Belirsizliklerle dolu 2024 yılını geride bırakan Bursa inşaat sektörü, genel ekonomik ve inşaat sektöründeki yaşanan zorluklara rağmen 2025 yılına umutlu bakıyor.
Şeref Demir / İMSİAD YKB - Akyükselen İnşaat YKB
2024 yılı, inşaat sektörü açısından oldukça zorlu bir dönem oldu. Özellikle yılın ilk üç çeyreğinde yaşanan durgunluk, sektördeki pek çok firmayı finansal açıdan zorladı. Satışların durma noktasına geldiği bu süreçte hem maliyet artışları hem de bununla parelel olarak vatandaşların hane gelirlerinin yeterince artmaması sektörü olumsuz etkiledi.
birlikte, 2024’ün dördüncü çeyreğinde, barınma ve konut taleplerinin ötelenmesi ve mevduattaki paranın gayrimenkul sektörüne yönelmesi nedeniyle sınırlı bir hareketlilik yaşandı. Ancak, bu artış istenilen seviyede gerçekleşmedi. Sektörün genel durumunu incelediğimizde, riskli yapı stokunun büyüklüğü ve Türkiye genelindeki acil barınma ihtiyacı, sektörün gelecekte canlanma potansiyeline işaret etmektedir. Firma olarak bu süreçte maliyet yönetimine ve müşteri odaklı yaklaşımlara önem vererek zor koşullara rağmen projelerimizi sürdürebildik. Ancak, bu süreç tüm sektör için olduğu gibi bizim için de öğrenme ve dayanıklılık geliştirme yılı oldu.
2025 yılına, ötelenen konut talebinin etkisiyle daha umutlu bir başlangıç yapmayı hedefliyoruz. Bu talep artışı, riskli yapıların dönüşümünün hızlanması ve konut ihtiyacının karşılanması yönünde sektöre ivme kazandırabilir. Ancak bu canlanmanın sürdürülebilir olması, halkın gelir düzeyinin artırılmasına ve uygun finansman modellerine bağlıdır.
Firma olarak 2025 hedeflerimiz kaliteden ödün vermeden düşük maliyetli ve erişilebilir konut projeleri geliştirmek, kentsel dönüşüm projelerine destek verme, teknolojik yenilikleri projelerimize entegre ederek kalite ve verimliliği artırmak, çevre dostu ve enerji tasarruflu yapıların geliştirilmesi için çalışmalar yapmak şeklindedir. Bu hedefler doğrultusunda sektördeki diğer paydaşlarla iş birliğini artırmayı ve çözüm odaklı stratejiler geliştirmeyi hedefliyoruz.
2025 yılında sektörün toparlanabilmesi ve daha güçlü bir büyüme yakalayabilmesi için devletin alacağı ekonomik önlemler ve teşvikler kritik önemdedir. Özellikle konut kredisi faiz oranlarının düşürülmesi ve erişilebilir finansman modellerinin geliştirilmesi, vatandaşların konut alımını kolaylaştıracak cazip kredi imkanları sağlanması sektöre olumlu yansıyacaktır. Cazip arsa temini ve maliyet düşürmeye yönelik destekler, uygun fiyatlı arsa temini, özellikle yeni projelerin önünü açmak için hayati önem taşımaktadır. Riskli yapı stokunun hızla dönüştürülebilmesi için kentsel dönüşüm teşviklerinin artırılması gereklidir. İnşaat maliyetlerini düşüren, ekonomik istikrarı sağlayan politikalar sektörü rahatlatacaktır.
Sonuç olarak, 2025 yılının hem sektörümüz hem de ülkemiz için bir toparlanma yılı olmasını umuyoruz. Devletin doğru teşvik politikaları ve sektör paydaşlarının ortak çalışmaları ile inşaat sektörünün ekonomiye olan katkısının yeniden artacağına inanıyoruz. Biz de firma olarak bu süreçte üzerimize düşeni yapmaya hazırız.
Sertaç Karaalp / Alpiş Grup YKB
2024 yüksek faiz ve enflasyondan dolayı piyasaların çok keyifli olmadığı bir yıl oldu. 2023’te başlayan yüksek kur ve yüksek faiz süreci bizleri epey bir etkiledi. İnsanlar mevcudu koruma hesabı yaparken tüketicide de geri çekilme duygusu yaşandı. Haliyle bu tüm sektörleri etkiledi. İnşaat sektöründe de kredi faiz oranlarının çok yüksek olması nedeniyle gerçek ihtiyaç sahipleri konuta ulaşmada sıkıntı yaşadı.
Bizim açımızdan baktığımız zaman Alpiş İnşaat olarak ekonomik daralmadan dolayı 2023’ün son çeyreğinde önemli bir karar aldık. 30 yıldır bu sektörde oluşumuzun verdiği sorumluluk bilinciyle fedakârlık yapmak gerektiğini düşündük. Hazırladığımız kampanyalarla, 1,29 gibi çok cazip bir faiz oranlarıyla müşterimize ödeme alternatifleri sunduk. Yaptığımız kampanyalar çok başarılı oldu. İnsanların yoğun ilgi gösterdi. Hatta bizden sonra pek çok meslektaşımız bu yönteme döndü. Bu bizim ve sektörümüz açısından 2024’ü kısmen iyi kapatmamıza sebep oldu.
Mali politikalarla birlikte yapısal reformlara da biraz daha önem verilmesiyle özellikle de 2025’in ikinci çeyreğinden, yani altıncı aydan itibaren taşların yerine oturacağını tahmin ediyorum. Asıl rahatlamayı da 2026’nın başında hissedeceğiz. Tabi burada vatandaşa da büyük bir görev düşüyor. Elinde maddi gücü olanların ekonomiye katkı sunması lazım.
Biz krizde de durmadık, her zaman üretmeye çalıştık. 2025 planlarımız da hazır, ivmeti biraz daha artırmaya çalışacağız. Çok özel 2 tane proje planlıyoruz. Bir de şu an yapımı devam eden Laden House projesinin teslimi var.
Bankalar konut kredi faizlerinde 2024’ün ikinci yarısından sonra üçün altına indi. Ben 2025’in başında Merkez Bankası’nın faiz indirimine başlamasıyla birlikte oranların özellikle altıncı aydan sonra ikinin altına ineceğini düşünüyorum. Ama gerçekçi olalım kimse, geçmiş zamanlar gibi 1,20’leri 0,99’ları beklemesin.
