İnşaat Mühendisleri Odası (İMO) Bursa Şube Başkanı Mehmet Albayrak, Koronavirüs nedeniyle inşaatlarda işçi sağlığı ve güvenliği konusunda riskler bulunduğunu belirtirken, sektörün de ekonomik anlamda zor günlerden geçtiğini söyledi. Albayrak, şantiyelere özel bir denetim ve karantina sistemi uygulanması gerektiğini bildirerek, inşaat sektörünün salgın yayılımı açısından riski önemli ölçüde arttırdığına dikkat çekti. Sektördeki ekonomik durumun iç açıcı olmadığının da altını çizen Albayrak, çözüm önerilerini açıkladı.
İMO Bursa Şube Başkanı Mehmet Albayrak, internetten görüntülü görüşme uygulaması aracılığıyla basın toplantısı düzenleyerek, Koronavirüs’ten etkilenen inşaat sektörü ile ilgili değerlendirmelerde ve çözüm önerilerinde bulundu. Pandemi sebebiyle hayatın durma noktasına geldiğini kaydeden Albayrak, insanlığın bir sınav verdiğini söyledi. “Önümüzdeki yıllarda benzer salgınlarla yaşamayı öğrenmemiz gerekecektir’ diyen Albayrak, sağlık çalışanlarını inanılmaz gayretlerinden dolayı kutladı.
Bursa’da da vaka sayılarının hızla artması nedeniyle çalışma hayatında alınan önlemlerin sıkılaştırılması gerektiğini vurgulayan Başkan Albayrak, şantiyelerinde bu anlamda değerlendirilmesi gerektiğini ifade etti. Devam etmekte olan şantiyelere malzeme tedarikinin sürdüğüne dikkat çeken Albayrak, ‘’Sektörde çalışanlarımızın hemen hemen hepsi zaman geçtikçe ‘Nasıl olsa bir şey olmuyor’ diye sosyal mesafe ve maske dahil hiçbir izolasyona dikkat etmemeye başlıyor. Özellikle havalar da ısındıkça bunu korumak daha da zor. İnşaat sahalarının doğası gereğince, mesafe koymak kolay olmuyor. İnşaat alanlarında özellikle salgın ve izolasyon konusunda iş sağlığı ve güvenliği kapsamında yapılan bilgilendirmeler yeteri kadar bilinmiyor ve uygulanamıyor. Hal böyle olunca inşaat sektörü salgın yayılımı açısından riski önemli ölçüde arttırmaktadır. Bu nedenle sektörümüzde ciddi önlemler alınması önem arz etmektedir” diye konuştu.
BAŞKAN ALBAYRAK, ŞANTİYELERDE ALINMASI GEREKEN ÖNLEMLERİ SIRALADI
Başkan Albayrak, alınması gereken önlemler ilgili şunları sıraladı:
1. Bütün şantiyeler karantina alanı şeklinde gözlem altında tutulmalı; çalışanların ihtiyaçları tek bir şirket çalışanı tarafından toplu olarak giderilmeli; giriş çıkışları denetlenmelidir.
2. Her türlü denetim işlemleri yemek molaları gibi işçilerin sahada olmadığı zamanlarda denetçi mühendis, şantiye şefi ve en fazla bir işçibaşı (kalfa) tarafından oluşan heyet halinde yapılmalı; ölçüm gerektiren keşif, hakediş gibi işler mesai saatleri dışında yapılmalıdır.
3. Sosyal izolasyon kurallarını tam ve eksiksiz olarak uygulamak ve uygulatmak gerekiyor. Bunun için şantiye çalışanlarına durumun önemi ve vahameti iyi bir şekilde anlatılmalı ve önlemler uygulatılmalıdır.
4. Şantiyede mutlaka bir hijyen sorumlusu belirlenmeli; hijyen şartlarına uygun çalışma ortamı hazırlanmalı, tedbirlerin yeterli ve uygun şekilde alınıp alınmadığının denetimi gerek OSGB (Ortak Sağlık Güvenlik Kuruluşları), gerek yapı denetimler ve gerekse Bakanlık eliyle yapılmalıdır.
5. Yaşları büyük ya da kalıtsal hastalıkları olanlar (iş yeri hekimlerince denetlenebilir) pandemi bitene kadar sektörde çalıştırılmamalıdır. Şantiye çalışanlarının tamamının giriş çıkışlarda ateş ölçümlerinin yapılması gereklidir.
6. Şantiye soyunma alanları ve yemekhaneleri gözlemlenebilir, bu alanlar birbirinden izole olacak şekilde düzenlenmelidir. Ayrıca yemek ve çay molalarının ekip olarak değil kişi veya 2 kişi (sosyal mesafeye uyularak) olarak yapılması sağlanmalıdır.
7. Dönüşümlü çalışma sistemine geçilmeli; kalabalık çalışma yönteminden mümkün olabildiğince kaçınılmalıdır. Kalabalık şantiyelerde sosyal mekanlarda zaman geçirilmesi mümkün olduğunca önlenmeli, bu alanlarının kullanımı ve hijyenine çok dikkat edilmelidir.
