Son dönemde önemli değişiklikler yapılan kentsel dönüşüm konusundaki güncel gelişmeleri, İMSİAD Başkan Yardımcısı ve Kentsel Dönüşüm Komisyonu Başkanı Şeref Demir ve üyelerle online toplantıda değerlendirdik. Yazı İşleri Müdürümüz Cüneyt Alkış ve Köşe Yazarımız Nadir Tülek’in katıldığı toplantıda, katılımcılar, son gelişmelerle ilgili bilgi verip değerlendirmede bulundu.
Son dönemde alınan 3 yeni kararla dönüşümün hızlanacağını düşünen İMSİAD üyeleri, bu kararları kentsel dönüşüm aşamasında oldukça önemli gelişmeler olarak nitelendirdi.
KREDİ LİMİTLERİ YÜKSELTİLDİ
Alınan yeni karara göre, binasını güçlendirmek isteyenlere verilen 50 bin lira kredi 80 bin liraya çıkarıldı. Evini kentsel dönüşüme sokmak isteyenlere verilen 125 bin lira kredi ise 200 bin liraya yükseltildi. Birden fazla evi olanlara ilişkin verilen 625 bin lira kredi limiti de 1 milyon liraya çıkarıldı. Böylece tüm kalemlerde yüzde 60 oranında kredi desteği artışı yaşandı.
VERGİ ORANLARI DÜŞTÜ
Bir diğer gelişme de vergi indiriminde yaşandı. Değişikliğe göre, riskli yapılara yönelik dönüşüm projeleri çerçevesinde taşınmaz maliklerine ait mevcut inşaat alanının 1,5 katına kadar olan yeni inşaat alanlarında yapılacak konutlara ilişkin inşaat taahhüt işlerinde katma değer vergisi (KDV) yüzde 1 olarak uygulanacak. Riskli yapılarda şahıs kendi yapısını yapmak istediği takdirde yüzde 18 KDV ödemek zorunda kalıyordu. Yeni yapılan düzenlemeyle riskli yapı sahipleri kendileri inşaatlarını yaptıkları takdirde KDV oranı yüzde 1’e düştü.
TEMİNAT ZORUNLULUĞU
Son olarak riskli yapılardaki kat maliklerinin mağdur edilmemesi için alınan karar göre de, malike, riskli yapılarda inşaat ruhsatını almadan önce, inşaat bedelinin yüzde 10’unu teminat olarak yatırma zorunluluğu geldi.
Tüm bu kararların kentsel dönüşüm aşamasında oldukça önemli gelişmeler olduğunu değerlendiren İMSİAD üyeleri şu görüşleri paylaştı.
İMSİAD Başkan Yardımcısı ve Kentsel Dönüşüm Komisyonu Başkanı Şeref Demir:
Bunlar çok önemli gelişmeler. Aynı zamanda kat maliklerinin, geçmiş dönemde bu mağduriyetler çok yaşandı. Riskli yapılardaki kat maliklerinin mağdur edilmemesi için bazı önlemler alındı. Riskli yapıların inşaat ruhsatı alınmadan önce, inşaat bedelinin yüzde 10’unu teminat olarak yatırma zorunluluğu geldi. Bu da işi yapabilecek kapasitedeki firmaların işe talip olmasını gerektirecek. Bir yönüyle inşaat firmaları için engel gibi gözükse de, riskli yapı sahibi olan kat maliklerinin haklarının korunması açısından, önemli bir değişim.
Bununla birlikte daha önce, bu kişilerin müteahhitlerle yaptığı sözleşme çerçevesinde inşaat aşaması gözetilmeksiniz bağımsız bölüm devirleri yapılabiliyordu. Bu da oradaki art niyetli bazı temsilcilerin önceden bağımsız bölümleri müteahhit adına geçirmesiyle mağduriyet söz konusu oluyordu. Şu an yeni yapılan düzenlemeyle, kat malikleriyle yaptığınız sözleşmenin içeriği her ne olursa olsun inşaatın aşamasına göre temlik esasına göre tapu devirleri yapılıyor. Bu da kat malikinin mağduriyetini önleme adına alınmış önemli bir karar.
İMSİAD Başkan Yardımcısı İdris Havuz:
KDV’nin yüzde 1 olması demek, maliyeti yüzde 17 aşağı çekmek demek. Kentsel dönüşüm projeleri ortak akılla yapılabilecek projeler. Kentsel dönüşüm yapanlara ucuz kredi vermek, yapılan bu desteğin geri ödemesinin 2 yıldan sonra başlaması, konuya hız verir. Çünkü evlerini kiraya veren vatandaş, kiraya çıkıyor masrafı oluyor, çektiği krediyi dönüşüm sonrası evine döndükten sonra ödemesi daha büyük kolaylık olur.
Tahtalı Grup Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Tahtalı:
Bunlar olumlu gelişmeler. Sorunu kökten çözmek istiyoruz biz dernek olarak. Dolayısıyla ucuz kredi, kira yardımı gibi gelişmeler güzel ama kökten çözüme katkı koymayacak, yeterli olmayacak gelişmeler. Dolayısıyla bu yüzde 10’unu ancak teşkil edebilir. Kentsel dönüşümün asıl kaynağı rezerv alanları oluşturup, olmayan yerlerde kamulaştırmalar yapılırsa yüzde yüze ancak böyle ulaşılabilir.