Muhammet Adiloğlu / Adiloğlu Grup YKB
2024 yılı İnşaat sektörümüz açısından durağan geçti diyebiliriz. Alışverişin olmaması, nakit akışının dip seviyede seyretmesi bir önceki yıla göre maliyet artışını kısmen frenledi. Sadece maliyet artışının düşmesi sektörün canlanması için yeterli olmadı. Konut kredi oranlarının yüksek olmasının da durgunluk oluşturduğunu söyleyebiliriz.
2024 yılında Adiloğlu Grup olarak İnşaat faaliyetinde devam eden projelerden MILLPARK, MILLCADDE ve 152EVLER projesini tamamladık. Anadolu Rise projemizin kaba inşaatında ise son aşamaya yaklaştık. Sismik izolatörler kullanarak gerçekleştireceğimiz Kentsel Dönüşüm projesine de yılsonu itibariyle başlıyoruz. Gençlik merkezi, İnegöl Okul ve Yurt, Elmasbahçeler Konut, Demirtaşpaşa ve Tayakadın Otel projelerinde çalışmalar tüm hızıyla devam ediyor. Tüm bunların yanında önümüzdeki yıl yapacağımız projelerin mimari çalışmalarını tamamladık.
2025 yılının, içinde bulunduğumuz yıla göre daha hareketli geçeceği kanaatindeyim. Konut kredi oranlarında düşme beklentisi karşılık bulursa, beklediğimizden çok daha hareketli bir piyasa bizleri bekliyor diyebiliriz.
2025 yılında Adiloğlu Grup olarak devam eden projelerimizi en kısa zamanda tamamlayıp, bir çok bölgede gerek Kentsel Dönüşüm gerekse Ticaret, Konut ve Karma tip, yep yeni projeler inşa etmeyi plânlıyoruz. Daha iyiyi daha konforlusunu yapmak için sürekli yenilikleri takip ediyoruz. Enerji performansı çok iyi ve depreme karşı en dirençli binaları inşa etmek gibi bir hedefimiz var.
Ekonomi yönetimi düşük oranlı kredi kampanyalarından ziyade, evi olmayan vatandaşlara, ihtiyaç durumuna göre rakamı belirlenen kredi tanımlaması yapılması gerekiyor. Bu kredi desteğini yanına alan vatandaş istediği banka üzerinden bu işlemi yapıp dilediği firmadan dairesini alabilmeli. Böyle bir tanımlama bu sektörde devrim oluşturur. Tüm tartışmalar rafa kalkar.
Nurcan Özdemir / EPSA YKB
2024 yılı, inşaat ve yapı kimyasalları sektörlerinin büyüme ivmesini sürdürdüğü, ancak maliyet ve tedarik zorlukları gibi sorunlarla mücadele ettiği bir dönem oldu. İnşaat ve yapı kimyasalları sektörleri, 2024 yılı boyunca Türkiye'nin ekonomik ve altyapısal dönüşüm sürecinde önemli rol oynamış ve dikkat çekici bir büyüme sergilemiştir. Deprem bölgesinde yapılan yeniden imar çalışmaları, kentsel dönüşüm projelerindeki ivme ve sürdürülebilir malzemelere olan talebin artması, sektörü 2024’te farklı açılardan şekillendiren başlıca faktörler arasında yer aldı. Türkiye’deki kentsel dönüşüm çalışmaları, eski ve riskli yapıların yerine daha modern ve dayanıklı yapıların yapılmasını teşvik ederken, sektördeki hareketliliği de önemli ölçüde arttırdı. Yeşil binalar, enerji verimliliği ve karbon ayak izini azaltmaya yönelik inşaat projeleri, inşaat dünyasının öncelikleri arasındaydı. Bunun yanında, dijitalleşme ve yapay zeka tabanlı proje yönetim sistemleri, inşaat süreçlerini hızlandırıp maliyetleri düşürmede yaygın şekilde kullanıldı. Ancak malzeme fiyatlarındaki dalgalanmalar ve iş gücü eksiklikleri, sektörün başlıca zorlukları olmaya devam etti.
Firmamız özelinde değerlendirirsek, yoğun bir yıl olduğunu açıkça ifade edebiliriz. 2024 yılı içerisinde, sürdürülebilirlik ve çevre dostu ve inovatif malzemeler, inşaat ve yapı kimyasalları sektörlerinde giderek daha fazla öncelik kazandı. Bizler de bu konuda hızlı aksiyon alarak, 2023 yılında planladığımız Bursa Teknoloji Organize Sanayi Bölgesindeki Fabrika yatırımımızı tamamlayarak bu taleplere cevap verebilecek sonuçlara ulaştık. Makine parkurumuzu genişleterek ilave makinalar satın alık. Bununla birlikte 2025 yılı başında EPP ve EPS enjeksiyon ürünlerimizi, Bursa lokasyonundan da verebileceğiz. Yine bu yıl içerisinde Teknik yapı kimyasalları markamız olan Quadroflex’i de sektöre kazandırdık. Başta su yalıtımı olmak üzere Epoksi zemin sistemleri, Teknik harçları, Avrupa kalitesinde ürünleri sektöre sunmaya başladık.
2025 yılı, Türkiye’de inşaat ve yapı kimyasalları sektörleri için büyük beklentilerle geliyor diyebiliriz. 2024’teki sektörel büyüme ivmesinin ardından, kentsel dönüşüm projeleri, deprem bölgesindeki yeniden yapılanma çalışmaları ve sürdürülebilirlik odaklı adımlar sayesinde sektörlerin bu yıl daha da ivme kazanması bekliyoruz. Ancak bu büyüme, her ne kadar olumlu görünse de inşaat sektörünün bazı yapısal sorunları devam ediyor. Artışta olan finansman maliyetleri, nakit akışı sorunları ve tedarik zincirinde yaşanan aksaklıklar, sektördeki büyümeyi sınırlandıran etkenlerdir. Özellikle küçük ve orta ölçekli firmaların bu zorluklarla başa çıkmak için güçlü finansal desteğe ihtiyaç duyduğu gerçeği ile yüz yüzeyiz.
