daha gösterdi. Dolayısıyla üzerimize çok iş düşüyor. Bunun yanında ekonominin genel gidişi sektörümüzü de derinden yaraladı. Bursa özelinde ise şehrimiz çok fazla göç alıyor. Dolayısıyla yapı stoğunun iyileştirilmesinin yanında yeni yapı alanlarının açılması şart. Bunu da planlı, programlı bir şekilde yapmamız gerekiyor. Biz bu anlamda üzerimize düşen görevleri yerine getirmeye çalışıyoruz.
BURSED Yön. Krl. Bşk. Erkan Öncel
2023, bir önceki yılların yükü ile birlikte geldi aslında. Dünya genelinde ve ülkemizde yaşanan olumsuzluklar açıkçası insanlarımızı çok mutsuz etti. Türkiye ekonomisi açısından baktığımızda 2023 karnesi faiz sebep enflasyon sonuçtan keskin bir dönüş yaparak faiz politikasının değişmesini gördü. Faizlerin bu denli artması konuta ulaşımı zorlaştırdı. Bunun devlet politikası ile bir şekilde revize edilmesi gerekiyor. Sektör olarak yaşadığımız en büyük sıkıntılardan bir tanesi de ev sahibi, kiracı, alan, satan arasındaki enflasyon ortamındaki dengesizlik. Bu durum belki de mahkeme salonlarındaki yüzlerce, binlerce dosyalarla kendini açığa vuruyor. Devlet bu konuda bir hamle yaptı. Arabuluculuk sistemini bu konuya da yansıttı. Biz bu konuları ve çözüm önerilerini gündeme getirmeye çalışan bir STK’yız. Bursamızda bizden farklı, önemli STK’lar da var ancak sayımız bence yetersiz. Bu konularda daha fazla insanın kafa yorması gerektiğini düşünüyorum.
İnşaat Mühendisleri Odası Bşk. Yrd. Bedirhan Karagöz
2023, depremlerle birlikte ülkemiz ve meslektaşlarımız için zor bir yıl oldu. Birçok meslektaşımız hasar tespitinde çalıştı. Bu fiziksel ve mental olarak çok zorlu bir süreçti. Acı bir vesile ile mesleğimizin önemi tekrar hatırlanmış oldu. Buradan çıkardığımız en büyük derslerden biri de afet sonrasında gösterdiğimiz birlik ve beraberliği aslında afet öncesinde de göstermemiz gerektiği. Risk yönetimi kavramını toplu olarak anlayıp, afet sonrası gösterdiğimiz eforu çok daha düşüğünü göstererek afetlere dirençli kentler oluşturmamız gerekiyor. Bir de sektörün mühendislik faaliyetlerine maliyet arttıran unsurlar olarak bakmaması gerekiyor. 2024 yılında hedefimiz yetkin mühendislik olacak. Sağlıklı yapılar için doğru proje, doğru imalat ve doğru denetim olmazsa olmazlar. Bu da ancak yetkin mühendislerle olabiliyor. Bunun da en güzel yolu doğru eğitimden geçiyor.
Yapı Denetim Kuruluşları Birliği Yön. Krl. Bşk. Yrd. Serdal Aktaş
Şubat ayında yaşanan felaketlerin ardından biz arkadaşlarımızı İnşaat Mühendisleri Odası vasıtasıyla özellikle yönlendirmeye çalıştık. Bu afetler bizde çok ağır yaralar açtı ama bundan ders çıkarmayı da öğrendik. Sektörün bir paydaşı olarak 2023 yılında işimizi daha iyi yapmaya çalışıp, sektörde ve işleyişimizde gördüğümüz sıkıntıları da iyileştirmeye çalıştık. 2024 yılına da bu iyileştirmeler ve daha iyisini yapabilme çabalarımızla gireceğiz.2023’te paydaşlarımızla çok fazla bir araya gelebilmişiz. Bu bizim için sevindirici. Depremle, kentsel dönüşümle alakalı bir çok çalıştaya katılmışız. Temennim, bu çalıştaylardan olumlu sonuçlar çıkması ve hayata geçirilmesidir.