8. Önümüzdeki Ramazan ayında şantiyeler kapatılmalı ya da yarı zamanlı hale getirilmelidir.
9. Maske takılması zorunlu olarak uygulanıyor ama satışların yasaklanmasıyla özellikle çalışan işçi sayısının fazla olduğu şantiyelerde maske bulmak zorlaşıyor. Şirketler işçilerine maske temin edemez hale gelmiştir. Acil olarak bu sorun çözülmelidir.
“EKONOMİK AÇIDAN DA DURUM İÇ AÇICI DEĞİL”
Ekonomik açıdan da durumun maalesef hiç de iç açıcı olmadığını aktaran İMO Bursa Şube Başkanı Albayrak, Türkiye’nin lokomotif sektörlerinden birisi olan ve istihdamın önemli bir bölümünü sağlayan inşaat sektörünün 2018-2019 yıllarında da sıkıntılı bir süreçten geçtiğine dikkat çekti. İnşaat mühendislerinin de işsizlik nedeniyle sıkıntılı süreçten geçtiğini dile getiren Albayrak, inşaat sektörünün büyük bir kısmı mücbir sebep kapsamına alınmasına rağmen artık inşaat sektörünün ayrılmaz bir parçası olan Yapı Denetim Sisteminin ve bu alanda hizmet veren şirketlerin mücbir sebep kapsamının dışında tutulması anlaşılabilir olmadığını kaydetti.
“DEVLET DESTEĞİ SEKTÖRÜ AYAKTA TUTABİLECEK SEVİYEDE DEĞİL”
Başkan Albayrak, sıkıntılı süreçte dahi paydaşların hemen hepsi keyifsiz ve randımansız da olsa çalışmakta ve ülke ekonomisine katkı sunmakta, içlerinde güçlü olanlar kadar küçük çaplı işletmeler de ayakta durma çabasında bulunmakta diyerek şunları söyledi:
“Kamuda da ihaleli işlerin çoğu durdurulmayıp yüklenicinin çalışmasını sağlayacak şekilde imkanlar dahilinde gerekli tedbirler aldırılarak devam ettirilmeye çalışılıyor. Bu şartlar altında Ülkemizdeki bütün şantiyelerin şalterleri kapatıp evde kalmaları gerekiyor ama maalesef hiçbirinin bunu yapacak ekonomik gücü yok. Devlet desteği de kesinlikle sektörü ayakta tutabilecek seviyede değil.”
“SEKTÖRÜMÜZ 2018 YILINDAN BU YANA DÜŞÜŞTE”
Sektörümüzün yarınlara en az hasarla ulaşabilmesi için talepleri bulunduğunu altını çizen Albayrak, talepleri şöyle sıraladı:
1. Kredi Garanti Fonu devreye sokulmuş ancak öyle görünüyor ki Bursa’ya henüz ulaşamamıştır. Bu anlamda düşük faizli finansman desteğine sektörün acil ihtiyacı vardır.
2. Meslektaşlarımız 2018 yılından buyana düşüşte olan sektörde inanılmaz sıkıntı içerisindeler. 2019 yılında yaklaşık 500 olan işsiz meslektaşlarımıza şu an itibariyle inanılmaz katılım var. Kamuda çalışanlarımız dışında neredeyse bütün inşaat mühendisleri iş sıkıntısı çekmektedirler.
3. Sektörümüzde çalışan işçilerimiz yevmiyeleri kesilmesin diye hastalığını dahi gizleyebiliyor. Gündelik yani yevmiye usulü çalışanların sosyal güvencesi bile olamıyor zaman zaman. Ülkemizin kanayan yarası olan bu duruma pandemiden sonra da uygulanabilecek kalıcı bir düzenleme gerekli. Dolayısıyla bu tür çalışanların da problemleri çözüm bekliyor.
4. Satışlar durma noktasındadır. Konut Kredisi oranı 0.90 olması iyi bir adım. Ancak yeterli gelmeyecektir. KDV oranları en az iki yıl makul seviyelere çekilmelidir. Bunun yanında tapu alım-satım harç oranları da düşürülmesi gereklidir.
5. Bütün dünyada; dolayısıyla ülkemizde salgın ekonomik olarak büyük tahribata yol açıyor. Bu nedenle vergilerin ötelenmesi bir geçiştir. Ancak ötelenen vergileri altı ay sonra sektör bileşenleri ödemekte zorluk çekeceklerdir. Mutlak surette yeni vergi düzenlemesine ihtiyaç vardır.
6. 2019 yılında inşaat sektörünün GSMH içerisindeki payı yüzde 9 oranında azalmıştır. Şayet gerekli önlemler alınmazsa bu düşüş 2020’ de daha da artacaktır. Bu durum da işsizliğe direk olarak etkiyecektir.