İnşaat sektöründeki büyüme beklentisi, yapı kimyasallarına da olumlu yansıyacağını söyleyebiliriz. 2025 yılında ise inşaat projelerinin artışıyla birlikte yapı kimyasallarına olan talebin daha da artmasını bekliyoruz. Yenilikçi ve dayanıklı yapı kimyasalları üretimi, sektörün rekabet gücünü artırırken, özellikle deprem bölgesi ve kentsel dönüşüm projeleri için güvenli, uzun ömürlü malzemelere yönelik talebi karşılamak adına büyük bir fırsat oluşturuyor.
Genel olarak, 2025 yılı büyümenin, güvenli yapılaşmanın ve sürdürülebilirliğin ön planda olacağı bir yıl olacaktır. Kalite standartlarını artırarak ve sürdürülebilir çözümler üreterek sadece yerel pazarda değil, uluslararası alanda da rekabet avantajını koruması bekleniyor. Türkiye’nin büyük altyapı projeleri ve inşaat alanındaki yenilikçi çözümleri ile 2025, bu sektörlerin geleceğine yön verecek önemli bir yıl olacak.
Özel sektör olarak üzerimize düşeni yapmaya devam edeceğiz, bizler sanayide yapısal dönüşüm, Ar-Ge ve yenilik ekosistemi, yeşil ve dijital dönüşüm, beşeri sermayenin güçlendirilmesi gibi alanlarda reformları hızlandırarak rekabet gücümüzü artırmak için çalışmalıyız. Tüm bunlarla beraber ülkemiz için yapılması gereken en önemli icraat İhracatımızı arttırmak ve kriz ortamlarını fırsata çevirerek uluslararası pazarlarda etkin söz sahibi olmaktır. Çalışarak üreterek hep birlikte ülkemiz için kazanmak zorundayız.
İbrahim Cem Oflaz / Oflaz Grup YKB
2024 yılı Maden ve Enerji firmalarımız açısından 2023 ü aratmayacak yoğunlukta geçti. İnşaat Firmalarımız gurup şirketlerimiz açısından durağan seyretti. İnşaat sektörü olarak çok kötü bir yıl oldu özellikle Taahhüt sektörü menfi etkilendi. Daha iyi bir sene olmasını umut ediyoruz faizlerin düşmesi emlak sektörünü hareketlendirecektir. Öncelikle faiz oranlarını düşürüp inşaat ve sanayide yatırımın önü açılmalı, Sanayi ve ihracatçının önünün açılmasını zincirin tamamlayıcı halklarının bütünlük arz etmesinden mütevelli inşaat sektörünün de talep problemini bir nebze hafifleteceğine inanıyorum,
İnşaat sektöründeki bürokratik engellerin yeniden düzenlenmesi ve Faiz oranlarının makul seviyelere çekilmesi bütün sektörlerin önünü açıcı bir enstrüman olarak karşımıza çıkacağını düşünüyorum.
İnşaat sektörü en vasıfsızından en vasıflıya kadar çalışan bütün kesimleri kapsayan en konvansiyonel ve itici ekonomik gücü barındırmaktadır.
Barbaros Onulay / Bursa Beton Genel Müdürü
İnşaat sektöründeki dalgalanmalar ve ekonomik zorluklar, hazır beton talebini dönemsel olarak etkiledi. Ancak büyük altyapı projeleri, kentsel dönüşüm sektöre biraz hareketlilik kazandırdığını söyleyebiliriz. Türkiye Hazır Beton Birliği Hazır Beton Endeksi Ekim ayı verilerine göre tüm endekslerde bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla düşüş yaşanmıştır. Bu azalış özellikle Faaliyet ve Güven Endekslerinde belirgin olurken, Beklenti Endeksi’nde daha sınırlı bir gerileme gözlemlenmiştir. Ekim ayında konut satışları, son iki yılın en yüksek seviyesine ulaşırken, satışların üçte ikisi ikinci el konutlardan oluştu ve ipotekli satışlarda artış gözlendi ancak krediyle satışların toplam içindeki payı düşük kaldı. Konut fiyatları yıllık %27,4 artış göstermesine rağmen reel olarak %14,7 geriledi.
2025 yılında inşaat sektörünün durumu, ekonomik göstergelere, kamu politikalarına ve küresel piyasalardaki gelişmelere bağlı olarak şekillenecektir. 2025 yılında beklenen faiz indirimleri, hem bireysel konut kredilerine olan talebi artırabilir hem de büyük ölçekli altyapı ve kentsel dönüşüm projelerinin finansmanını kolaylaştırabilir. Kentsel dönüşüm projeleri, 2025'te de sektörün en önemli itici gücü olmaya devam edecektir. Hükümetin deprem riski altındaki binaların yenilenmesine yönelik hedefleri doğrultusunda, bu alandaki yatırımların artması bekleniyor. Ayrıca, altyapı projeleri, özellikle enerji ve ulaşım sektörlerinde yeni projelerin devreye alınmasıyla inşaat sektörüne hareketlilik kazandırabilir. Küresel piyasalardaki dalgalanmalar nedeniyle inşaat malzemelerinin fiyatlarında artış yaşanabilir.
Hükümete sunulan bütçe teklifinde inşaat sektöründe kamu gelirlerini artırma ve tasarruflarla bütçe açığını azaltma hedefleri doğrultusunda, deprem bölgesi yatırımları ve kentsel dönüşüm projelerine öncelik verilmiştir. Kamu sabit sermaye yatırım harcamalarının 1,1 trilyon TL olarak planlandığı belirtilirken, sulama projeleri, lojistik maliyetlerini azaltacak hatlar ve organize sanayi bölgeleri ile küçük sanayi sitelerinin tamamlanması gibi yatırımlar öne çıkmıştır. Yerel yönetimlere bütçeden 1,34 trilyon TL kaynak aktarılacak olması, altyapı yatırımlarının hızlanmasını ve bölgesel kalkınmayı destekleyecektir. Hükümetin yeni projeler yerine devam eden yatırımlara odaklanacağı bir yılda, inşaat sektörü bu büyük kamu harcamaları ve altyapı desteklerinden faydalanabileceğini söyleyebiliriz.
Zerrin Özgüle / Zerrin Özgüle İnşaat YKB
2024 yılı elektronik ve otomasyon şirketimiz için kârlılıklar çok düşük kalsa bile yoğun bir dönem olarak kapattık. Bu yoğun dönemin en büyük sebebi de partnerlerimizin yurt dışı ağırlıklı çalışmalarıydı. Ancak kur artışının, enflasyonun çok altında kalması sebebiyle daha çok iş yapsak da bir önceki seneye göre daha az gelir elde ettik çünkü çalışanlarımıza enflasyon boyutunda yaptığımız zamlar Euro bazında kazançlarımızdaki gerileme bunun sonucu oldu.
İnşaat şirketimizde ise son derece kötü bir dönemde iyi ve kaliteli bir iş yapmanın zorluklarını yaşadığımız fiyat kalite oranlarını tutturamadığımız bir yıl oldu bu dönem yaptığımız satışlardan memnuniyet duymasak da ihtiyaçlarımız karşılayacak kadar satış yapmayı göze aldık.
2025 yılında yatırımların yavaş yavaş başlayacağını düşünüyor elektronik ve otomasyon sektöründe 2024’e göre daha iyi bir yıl olacağını tahmin ediyorum. İnşaat sektöründe ise haziran itibarıyla güzel dönem başlayacağı ve karlı satışların olabileceğini düşünüyorum. Tabii ki bu hükümet politikaları ile direk ilintili faizlerin düşürülmesi, kredilerin kolay ulaşılır ve uzun vadede yapılandırılması inşaat sektörünü tekrar canlandıracaktır.
Yusuf Şehitoğlu / Şehitoğlu İnşaat YKB
Bu yıl parasal sıkılaşmaya paralel olarak durgun bir sene geçti diyebilirim. Her ne kadar rakamsal bazda artış gözükse de bu artışların en büyük nedeni el değiştiren her işlemin tapu sisteminde satış olarak kayıtlara geçmesi ve deprem bölgesindeki yatırımlardır. Özellikle son aylarda faiz düşme düşüncesiyle ve düşük olan fiyatlar nedeniyle yatırımcı tarafında bir hareket yaşandı. Günün sonunda gayrimenkul her zaman için enflasyona karşı koruyan yatırım araçların başında gelir.
Küresel anlamda tansiyonun yüksek olduğu bir süreç yaşıyoruz. Savaş gündemi piyasaları tedirgin ediyor. Üretim tarafında zor dönem geçiriliyor. Firmalar gelir yaratma tarafında problem yaşıyor. Bu süreç biraz daha ilerleyecek Hane halkı tarafında gelir artışlarının dengelenmesi biraz daha zaman alacak. Dolayısıyla 2025’in de bu denge sürecinde geçeceğini düşünüyorum. Her zaman söylediğim bir husus var. Uluslararası ticaret politikasını ve şehirlerimizi doğru kurguladığımızda Türkiye’nin önü çok açık. Özellikle Kalkınma Yolu projesini çok önemsiyorum. Asya Pasifik ve Hindistan bölgesinden gelen ticaretin Avrupa’ya kara ve demir yolu ayağında önemli konumlanacağız. Orta Asya ile ilerleyen ilişkilerle birlikte ülkemiz bir Hub olarak ilerleyecek. 2025 yılındaki doğru regülasyonlarla buna hazır hale gelmeliyiz
İnşaat sektörü bir sanayi sektörüdür. Bunun artık kabul edilmesi gerekiyor. Taahhüt tarafı ve gayrimenkul geliştirme tarafı ayrıştırılmalı ve buna göre ilerlenmelidir. Diğer taraftan şehircilik organizasyonu ve arazi geliştirme konusu bence 2025’in ana gündemi olmalı. Bu başlık altında kentsel dönüşüm ve imar planlamaları yer almaktadır. Sadece donatı hesabıyla planlama yaparsak cazibe merkezleri yaratamayız. İktisadi modelleme ile konseptleri oluşturulan şehirlerle vizyon ortaya koymalıyız. Bu noktada Bursa özelinde yapılmak için hazırlın yapılan 1/100.000’lik plan için de aynı vizyon ortaya konulmalıdır. İktisadi modellemesi ve vizyon ortaya konulmayan planlamalar işler olmayacaktır.
Macid İLKER / Kıvam Grup YKB
2024 yılı, global gelişmelerden kaynaklanan meseleler nedeniyle genel anlamda zor bir yıl oldu. Küresel olarak yaşanan bu durum haliyle ülkemizde de kendisini hissettirdi. Ekonomiye yön veren önemli sektörlerin başında gelen ve kendisi ile birlikte 200’e yakın alt sektörü etkileyen inşaat sektörünün de gelişmelerden payını aldığı söylenebilir. Biz Kıvam Grup olarak 2024 yılını çok başarılı bir şekilde geride bıraktık. Özellikle ABD’den İngiltere’ye kadar yurtdışında yapmış olduğumuz temaslar çok verimli oldu ve bizlere yeni ufuklar açtı. Geride bıraktığımız yıl Yolçatı’da başlattığımız inşaatımızı tamamladık ve yenisine başladık. Ekonomi ile ilgili alınan ve alınacak kararlar doğrultusunda ve gelişmeler dikkatli takip edildiğinde önümüzdeki yılın verimli geçmesini bekliyoruz. Aynı şekilde Kıvam Grup olarak 2025 yılına da yeni hedeflerle giriyoruz. 2025 yılında da büyümemizi sürdüreceğiz.
Fulya Akfidan / Akfidan Peyzaj YKB
2024 yılı, firmamız için yenilikçi projelerin hayata geçtiği, müşteri memnuniyetinin arttığı ve ekibimizin daha da güçlendiği bir yıl oldu. Peyzaj sektöründe sürdürülebilir çözümlere olan ilginin artması, işlerimize olumlu bir ivme kazandırdı. Ancak ekonomik dalgalanmalar zaman zaman zorluklar yarattı. Malzeme fiyatlarındaki artış, iş gücü sıkıntıları sektörümüzün genelinde yaşanan sıkıntılar ancak biz bitki üretimine ağırlık vererek, stoklarımızı güçlü tutarak ve makine ekipmanlarımızı arttırarak bu zorlukları aşmayı başardık.
2025 yılında mevcutta çözüm ortaklarımızla yol yürümeye devam etmek öncelikli hedefimiz. Yurt dışı projelerimizin uygulama ayağında da yer almak ve daha geniş bir müşteri kitlesine ulaşmaya ve sürdürülebilir tasarım çözümlerine odaklanmaya devam etmeyi hedefliyoruz. Aynı zamanda teknolojiyi daha etkin kullanarak dijitalleşme süreçlerimizi geliştirmek ve müşteri deneyimini iyileştirmek önceliklerimiz arasında. Projelerimizi performansa dayalı üretmek ana hedefimiz.
Sürdürülebilir peyzaj konularında sosyal sorumluluk projelerine katılmak, çevre bilincini arttırmak ve meslektaş adaylarımızla birlikte yapacağımız projelerle sektöre katkı sağlamayı istiyoruz. 2025 yılında peyzaj sektörüne yönelik çevre dostu projeler için teşviklerin artırılmasını, yerel üretim materyallerinin kullanımını destekleyecek vergi indirimlerinin sağlanmasını ve KOBİ’lere yönelik finansman imkanlarının genişletilmesini önemli görüyoruz. Ayrıca, sektörel eğitim ve iş gücü desteği programlarının yaygınlaştırılmasının faydalı olacağına inanıyoruz.
Yeşil yatırımlara teşvik ile Peyzaj projelerine yönelik vergi muafiyeti, düşük faizli kredi imkanları gibi teşvikler, sektörümüzün büyümesine önemli katkı sağlayacaktır. Peyzaj sektörü, sadece estetik değil, aynı zamanda çevresel sürdürülebilirlik açısından da büyük bir öneme sahip. Bu bağlamda, sektör olarak çevre bilincini artıracak projelere odaklanmayı, sürdürülebilir peyzaj projeleri ile şirketlere karbon kredisi sağlamanın önemini anlatmak çok önemli. Sektörümüzün gelişmesi için kamu kurumları, özel sektör ve sivil toplum kuruluşlarının işbirliği yapması büyük önem taşıyor.
Barış Canbay / Canbaylar Pen YKB
2024 yılı firmamız açısından çok bereketli ve çok kazançlı geçti. Zamanlamayı iyi yöneterek aldığımız projeler piyasanın yavaşladığı günlerde bize avantaj sağladı. Refah içerisinde kaygısız ve ticaretin keyif verdiği bir yıl diliyoruz. Firmamız için düşüncelerimiz şöyle, inşaat firmalarının büyüyen projelerine endeksli büyümeye yönelik yer ve makina parklarında piyasanın hareket kazanması için kredi faizlerinin düşmesini temenni ediyoruz. Ayrıca banka kar payı vermeyi azaltırsa belki insanlar, faizden parasını çekip ticarete ve ihtiyaçlarına dönüştürerek ticarete hareket katabilir.
Alptekin Şahintürk / Veds Teknoloji A.Ş. YKB
VEDS Teknoloji A.Ş., enerji verimliliği ve konforu bir araya getiren yenilikçi çözümler sunarak, özellikle merkezi ısıtma sistemleri alanında uzmanlaşmış bir firmadır. 2024 yılı, hem firmamız hem de enerji sektörü için önemli gelişmelere sahne olmuştur.
2024 yılında, ülkemizin mali sıkılaşma politikası ve bunun paralelindeki parsal daralma inşaat sektöründe ciddi finansa ve bunu sonucu satışlarda da dramatik daralmaya sebep oldu. Ancak Türkiye'nin yenilenebilir enerji yatırımlarını hızlandırma hedefleri doğrultusunda, enerji sektöründe önemli adımlar atılmıştır. Cumhurbaşkanlığı 2025 Yıllık Programı'na göre, Türkiye’nin toplam enerji kurulu gücünün yılsonunda 122.289 MW'a ulaşması ve yenilenebilir enerjinin bu güce katkısının %60’lar seviyesine çıkması hedefleri bu alandaki yatırımları sürdürmüştür.
VEDS Teknoloji olarak, bu gelişmelere paralel yeni yatırımlar yaparak bünyemize alanı da uzman yeni Firma ve hedeflerimiz paralelinde yeni ürünler katarak hizmet ve ürün yelpazemizi genişletmiş ve enerji verimliliğini maksimize eden çözümler sunmaya devam etmiş bulunmaktayız. Özellikle merkezi ısıtma sistemleri alanında sunduğumuz yenilikçi çözümlerle sektördeki konumumuzu güçlendirdik.
VEDS Teknoloji olarak, 2025 yılında enerji verimliliği ve konforu bir araya getiren çözümlerimizi daha da geliştirmeyi ve sektördeki lider konumumuzu pekiştirmeyi hedefliyoruz. Ayrıca, Ar-Ge çalışmalarımıza hız vererek, yenilikçi ürünler ve hizmetler sunmayı planlıyoruz.
2025 yılında enerji sektörünün sürdürülebilir büyümesi ve yenilikçi çözümlerin teşvik edilmesi için ekonomi yönetiminin aşağıdaki destekleri sunması önemlidir:
Ar-Ge Teşvikleri: Yenilikçi enerji çözümlerinin geliştirilmesi için Ar-Ge faaliyetlerine yönelik vergi indirimleri ve hibe programları sağlanmalıdır.
Yerli Üretim Destekleri: Enerji ekipmanlarının yerli üretimini teşvik etmek amacıyla düşük faizli krediler ve yatırım teşvikleri sunulmalıdır.
Eğitim ve İstihdam Teşvikleri: Nitelikli iş gücünün yetiştirilmesi için eğitim programları düzenlenmeli ve istihdam teşvikleri sağlanmalıdır.
Yenilenebilir Enerji Yatırımları İçin Finansal Destekler: Yenilenebilir enerji projelerine yönelik finansal destekler ve uygun kredi imkanları sunulmalıdır.
Bu teşvik ve destekler, enerji sektörünün sürdürülebilir büyümesine katkı sağlayacak ve firmamızın hedeflerine ulaşmasında önemli bir rol oynayacaktır.
Ahmet Hilmi Kaşlıoğlu /APEX YKB
Çoğunlukla inşaat sektörüyle paralel çalışan bir iş modelimi olduğu için bu sektördeki daralma bizi de olumsuz etkiledi. Diğer bir sahamız olan sanayi tipi yük asansörü imalatında da zayıf döviz sebebiyle düşen ihracat ve iç pazardaki talep azalmasının getirdiği durgunlukla 2024 ü hedeflerin altında kapatıyoruz. 2025 yılında gecikmiş taleplerin realize olacağını ümit ediyoruz. Bununla beraber uzun vadeli yatırımlar ve borçlanmalar konusunda ihtiyatlı davranmak gerektiğini değerlendiriyorum. Deprem ülkesi olmamız sebebiyle depreme dayanıklı asansör üretimi için yönetmelik düzenlenmeli ve hâli hazırda deprem ülkesi olmadığı için zayıf asansörler üreten ve standartları ona göre belirleyen Avrupa Birliği ülkelerinden gelen asansörlerin ithalatının önüne geçilmelidir. Bu hamle hem yerli üreticiyi hem de nihai kullanıcıyı mutlu edecektir.
Fikri Merdim / AFM İnşaat YKB
Genel olarak 2024 yılı konut inşaat sektörünün tamamında yavaşlama mevcut devam eden iş dışında, bazı yeni projeleri bekleterek süreci sağlam adımlarla yürütebilmek gayesinde olunmuştur. Bu doğrultuda, yüksek faiz oranları sebebiyle yatırımcının nakit mevduatını gayrimenkul dışında değerlendirmesi, konut ihtiyaç sahibinin ise yine yüksek faiz oranları doğrultusunda hareket edememesi sebebiyle sektörde eskisi gibi hareket olamamaktadır. Firmamız tüm bunlara rağmen kendi sermayesi ve özgüveni ile konut inşaat kalitesinden ödün vermeyerek yaşanan ekonomik süreci kendi lehinde tutabilme gayesindedir.
2025 yılından beklentimiz, genel olarak tüm sektörlerde hareketin olmasını, piyasanın canlılaşmasını, faiz oranlarının tamamen yumuşatılıp gerilere çekilmesidir. Böylelikle, mevduat sahibinin yatırımları sadece finansal araçla değil, ticarete yönelik adımlarla ilerlemesine vesile olacaktır. Firmamız, durağan olan sektörün, piyasa koşullarının bahse konu olacak şekilde tekrar açılması halinde; konut projelerini ve iş hacmini büyüterek, ekonomiye, çalışanına, taşeronuna daha fazla katkı sunarak ayrıca toplumun her ferdini ve ailesini ev sahibi yapmak istiyoruz.
2025 yılında Ekonomi yönetiminden beklentimiz; konut inşaat sektörünün önünün açılması, üretim, imalat ve pazarlama konusunda, toplumsal fayda ve kazanımlar için öncelikle faiz oranlarının düşürülmesi, gerekli olan destek ve teşviklerin bir an önce sağlanması olacaktır.
Murat Gezginci / BG Grup YKB
Global ekonomik konjonktürün pandemi sonrası enflasyonist durumu ve bölgemizdeki savaşlar maalesef bizleri olumsuz etkiledi bu yıl. Finans koşullarının sıkışık ve maliyetin yüksek olduğu bu dönemde yatırımlar kısıtlı kaldı. Bu sıkışıklığın 2025’in ilk yarısında da devamını öngörüyoruz maalesef. Ancak olası bir Ukrayna-Rusya barışının Avrupa pazarımız için kısmi bir fırsat sunabileceği beklentisiyle merkez Avrupa pazarımız için yatırım ve hazırlığımızı yapıyoruz.
Bugüne özel değil, bence Türkiye’de sanayiciye destekler, diğer rakip ülkelerin yanından bile geçemiyor. Bu yönde Devletten bir beklentim kalmadığı için boşa yorum yapmamayı tercih ediyorum. Yurtta barış, Dünyada barış. Ama maalesef tarih boyunca ekonomik sıkıntılar hep yıkım getirmiştir. Tüm Dünya için sağduyu dileğimdir.
Gülşah Özerel Yılmaz / Bursa Zemin Teknolojileri Kurucu Ort.
2024 yılı son çeyreği haricinde hem firmamız bursa zemin teknolojileri olarak hem de sektör olarak hareketli ve yoğun bir yıl idi yılın son çeyreğinde sektör biraz durmaya ve aslında beklenen yılsonu durgunluğuna girmiş olsa da 2025 yılı başı itibariyle hızlı bir ivme beklemekteyiz.
2025 yılı bizim için oldukça heyecanlı geliyor çünkü makina parkurumuza yeni bir fore kazık makinesi dahil oldu. Bu bizim için oldukça heyecan verici bir gelişme tabi ki sektör için de özellikle Bursa dahilinde uzun zamandan sonra bu çapta bir fore kazık makinesinin dahil olması son derece gurur verici.
Biz tabi ki öncelikli olarak inşaat firmaları ve akabinde sanayi yapılarına yönelik çok fazla iş bir firma olarak ikinci olarak da bu grupla kol kola yürümekteyiz. Konutta yapılacak her türlü destek ve teşvik dolaylı olarak bizi de etkilemekte netice de yapılan inşaatların sayısının artması niteliğinin artması bize olumlu yönde dönmekte. Aynı zamanda belediyelerin de özellikle denetim ve uygulamaları kontrolde çok daha titiz davranması firmaları ciddi olarak denetlemesi zemin iyileştirme konusunun oldukça önemli ve hassas olduğu gerçeğini unutmaması en büyük dileğimiz.
2025 yılı hepimiz için çok daha umut verici ve mutlu sağlıklı geçsin. İş birliklerimiz giderek artsın özellikle deprem ve depremin etkileri zaman geçtikçe unutulmasın bilinsin ki yaşadığımız coğrafyanın bir gerçeği ve de en önemli meselesi o yüzden yapılan inşaatlarda deprem güvenliği, zemin sağlamlığı ve iyileştirmesi en dikkat edilmesi gereken önceliğimiz.
Mustafa Hakkı Taşolar / Taşolar İnşaat YKB
2024 yılı özellikle ülkemizin jeopolitik konumu açısından İsrail Filistin İran Suriye Irak Ukrayna ve Rusya’nın savaş halinde olmasından dolayı bir teyakkuz halinde geçti. Bunun üzerine 31 Mart yerel seçimlerin eklenmesi 06 Şubat depremlerinin yaraları tam manası ile sarılmamışken üstüne üstelik yeni ekonomik programla birlikte ticaretin daraltmak istenmesi enflasyon ile mücadele adı altında banka kredilerine erişim zorluğu kredili satışları adeta durma noktasına getirmiştir. Bu durumda sektörü dar boğaza itelemiştir. Bu zorlu süreçte firma olarak kârlılığı ikinci plana atarak dairelerimizi nerede ise maliyet fiyatlarına tüketici ile buluşturduk.
2025 yılının ülkemize ve dünyaya barış be huzur getirmesini Cenab-ı Allah’tan niyaz ederiz. Önümüzdeki süreçte ekonomi olarak toparlanma eğilimine geçeceğimizi düşünüyorum. İkinci devreden sonra faiz oranlarının ve akabinde enflasyonunda düşeceğine inanıyorum. Böylelikle hem sektörün hem de piyasanın canlanmasını bekliyorum.
Utku Akçay / UAT Grup YKB
2024 yılı firmamız açısından genel olarak iyi geçti; belirli projelerde başarılı sonuçlar elde ettik. Ancak, küresel piyasalardaki belirsizlikler ve dalgalanmalar iş hacmimizi olumsuz etkiledi. Ayrıca, işgücü kalitesindeki yetersizlik, operasyonlarımızda verimlilik sorunlarına neden oldu. Bu zorluklara rağmen, mevcut kaynaklarımızı en iyi şekilde değerlendirerek yılsonunu hedeflerimize yakın bir şekilde tamamladık.
2025 yılına dair büyüme hedeflerimiz sınırlı. Ekonomideki genel durgunluk beklentisi, daha temkinli bir yaklaşım izlememizi gerektiriyor. Bu süreçte, mevcut müşteri ilişkilerimizi güçlendirmek ve iç verimliliği artırmak üzerine yoğunlaşmayı planlıyoruz. Kısa vadede, büyük yatırımlardan ziyade mevcut projelerin sürdürülebilirliğine odaklanacağız.
2025 yılı için ekonomi yönetiminden beklentimiz, sektörümüzün ihtiyaçlarına yönelik doğrudan teşvikler sağlanmasıdır. Özellikle: İşgücü kalitesini artırmaya yönelik mesleki eğitim programlarının yaygınlaştırılması, endüstriyel yatırımlara yönelik vergi teşvikleri ve finansman desteklerinin artırılması, küresel piyasalarda rekabet gücünü artıracak ihracat teşviklerinin genişletilmesi, sektörümüzün toparlanması ve sürdürülebilir büyümesi açısından kritik öneme sahiptir.
2025 yılında ekonomik koşulların zorlu geçeceğini öngörsek de, sektörümüz için fırsatlar yaratmak adına işbirliği ve yenilikçilik temelinde adımlar atmamız gerektiğine inanıyoruz. Bu süreçte, tüm paydaşların çözüm odaklı bir yaklaşımla hareket etmesi büyük önem taşıyor.
Özgür Şimşek / Zone İnşaat YKB
2024 yılı ZONE İNŞAAT için oldukça yoğun geçti. Enflasyona rağmen özellik sanayi yapılarının yapılmasına yönelik ilginin artması oldukça sevindirici. Yap-Sat ile uğraşan arkadaşların çektikleri zorlukları bilitoruz.2024 yılında özellikle kredilerin kesilmesi ve faizlerin oldukça fazla olması müteahhitleri oldukça zor durumda bıraktı. 2035 yılına girerken yabancı ve yatırımcıların ülkemize göstermiş olduğu ilginin azalmasına rağmen devam ettiğini göreceğimize inanıyoruz.2025'te yeni OSB'lerin kurulması ve yeni fabrika inşaatlarının yapılma isteği bizim işlerimizin yoğunlaşacağını gösteriyor. Ayrıca Türkiye'de henüz çok az sayıda yapılmaya başlanan AKILLI EVLERİN inşasına başlayarak müşterilerimize uygun fiyata teknoloji ve güvenlik dolu hizmet vermeyi planlıyoruz.2025 'te hükümetten beklediğimiz en büyük teşvik kredilerin önünü açmak. Başta kamu bankaları olmak üzere düşük faizli uzun vadeli ev kredilerinin açılmasını bekliyoruz. Ayrıca hammadde ve sarf malzemelerin pazarlarının da kontrollünü sağlamalarını istiyoruz.
Fatih Yılmaz / Biryılmaz Yapı Malzemeleri A.Ş Yön. Krl. Üyesi
2024 yılı inşaat sektörü açısından zorlu geçti. Ekonomik sıkıntılar, yüksek faiz oranları ve depremin etkisi sektörün üzerindeki baskıyı artırdı. Deprem sonrası oluşan acil konut ihtiyacı kaynakların belirli bölgeleri yönlendirilmesine neden oldu ve sektörde dengeleri bozdu. Malzeme ve nitelikli iş gücü teminindeki zorluklar inşaat faaliyetlerini yavaşlattı. Ancak yılın sonuna gelinirken acil ihtiyaçların karşılanmasıyla sektörde bir toparlanma eğilimi başladı. 2025 yılının özellikle ikinci yarısından itibaren sektöre hareketlilik getirmesi bekleniyor. Faiz oranlarının düşme beklentisi hem konut üreticileri hem de alıcılar için yeni fırsatlar yaratabilir. Düşük faiz politikalarının yavaş ve istikrarlı şekilde uygulanması gerektiği vurgulanıyor. Konut üretiminin azalması ile kira fiyatlarında yaşanan yükseliş, vatandaşları gelirlerinin büyük bir kısmını barınmaya ayırmaya zorladı. 2025 yılında faiz oranlarındaki düşüşle birlikte talep artacak, bu da konut fiyatlarının yükselmesine neden olacak.
Naci Sılacı / Sılacı Ticaret YKB
2024 yılı ilk iki çeyreğinde piyasalar ve ekonominin içinde bulunduğu inişli çıkışlı süreçlerden dolayı beklediğimiz verimlilik de maalesef gerçekleşmedi. 3. Çeyrekten itibaren pozitif yönde bir iyileşme gözlenmiş olup son çeyrekte bu durum devam etmektedir.2024 Yılı genel itibari ile sektör açısından ve firmamız açısından beklentilerin çok altında bir yıl olarak geride bırakmış olacağız. 2024 yılında piyasalarda oluşan daralmanın en aza indirgenmesi veya rahatlaması açısından daha iyi bir yıl olmasını umut ediyoruz. Bunu oluşturabilmek adına devletin gerekli mekanizmalarının daha etkin rol oynaması gerekmektedir. Yeni yıl için hedeflerimiz arasında daha verimli, daha yenilikçi, personel eğitimleri ile daha profesyonel ve sürdürülebilir çalışmalar yapmak hedeflerimiz arasındadır.
2025 Yılı içerisinde lokomotif sektör olan yapı sektörünü yakından ilgilendiren faiz oranlarını Merkez Bankası aşağı yönlü karalar alarak uygulamalı bu sayede konut kredilerinde ki faiz oranlarında indirime giderek piyasada hareketlenme başlayacak buda piyasayı olumlu yönde etkileyecektir. Bunun yanı sıra devlet biz işverenlerin üzerindeki personel maliyetlerinde önemli bir etken olan sigorta primlerine iyileştirme veya sübvanse yapmalıdır. İlave teşviklerde vererek piyasanın işsizlik sorununa bir nebzede olsa fayda sağlayacaktır. Ayrıca sektör ayırmaksızın tüm sektörlerde şu an yaşadığımız ve gelecek dönemde de en önemli sorun haline gelecek olan yetişmiş kalifiye personel yetiştirmeye yönelik acil önlemler alınmalı ve teşvikler arttırılarak devam etmelidir.
Sevim Yılmaz / RW Ada Gayrimenkul YKB
2024 yılı durgun piyasa koşulları nedeniyle çok verimli geçmese de, son çeyrekte oldukça hareketli bir dönem geçirdik. Artan maliyetlerin özellikle proje satış rakamlarını ciddi anlamda etkileyeceğini öngören yatırımcılar tercihlerini gayrimenkulden yana kullandılar. İhtiyaç nedeniyle konut almak isteyenlerin 2. el ve sıfır konut satışlarını hareketlendirdiğini, satılık konut ilan sayılarındaki düşüş, kiralık konut ilan sayılarındaki artışla da gözlemleyebiliyoruz.
Ticari gayrimenkulde yavaşlama söz konusu. Yatırımcının güveni ve ekonominin seyri piyasaları belirleyecek en önemli unsurlar arasında. 2025 yılının ilk çeyreğinde, 2024 yılının yansımalarını görebiliriz. Süreci doğru analiz edip değerlendirerek, iş geliştirme kısmında neler yapabiliriz düşünmeliyiz. Her tür piyasa koşullarını göz önünde bulundurarak hedeflerimize odaklı planlamalarımızı oluşturuyoruz.
Muzaffer Rızvanoğlu / Rızvanoğlu İnşaat YKB
2024 yılı içinde seçimler ve mevcut koşullar nedeni ile herhangi bir iş yapmadık. 2025 yılının da 2024’ten farklı olacağını düşünmüyorum. Örneğin yeni seçilen belediyeler henüz özellikle kentsel dönüşüm konusunda ne yapacaklarına henüz karar vermiş değiller, konut kredileri çok yüksek, işçilik maliyetleri deprem bölgelerinden dolayı çok yüksek, inşaat sektöründe malzeme üreticileri fiyatları gereğinden fazla yükselttiler. Son olarak Suriye konusu ülkemizi birçok konuda nasıl etkileyecek bütün bu konularda belirsizlikler var. Desteğe gerek yok enflasyonu ve faiz oranlarının düşürülmesi, özelikle beton, çimento ve enerji fiyatlarındaki keyfi fiyat artışlarının kontrol altına alınması gerekir. Benim görüşüm Suriye konusu sektörü özellikle işçilik ve malzeme konusunda ciddi bir şekilde etkileyebilir.
Sabri Şen / Modi İnşaat YKB
2024 yılını sektörümüz için ilk yarısında hiper enflasyonun etkilerini fazlasıyla hissettik. Malzeme fiyat artışları yaşadık. Ancak ikinci yarısında hükümetimizin ekonomiyi sıkılaştırma çabalarının da piyasa yansıması olarak fiyat artışlarında azalmalar olmuştur. Bizde kendi firmamız için bu durumu ön gördüğümüz için şartlara paralel olarak işlerimizi azaltarak kendimizi korumaya çalıştık. Genel olarak 2024 yılı enflasyon hedeflemeleri yakalanmadığını gördük. OVP’de 33,5 olarak belirlenen önceki hedef, 41,5 olarak revize edilmesine rağmen bu oranında yakalanamayacağı görülmektedir. Eski yönetimlerde enflasyonla topyekun mücadele başlığı ile tüm kesimlerin katılımı istenirdi. Masa başı faiz arttırma eylemleri tam olarak karşılık bulamamıştır. Bunun yanında ticari hayatın içerisindeki tüm kamu kurumları fiyat artışlarının denetlenmesi noktasında yetersiz kaldığı kanaatindeyim. Sahada bu amaçlı çalışmaların daha sıkı yapılmalıdır düşüncesindeyim. Burada bildiğiniz gibi sektörümüzde konut KDV oranları da 1 den 10 çıkartılmış aslında vergi arttırma çabaları enflasyonu arttırma etkisi olduğunu da tecrübe ettik.
2025 yılı için yine ilk yarısında enflasyonun etkisi ile işlerimizin çok açılacağını düşünmüyorum. Yılın ikinci yarısında faizlerin düşürülmesine paralel biraz hareketlilik beklentimiz var. Ancak 2025 yılı çok fazla hareketlilik beklemek yanlış olur. Çünkü vatandaşlarımızın satın alma gücü yükselmeli ve faiz maliyetlerin birin altına düşmesi gerekmektedir. Ancak OVP de ucuz konut vaadi 2025 yılında piyasalara sürülürse o zaman ciddi olarak hareketlenme oluşacaktır ki sektörümüzün buna çok ihtiyacı olduğu aşikardır. Bizim gibi gelişmekte olan ülkelerde inşaat lokomotif sektör olduğu için gerekli tedbirlerin alınacağı beklentisindeyim.